Bazı insanlar, özellikle geceleri veya uykudayken bacaklarını hareket ettirmek için önüne geçilemez bir hissiyat içinde olabilir. Uykuya dalarken veya uyku esnasında ortaya çıkan bu hissiyat, uyku bozukluğuna da yol açar.
Yalnız uyku süreci ile sınırlı kalmayan bu sendrom, hareketsiz kalınan uzun sürelerde de kendini gösterir. Bu sendrom, halk arasında yorgunluğa bağlansa da, ciddiye alınıp tedavi edilmezse günlük yaşamda bireylerin aktivitelerini etkileyen sonuçlara neden olabilir.
Genç yaşlı pet çok kişiyi etkileyen bu sendromun adı huzursuz bacak sendromu. Huzursuz bacak sendromunun her yaşta görülebildiğini, genellikle akşam saatlerinde ve gece uyku öncesinde şiddetlenen bir huzursuzluk hissi ile geldiğini anlatan uzmanlar, gece saatlerinde bacaklarda meydana gelen bu huzursuzluk ve hareket ihtiyacının, kişinin uykuya dalmakta zorlanmasına neden olabildiğini söylüyor.
Özellikle demir eksikliği ve tiroid fonksiyon bozukluğu gibi metabolik nedenlerin yanı sıra şeker hastalığı gibi durumların da bu sendromun ortaya çıkma olasılığını artırabildiğini kaydeden Nöroloji Uzmanı Prof. Dr. Barış Metin, “Özellikle gebelik döneminde demir eksikliği olan kadınlar arasında sıkça görülüyor. Gebelikte demir depolarının yetersiz olması, huzursuz bacak sendromu ve buna bağlı uyku problemleriyle karşı karşıya kalma riskini artırabiliyor” dedi.
GECELERİ ZİNDAN EDİYOR
Huzursuz bacak sendromunun, toplumda oldukça yaygın olan ve temel olarak uyku problemleri yaratan önemli bir durum olduğunu dile getiren Prof. Dr. Barış Metin, her yaşta görülebildiğini, genellikle akşam saatlerinde ve gece uyku öncesinde şiddetlenen bir huzursuzluk hissi ile olduğunu söyledi.
Prof. Dr. Barış Metin, “Bu his genellikle insanlarda hareket etme ihtiyacı uyandırır ve bacakları sürekli olarak hareket ettirme gereksinimine yol açar. Ancak, hareket etmek geçici bir rahatlama sağlasa da huzursuzluk hissi genellikle geri döner. Gece saatlerinde bacaklarda meydana gelen bu huzursuzluk ve hareket ihtiyacı, kişinin uykuya dalmakta zorlanmasına neden olabilir.
Özellikle demir eksikliği ve tiroid fonksiyon bozukluğu gibi metabolik nedenlerin yanı sıra, şeker hastalığı gibi durumlar da huzursuz bacak sendromunun ortaya çıkma olasılığını artırabilir. Bu durum, özellikle gebelik döneminde demir eksikliği olan kadınlar arasında sıkça görülür.
Gebelikte demir depolarının yetersiz olması, huzursuz bacak sendromu ve buna bağlı uyku problemleriyle karşı karşıya kalma riskini artırabilir. Ancak, her zaman altında demir eksikliği yatması gerekmez; bazen B grubu vitamin eksikliği gibi diğer beslenme eksiklikleri de etkili olabilir.” dedi.
TEDAVİ İLE KİŞİNİN YAŞAM KALİTESİ ARTIRILABİLİR
Bu durumla başa çıkmak için öncelikle altta yatan nedenlerin belirlenmesi ve tedavi edilmesinin önemli olduğunu kaydeden Prof. Dr. Barış Metin, “Eğer demir eksikliği veya vitamin eksikliği gibi beslenme eksiklikleri varsa, takviye edilmesi önerilir. Ancak, bu önlemlere rağmen belirtiler düzelmiyorsa veya altta yatan nedenler yoksa, ilaç tedavisi gerekebilir.
Huzursuz bacak sendromunda sıklıkla kullanılan ilaçlar, beyindeki dopamin miktarını arttıran ilaçlardır. Bu ilaçlar genellikle birinci basamak tedavisi olarak kullanılır ve Parkinson hastalığının tedavisinde de kullanılan ilaçlardır.” diye konuştu.
Beyinde ve omurilikte dopamin seviyesindeki değişikliklerin huzursuz bacak sendromunun nedeni olduğunun düşünüldüğünü de anlatan Prof. Dr. Barış Metin, “Özellikle ilaçların ciddi yan etkileri veya bağımlılık riski olmadığı için hastaların endişelenmesine gerek yoktur. Huzursuz bacak sendromu ile ilgili en önemli noktalardan biri, belirtilerin yönetilebilir olduğu ve uygun tedavi ile kişinin yaşam kalitesini artırabileceğidir.” dedi.
KAFEİNLİ İÇECEKLERDEN KAÇININ
Huzursuz bacak sendromuyla başa çıkmak için beslenme alışkanlıklarınızı gözden geçirme ve belirli besinleri tüketme veya tüketmemenin önemli bir rol oynayabileceğini dile getiren Prof. Dr. Barış Metin, “Özellikle demir eksikliği ve vitamin eksikliği gibi beslenme eksiklikleri varsa, buna yönelik beslenme çözümleri denenebilir.
Besin takviyeleri almak da bir seçenek olabilir; demir takviyeleri özellikle demir eksikliğini gidermek için etkili olabilirken, B grubu vitamin takviyeleri de vitamin eksikliğini telafi edebilir. Akşam saatlerinde huzursuz bacak sendromunun şiddetini arttıran ve uykuyu bozan ağır yemeklerden kaçınmak da önemlidir. Özellikle çay ve kahve gibi kafeinli içeceklerin tüketiminden kaçınılması gerekmektedir. Kafeinli içeceklerin uyarıcı etkisi, huzursuz bacak sendromunun belirtilerini arttırabilir ve uykuya dalmayı zorlaştırabilir.”
EGZERSİZ İLE BELİRTİLERİ HAFİFLETİN
Huzursuz bacak sendromunun, birçok insanda hareket etme dürtüsü oluşturabildiğini de kaydeden Prof. Dr. Barış Metin, “Bu dürtüyle birlikte, insanlar sıklıkla egzersiz yaparak huzursuzluğu hafifletmeye çalışırlar. Ancak, bu geçici bir rahatlama sağlayabilir ve kalıcı bir çözüm olmayabilir.
Evde bisiklet sürmek veya bacaklarını çevirmek gibi hareketler, o anda iyi hissettirebilir. Ancak, bu tür egzersizlerin uzun vadeli etkisi sınırlı olabilir. Huzursuzluk hissettiğinizde egzersiz yapmak, belirtileri hafifletebilir ancak temel sorunu çözmez.
Egzersiz sırasında geçici bir rahatlama sağlansa da huzursuzluk hissi tekrar gelebilir. Yürüyüş yapmak, bisiklete binmek veya düzenli aerobik egzersizler yapmak, genel uyku kalitesini artırabilir. Ancak, huzursuz bacak sendromu gibi spesifik bir durumu tedavi etmek için egzersiz yapmanın etkinliği sınırlı olabilir.” diye konuştu.
UYKU HİJYENİ İLE BELİRTİLER HAFİFLETİLEBİLİR
Bu sendromla başa çıkmak için, bazı doğal çözümler ve uyku hijyeni uygulamalarının da önerilebileceğini ifade eden Prof. Dr. Barış Metin, “Ancak, bazı durumlarda ilaç etkileşimleri de göz önünde bulundurulmalıdır. Evde uygulanabilecek doğal takviyelerin veya çayların huzursuz bacak sendromunu durdurması mümkün değildir. Ancak, düzenli uyku düzeni ve uyku hijyeni uygulamaları belirtileri hafifletebilir.
Bu, düzenli saatlerde uyuma ve uyanma, akşam saatlerinde uyarıcı maddelerden kaçınma (örneğin çay ve kahve), ve rahatlatıcı aktiviteler yapma gibi alışkanlıkları içerir.” dedi.
Özellikle psikiyatri ilaçlarının huzursuz bacak sendromu belirtilerini artırabildiğini de kaydeden Prof. Dr. Barış Metin, “Antidepresanlar gibi ilaçlar, bazı hastalarda huzursuz bacak sendromuna neden olabilir veya belirtileri kötüleştirebilir. Bu durumda, psikiyatri hekimine danışmak ve ilaç tedavisini yeniden değerlendirmek önemlidir.
Huzursuz bacak sendromu, psikolojik huzursuzluklarla karıştırılabilir. Ancak, huzursuz bacak sendromunda kişinin bacaklarında huzursuzluk hissetmesi önemli bir belirtidir. Psikolojik huzursuzluk yaşayan insanlar genellikle iç huzursuzluk hissederken, huzursuz bacak sendromu hastaları hareket etmekle belirtileri hafifletebilirler.” şeklinde sözlerini tamamladı