Son zamanlarda bana çok sık sorulan sorulardan biri. "Angus alsak para kazanır mıyız?"
Daha önce Angus, Belçika Mavisi, Limuzin, Şarole gibi besi sığırlarıyla çalışmış bir Veteriner Hekim olarak sorularla cevap vermeye çalışacağım.
Diyaloglar üzerinden soru cevap şeklinde anlatayım sizlere...
İlk sorduğum şey ot… “Otun var mı?” diye soruyorum
"Evet var" diyor.
2. Soruda kalitesini anlamaya çalışıyorum.
"Ne otu var?" diyorum.
"Buğday samanı" cevabını alıyorum.
Ayrıntısını veriyorum "yeşil olacak, besin değeri olacak..." “Yok..”
Halbuki Otun kadar konuşacaksın çünkü hayvancılıkta! Besin kalitesi ne kadar yüksek yeşil kuru otun varsa o kadar iyi hayvancılık yaparsın. Bakın tekrar yazıyorum kelime kelime… Yeşil... Kuru… Ot... ve bunun kalitesi de önemli. Bu sorunun cevabı aslında hayvancılık yapıp yapamayacağını dahi anlatacak.
"Ama Silaj var o olur mu?" Diyor.
Direk "Yok olmaz" diyorum ama bu konuda sizlere açıklamam gereken ayrıntılar var.
Bütün dünya kullanıyor tabi ki Angus ve besi sığırlarında silajı ancak ben bir hataya mahal vermemek için "olmaz" diyorum.
Çünkü Sarayönü ve genel itibariyle insanların kastettiği silaj ile dünyada besi sığırları için kullanılan silaj birbiriyle aynı değil.
Silaj 2 buçuk santim ve altında doğrandığında ki bu süt sığırları için yapılır. Konsantre yem niteliğindedir ve geviş getirmeye faydası olmadığı gibi sindirim sisteminden hızlı geçer ve mısırdan yapıldığı için pireslenmeye sıkıştırılmaya karşı dirençlidir su oranı da yüksek bir silajdır.
Yurt dışında besi hayvanları için kullanılan silajlar ise 10 santim ve daha uzun kesilen regrass, italyan çimi, yem bezelyesi, buğday, arpa, yulaf, tritikale, mera otları ve benzeri yeşil otlarla yapılan silajlardır.
Odunsulaşmamış, sararmasına izin verilmemiş ve yapımında otların gövdesi patlatıldığından daha rahat sıkıştırılabilir. Su oranı daha azdır. Nemli olduğu için yapraklar daha az dökülür. Yapraklar toz gibi rüzgar da savrulup gitmez. Buda besin değerini yükseltir.
Otu yoksa belki otlatacağı merası vardır diye düşünüyorum. Bu hayvanlarda öyle bir imkan var çünkü. Küçük yapılı olduğundan geniş arazilerde otlatılabilirler.
"Yoo ahırda bakacaz bahçe, tarla arazi falan yok" diyor.
Sonuç malum. Peki kimler yapmalı bu işi ve ne gibi hazırlıklar yapılmalı? Ve yapılabilir mi?
Tabii ki yapılabilir!
-Hayvanı almadan önce otumuzu stoklamak ile başlıyoruz.
-Hayvancılık tartı ile başlar!!! Aldığımız hayvanı, saracağımız hayvanı, besiye çektiğimiz hayvanı, doğan buzağı doğduğunda ve sonrasında ay ve ay tartacağız.
-Ahır kesinlikle bu hayvanlara göre planlanmış ve yapılmış olmalı.
-Aşı yolu, hayvanı nakliyat yapacağımız yerin yolu vesaire bu hayvanlara göre tasarlanmış olmalı süt inekleri için yapılan yol ve yöntemler bu hayvanlar için uygun değillerdir.
- "Zaten buzağı annesini emicek mastit (meme enfeksiyonu) da olmaz" görüşü en yaygın yanlış bilgilerden birisi. Meme hijyenine dikkat etmelisiniz. Dikkat etmezseniz hem meme hastalıkları hemde ineğin memesinden buzağıya geçen hastalıklar ile mücadele etmeniz ekonomik olmaz.
- Aşılama programlarını disiplinli bir şekilde Veteriner hekimiz danışmanlığında uygulamalısınız
-Her fırsatta dile getirmeye çalışıyorum. Hayvancılığın hiçbir branşı ek iş olarak yapılmaz. Ek iş olarak yapıyorsanız veya yapacaksanız biraz daha hobi olarak düşünmelisiniz.
Sonuç olarak "Bu kadar ot lazımsa biz Angus yapamayız o zaman" cevabı ile karşılaşıyorum.
Güzel arkadaşım kaliteli ot olmadan tavuk bile besleyemezsin… İtirazlar malum…
Bizim fabrika yemi vermeden hayvancılık yapmamız lazım” diyor. Peki ot ver? Ot ta yok?
Angus ve Ot.. Peki Angus yetiştiriciliğinin avantajları nelerdir?
ABD nin besi sığırı nüfusunun önemli bir kısmı Angustan oluşuyor. Dünya sığır popülasyonu bakımından da tüm besi sığırlarına oranla önemli bir nüfusa sahip. Angus sığırları aynı zamanda melezlemelerde en çok tercih edilen ırklardan biri.
Bunların sebebi dünyada boynuzsuzluğu genetik olarak baskın olan nadir bir ırk. Bunun anlamı hangi ırkla melezlerseniz doğacak buzağı boynuzsuz olacak.
Doğum ağırlıkları az ve kısa ve küçük bir kafa yapısına sahip olduklarından dolay doğum özellikleri gayet iyidir bu sebeple kendilerinde yapıca büyük süt ve kombine sığır ırklarıyla melezlemesi de tercih edilirler.
Yaşam güçleri yüksek çevre şartlarına karşı dayanıklılardır. Anguslar özellikle soğuk havalara karşı dayanıklılıkları ile bilinir. Annelik içgüdüleri yüksektir. Doğum yapan ineklerin buzağılarına bakımları çok iyidir. Buzağılarında hayatta kalma güçleri yüksektir. Koyun gibi sürü psikolojileri güçlüdür.
Koyun gibi otlatılabilirler. Onları besi sığırları arasında farklı bir yere alan özellikleri otları ete çevirebilme yetenekleri yani yemden yararlanma özellikleri.
Karkas randımanları %63-64 civarı olmak ile birlikte bakım ve beslemeye bağlıdır. Karşılaştırmak gerekirse bu oran holstainlarda bu oran %50-53 civarıdır. Et verimi deki tek fark ta bu değildir. Karkas takı et/kemik oranları farklı bunun sebebi kemik kalınlıkları ve etin vücudun gövdesinde yoğunlaşmış olmasından kaynaklanıyor. Besi sığırlarında karkastaki kemik oranları %15’leri bulabilmekteyken bu oran Holstainlarda %20-25 ler civarındadır.
Tavsiye eder misin derseniz. Tavsiye ederim ancak mutlaka veteriner hekiminizden danışmanlık alın ve hayvanın kendisini değil sizin bu işe uygun olup olmadığınızı sorgulayın.
Sağlık ve afiyetle kalın...