Türkiye, koronavirüs ile mücadelede 14’üncü güne girerken, her geçen gün tespit edilen vaka ve ölüm sayısı artmaya devam ediyor. Koronavirüs ile mücadele eden birçok ülkeye oranla Türkiye’de insanların vurdumduymazlığından dolayı artış hızının daha yüksek olması tedirgin ediyor. Henüz birçok kişi koronavirüsü ciddiye almayıp alınan tedbirlere uymazken, “evinizden çıkmayın” çağrılarına kayıtsız kalanlara karşı resmi yaptırımlar da devreye girmeye başladı.
Ülke genelinde 22 Mart’a kadar toplam vaka sayısı bin 236’ya ulaşırken, 30 kişi hayatını kaybetti. Sarayönü’nden de karantinada tutulan kişilerin olduğu bilinirken, kişi isimleri ve test durumları hasta mahremiyeti nedeniyle açıklanmıyor.
Ölümcül koronavirüs tehlikesi ülkemizde hızla yayılmaya devam ediyor. Riskli gruplar ise ciddi bir risk altında. Bu grupta 60 yaş üstü olanlar, akciğer ve kalp hastalıkları bulunanlar, kanser hastaları, bağışıklık sistemini baskılayan tedavi görenler ve bağışıklık yetmezliği hastaları bulunuyor. Özellikle yaş arttıkça ağır enfeksiyon ve ölüm riski çok daha yükseliyor. Bu nedenle bu grubun özellikle korunması gerekiyor.
Corona virüsü belirtileri
Virüs, kuru öksürük ve yüksek ateş ağırlıklı olmak üzere boğaz ağrısı, nefes darlığı, yorgunluk, baş ağrısı gibi belirtilere neden oluyor. Belirtilerin gördüğü takdirde ALO 184 üzerinden bilgi alınması gerekiyor. Buradan yapılacak olan yönlendirmeye göre hastalar en yakın Sağlık merkezine ya da yönlendirme yapılan kuruluşa müracaat edecek.
Nasıl öldürüyor
Ağız, burun, göz yoluyla vücuda giren virüs solunum sistemine yerleşiyor. Daha sonra tüm vücuda yayılıyor. Corona virüsü dolaşım sistemindeki hücreleri hedef alıyor. Ölümlerin büyük bölümü zatürre gibi solunum yolu hastalıklarından gerçekleşiyor. Yoğun zatürre sonucunda ciğerlere dolan sıvı nefes almayı engelleyerek ölüme yol açabiliyor. Dolaşım sistemini etkileyen virüs nedeniyle, akciğerlerden kan dolaşımına yeterinde oksijen sağlanamadığından çoklu organ yetmezliği de ölüme götürebiliyor.
Ölenler ceset torbasıyla gömülecek
Koronavirüs şüphesi ile il merkezindeki belli hastanelerde karantina altına alınan hastalar, tek kişilik odalarda izole ediliyor. Refakatçi ve ziyaretçi kabul edilmiyor. Hastanın durumuna göre tedavi gerek duyulan durumlarda yoğun bakımda devam ediyor. Durumu ağır olan hastalar yoğun bakımda sevdiklerinden ayrı olarak ölüme yalnız şekilde gidiyor. Ölümün ardından ise yine morgda özel önlemler ve tedbirlerle cenaze define hazırlanıyor. Covid-19 vakalarının ölümü halinde cenazeler ceset torbasıyla defnediliyor. Definden önce cenazelere katılımın son derece kısıtlı tutulması veya sadece aile üyelerinin katılımına izin verileceği tahmin ediliyor.
Vaka ve ölüm sayıları
11 Mart: 1 vaka
13 Mart: 5 vaka
14 Mart: 6 vaka
15 Mart: 18 vaka
16 Mart: 47 vaka
17 Mart: 98 vaka ve 1 ölüm
18 Mart: 191 vaka ve 2 ölüm
19 Mart: 359 vaka ve 4 ölüm
20 Mart: 670 vaka ve 9 ölüm
21 Mart: 947 vaka ve 21 ölüm
22 Mart: 1236 vaka ve 30 ölüm
Corona virüsüne karşı toplumsal evde kalmaların vaka ve ölüm sayıları üzerinde ciddi etkileri bulunuyor. Buna göre bugün 100 olan toplam vaka sayısı evden kalma yüzdeleri ve Corona'nın yayılma hızı ile oranlandığına iki hafta içinde:
%0 evde kalma ile 25000 vaka 500 ölüm,
%25 evde kalma ile 5000 vaka 100 ölüm,
%50 evde kalma ile 2000 vaka 40 ölüm,
%75 evde kalma ile 200 vaka 4 ölüm, gibi bir tablo ortaya çıkıyor.
Yani:
%75 evde kalma ile toplam vaka ve ölüm oranları %99.2,
%50 evde kalma ile toplam vaka ve ölüm oranları %92,
%25 evde kalma ile toplam vaka ve ölüm oranları %80 oranında azaltılabiliyor.
Alınacak önlemler
Ellerinizi sık sık su ve sabun ile en az 20 saniye boyunca ovalayarak yıkayın. Soğuk algınlığı belirtileri gösteren kişilerle aranıza en az 3-4 adım mesafe koyun. Öksürme veya hapşırma sırasında ağız ve burunu tek kullanımlık mendille kapatın. Mendil yoksa dirseğin iç kısmını kullanın. Tokalaşma, sarılma gibi yakın temaslardan kaçının. Ellerinizle gözlerinize, ağzınıza ve burnunuza dokunmayın. Yurt dışı seyahatlerinizi iptal edin ya da erteleyin. Yurt dışından dönüşte ilk 14 günü evinizde geçirin. Bulunduğunuz ortamları sık sık havalandırın. Kıyafetlerinizi 60-90°C’de normal deterjanla yıkayın. Kapı kolları, armatürler, lavabolar gibi sık kullandığınız yüzeyleri su ve deterjanla her gün temizleyin. Soğuk algınlığı belirtileriniz varsa yaşlılar ve kronik hastalığı olanlarla temas etmeyin, maske takmadan dışarı çıkmayın. Havlu gibi kişisel eşyalarınızı ortak kullanmayın. Bol sıvı tüketin, dengeli beslenin, uyku düzeninize dikkat edin. Düşmeyen ateş, öksürük, ve nefes darlığınız varsa, maske takarak bir sağlık kuruluşuna başvurun.