Meclis'in açılmasıyla birlikte emekliliği bekleyen 5 milyondan fazla EYT mağduru, TBMM'den gelecek haberleri beklemeye başladı. Milyonlarca kişi yapılacak olası bir düzenlemenin kendilerini etkileyip etkilemeyeceğini merak ediyor... İşte EYT yasasına dair detaylar...
8 Eylül 1999'da yürürlüğe konan 4447 sayılı yasa ile emekli olmak için aranan sigortalılık süresi (erkek için 25, kadın için 20 yıl) ve prim ödeme (5000 gün) şartlarının yanına bir de yaş şartı (kadın için 58, erkek için 60 yaş) getirildi. 8 Eylül 1999'dan önce sigortalı olanların yeni şartlara entegrasyonu da sigortalılık süresine göre kademeli olarak sağlandı.
Prim ve süre şartı
Yapılan söz konusu değişiklikle 8 Eylül 1999'da sigortalı olanlardan emekli olma tarihleri 15 yıla kadar uzayanlar oldu. Sonuç olarak, emekli olmak için üç şartın (sigortalılık süresi, prim ödeme ve yaş şartının) birlikte sağlanması aranmaya başladı. İşte EYT (Emeklilikte Yaşa Takılanlar) yasasıyla, 8 Eylül 1999'da sigortalı olup, getirilen kademeli yaş şartından dolayı emekli olacağı tarih uzayanlardan, emekli olmak için aranan sigortalılık süresi ve prim şartını sağlayıp yaşın dolmasını bekleyenlerin emekli edilmesi amaçlanıyor.
Gözler 3 EYT teklifinde
Emeklilik için gerekli prim gün sayısını tamamladığı halde yaş şartı arttığı için emekli olamayanları (EYT'li) umutlandıran haber geçtiğimiz günlerde gelmişti. Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, EYT'lilerin durumu ile ilgili Cumhurbaşkanlığı Sosyal Politikalar Kurulu Üyesi Prof. Dr. Vedat Bilgin'i görevlendirmişti. Erken emeklilik yasasının Meclis'te görüşülüp görüşülmeyeceğine dair henüz bir açıklama gelmese de gözler komisyonda olan üç EYT teklifine çevrilmiş durumda.
5 milyondan fazla EYT'li var
Sosyal Güvenlik Uzmanı Özgür Erdursun tarafından hazırlanan rapora göre; 2018 yılı sonu itibarıyla Türkiye'de Emeklilikte Yaşa Takılanların sayısı 5 milyon 954 bin 225 kişi olarak belirlendi. Bu rakamın, her ay 50 bin kişinin emekli olduğu düşünülürse, 1 Eylül 2019 itibarıyla 5 milyon 404 bin 924 kişiye düşmüş olacağı öngörülüyor. Bu kişilerin emeklilik maliyetinin de ortalama 1.600 TL emekli maaşı üzerinden hesaplandığında yıllık 103.8 milyar lira olacağı hesaplanıyor.
Emeklilikler 10 yıla yayılacak
Ancak rapora göre bugün yasa çıkarsa 5 milyon 404 nin kişinin hemen emekli olması mümkün değil. EYT'lilerin emekliliğinin en az 10 yıllık süreye yayılacağı, emekli olacakların sayısının 750 bin ile 1 milyon kişi aralığına düşeceği raporda yer alıyor. Böylece yasa çıkması durumunda EYT'nin bütçeye maliyeti yıllık 14.4 milyar lira olarak hesaplanıyor.