Okul çağındaki çocuklarda daha sık görülen ve ailelerin ‘Çocuğum beni duymuyor, sorduğum sorulara ilgisiz cevaplar veriyor, son zamanlarda televizyonu çok daha yakından izlemeye başladı’ gibi şikayetlerin nedeni orta kulakta sıvı birikimi ile olabilir.
Orta kulakta sıvı birikmesi nedir?
Genel ve lokal enfeksiyon belirti ve bulguları olmadan sağlam kulak zarı arkasında sıvı toplanmasıyla karakterize bir orta kulak iltihabı tipidir.
Akut orta kulak iltihabının iyileşmesinden sonra orta kulakta sağlam kulak zarı arkasında sıvı kalabilir. Sıvının %52’si dört hafta içinde ve %80’i sekiz hafta içinde kaybolur. Bu nedenle bir orta kulak iltihabı atağının ardından orta kulakta biriken sıvı, ancak üç aylık kritik süreyi geçerse orta kulakta sıvı birikmesi olarak kabul edilir ve tedavi süreci başlar. Yani hasta kulak ağrısı ve akıntı, ateş ve benzeri yakınmaları dile getirmez.
Orta kulakta sıvı birikmesinin belirtileri nelerdir?
Çocuklarının kendilerine yanıt vermemesi, ilgisiz cevaplarla soruları geçiştirmesi, televizyonu çok yakından izlemesi anne babaların en büyük yakınmalarıdır. Çocuğun sese karşı olan reaksiyonu azalır. Kreş ve anaokuluna giden çocuklarda öğretmenler çocuğun duymadığını fark ederler. Aileler tekrarlayan üst solunum yolu enfeksiyonları ile işitme kaybının arttığını söylerler. İki taraflı olgularda işitme kaybı daha ağır olduğu için daha erken fark edilir.
Orta kulakta sıvı birikmesi riskini artıran faktörler nelerdir?
2-6 yaş grubundaki çocuklarda 6-7 defa ya da daha sık tekrarlanan üst solunum yolu enfeksiyonları,
Nazofarenks denilen bölgeyi tıkayarak solunum güçlüğü yapan geniz etinin büyüklüğü,
Çocukta herhangi bir alerjik hastalık olması, genel ve lokal bağışıklık sistemi bozuklukları,
Prematüre doğum,
Yüz gelişim anomalileri,
Vücut ağırlığının normalden düşük olması,
Anne sütünün erken bırakılması,
Kalabalık ortamlarda sıkça bulunulması,
Yaşanan bölge ve iklim koşulları,
Nem derecesi,
Sık üst solunum yolu enfeksiyonu geçiren çocukların yaz aylarında düzelmesi ve yetersiz tedavi görmeleri de orta kulakta sıvı birikmesine neden olabilir.
Hastalık tedavi edilmezse sonuçları nelerdir?
Hastalığın sık görüldüğü süt ve oyun çocukluğu dönemi; aynı zamanda çocukların konuşmayı öğrenerek çevresini tanıdığı dönemdir. Araştırmacılar bu tür çocukların dili öğrenme ve kullanma yetenekleri ile sosyal uyumlarının normal çocuklara daha kötü olduğunu göstermektedir.
Hastaların çocukluk çağı hastalığı olarak bilinen bu hastalıktan kurtulabilmeleri için ancak yaşın ilerlemesi, ilaç tedavisi, tüp takılması, geniz eti alınması gibi etkin tedavi yöntemlerinin uygulanması ile olmaktadır. Sık olarak tekrarlar ve ilerler ise kulakta kireçlenme, iç kulak tipi işitme kaybı, kolesteatom (kulakta oluşan bir hastalık) denilen ve ileride büyük sıkıntılar veren ve mutlaka işitmeyi bozan ameliyatlar gerektiren tablolara yol açabilir.