Çiftçiler hiç durmadan katlanan maliyetler ve geçmiş yılların borçları nedeniyle her geçen gün daha kötü bir noktaya sürükleniyor. Gübre fiyatlarının 15 bin lirayı bulmasıyla çiftçilerin tamamına yakını bu yıl tarlasını gübre kullanmadan ekti. Kuraklığın etkileriyle düşen üretimin bu durumun olumsuz etkileriyle daha kötü bir noktaya gideceği tahmin ediliyor. Maliyetlerin altından kalkamayan çiftçiler “10 ton gübre alsak 150 bin lira, bunun altından nasıl kalkalım” diyor.
Yüksek zamlar nedeniyle çiftçiler gübrenin yanına yaklaşamıyor. Gübre kullanımının azalması kuraklığın da etkileriyle verim düşüşünü daha da etkileyecek. Bu yıl birçok üründe rekoltenin düşeceği belirtiliyor.
Gübre fiyatlarının ciddi oranlarda zamlanması çiftçileri zor durumda bıraktı. Çiftçiler ve gübre satıcıları gübre kullanımının bitmeye yaklaştığını bildirdi. Özellikle buğdayda ciddi sıkıntı yaşanacağını vurgulayan çiftçiler birçok üreticinin gübre alamadığını ve alamayacağı, çiftçinin ekim sırasında taban gübresi atamadığını, atanların da parasının yettiği ölçüde attığını ifade ettiler.
Satışlar yüzde 75 düştü
Gübre bayileri de son dönemde gübre satışlarının ortalama yüzde 75 oranında düştüğünü belirttiler. Gübre satışlarındaki düşüşle ilgili olarak satış bayileri, “Şu anda ortalama yüzde 75 civarında düşüş var. Gübre satıcıları veresiye satışları kesti. Çünkü fiyatlar istikrarsız. Çiftçi ödeyemeyeceği için bu yola gidildi. Bu da gübre kullanımını düşürdü” dedi.
Verim yüzde iyice düşer
Ziraat mühendisleri gübresiz ekimin verimi olumsuz etkileyeceğini kaydediyorlar. Sarayönü Ziraat Odası’ndan yapılan değerlendirmede, gübresi ekimin verimi yüzde 60 civarında düşürdüğü belirtildi. Çiftçinin çok zor durumda olduğunu vurgulayan yetkili, “Bizim bölgemiz buğday deposu. Ama bu yıl rekolte düşecek. Çünkü gübre kullanamıyor. Çiftçiye yeterli desteği vermiyor. Bunun bedelini ithalatla ödeyeceğiz. Başka ülkelerin çiftçisinin ürettiği ürünleri alacağız” diye konuştu. Gübre kullanımının düşmesinin diğer ürünlerde de verim düşüşüne yol açacağı bildirildi.
Çiftçi alternatif ürünlere yöneliyor
Gübre fiyatının son 1 yılda 4 kat artması çiftçiyi, alternatif ürünlere yöneltiyor. Bazı çiftçiler buğday yerine mercimek ve nohut ekerken, bazı çiftçiler ise gübre kullanımını yüzde 50 düşürmek zorunda kaldı.
Konya Ovasında nohut ekim alanlarının geçen seneye oranla yüzde 70 oranında arttığını kaydeden Sarayönü Ziraat Odası Engin Çelik, bunun nedeni olarak gübre kullanımını gösterdi.
Çelik, “Gübre çok pahalı olduğu için çiftçiler ekim sırasında daha az gübre isteyen ürünlere yöneldi. Gübrenin pahalı olmasından kaynaklı nohut alanlarımız arttı. Gübredeki fiyat artışı ekim desenini değiştirdi. Önümüzdeki yıl şöyle bir endişemiz var; buğday ekim alanları azaldığı için muhtemelen Türkiye’de üretilen toplam buğday miktarı düşecek ve ithalatı daha çok artacak” dedi.