Havaların soğuması ile birlikte karbonmonoksit zehirlenme vakalarının artış gösterdiğini ifade eden Dr. Uzunay, “Her yıl kış aylarında sobaların, kombilerin ve şofbenlerin yanmasıyla birlikte özellikle alçak basınçlı havalarda bilgisizlik, yanlış kullanım ve ihmal yüzünden ülkemizin hemen her bölgesinden çok sayıda karbonmonoksit zehirlenmesi haberleri medyaya yansımakta ve tüm kış sezonu boyunca bu haberleri okumaktayız. Nice ocaklar sönmekte ve aile boyu facialar yaşanmaktadır. Yüzlerce vatandaşımız hayatını kaybetmekte, bir o kadarı da sakat kalmaktadır” dedi.
“Zehirli bir gazdır”
Karbonmonoksitin renksiz, tatsız, kokusuz, yanıcı ve zehirli bir gaz olduğunun altını çizen Uzunay, “Vücuda solunum yolu ile girer ve doğrudan kana geçerek oksijen alımını engeller, zehirlenme ve ölüme neden olur. Karbonmonoksit zehirlenmeleri sıklıkla; kapalı ortamlarda açık ocaklar, bacası çekmeyen soba, şofben, bacasız gaz sobalarında yakıtın iyi yanmaması nedeniyle meydana gelir. Karbon monoksitle meydana gelen zehirlenmelerde kısa süre içerisinde tıbbi müdahale yapılmaz ise ölümle sonuçlanabilmektedir” şeklinde konuştu.
“Artış gösterebilir”
Uzunay, “Mevsim itibariyle önümüzdeki günlerde karbonmonoksit zehirlenmelerinde artış olabileceği düşünülerek gerekli tedbirlerin alınması, halkın bu konuda bilgilendirilmesi ve bilinçlendirilmesi amacıyla, sağlık müdürlüğümüz tarafından bastırılan afiş ve broşürlerin halkın yoğun olarak bulunduğu yerlere asılması ve dağıtılmasına önem veriyoruz. Yerel yönetimlerle iş birliğine gidilerek özellikle lodos rüzgarının estiği günlerde halka ikaz edici anonsların yapılması ve basın yayın organlarında gerekli açıklamaların yapılmasını sağlayarak, alınacak tedbirlerle karbonmonoksit zehirlenmelerini önleme konusunda çalışmalarımıza devam etmekteyiz” dedi.
Şüphe uyandıran durumlarda derhal başvuru yapılmalı
Karbonmonoksit zehirlenmesinin belirtileri ile ilgili açıklama yapan Uzunay “Akut zehirlenmelerde; şiddetli baş ağrısı, güçsüzlük ve halsizlik, baş dönmesi, görmede kayıp, unutkanlık, bulantı ve kusma, göğüs ağrısı, bayılma, dikkat bozukluğu, vücutta uyuşmalar görülmektedir. Diğer yandan kronik zehirlenmelerde ise; şiddetli baş ağrısı, bulantı ve kusma, karın ağrısı, halsizlik ve sersemlik hissi, uyuşmalar, göz kararması, unutkanlık, huzursuzluk, denge bozukluğu görülmektedir. Karbonmonoksit zehirlenmesi ölümle de sonuçlanabilen çok ciddi bir zehirlenme olduğundan, karbonmonoksit gazının oluşma ihtimali olan yerlerde bulunan kişilerde yukarıdaki belirtilerin görülmesi halinde en yakın sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır” dedi.
Gerekli önlemler alınırsa tedavisi basit
Uzunay, karbonmonoksit zehirlenmesinin tedavisi hakkında şu bilgileri verdi; “Zehirlenmeler konusunda 114 numaralı Ulusal Zehir Danışma Merkezinden bilgi alınabilir. Zehirlendiği düşünülen kişi hemen temiz havalı bir ortama alınmalı ve derhal bir sağlık kuruluşuna ulaştırılmalıdır. Karbonmonoksit zehirlenmeleri esasen basit birtakım önlemlerin alınmasıyla önlenebilen zehirlenmelerdir. Bu sebeple, aşağıda belirtilen hususlara özellikle uyulmalıdır. Evlerimizdeki ısıtma sistemlerinin ve bacaların her yıl bakımları mutlaka uzman kişilere düzenli olarak yaptırılmalıdır. Ev içi ve garaj gibi kapalı alanlarda, bacasız ısıtma araçları kesinlikle kullanılmamalıdır. Banyo içinde şofben kullanılmamalıdır. Kapalı garajlarda arabalar çalışır durumda bırakılmamalıdır” dedi.
Uzunay alınacak önlemleri şu şekilde sıraladı; “Baca gideriniz açık, odanızın havalandırılması uygun bile olsa lodoslu havalarda ısıtıcılarınızı yakmayın. Aspiratörleriniz ile bacalı kombi ve şofbenlerinizi aynı bacaya bağlamayın. Baca boruları baca içine fazla girmemeli. İçeriye soğuk, toz, koku giriyor diye menfezleri kapatmayın, olmayan yerlere menfez takın. Teknolojiden yararlanın, karbonmonoksit dedektörleri kullanın. Üşüseniz bile sobanın yandığı odada uyumayın. Bacalı şofbenlerinizi banyolarınıza yerleştirmeyin. Eskimiş baca borularını kullanmayın. Soba baca boruları en kısa mesafeden bacaya bağlanmalı. Bir önceki kış bacalarınız açık bile olsa bacaların düzenli temizliğini yaptırın” şeklinde konuştu