Medical Park Ankara Hastanesi Çocuk Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. İrfan Serdar Arda, çocuklarda idrar yolu enfeksiyonu hakkında açıklamalarda bulundu.
Arda, çocuklarda idrar yolu enfeksiyonunun (İYE) sık görülen ateşli hastalık sebeplerinden biri olduğunu belirterek, “İYE, idrarda enfeksiyona neden olan etkenin bulunması demektir. En sık olarak bakteriler tespit edilir. İYE, yüksek ateş yanında iştahsızlık, halsizlik, kusma ve beslenme isteksizliği gibi bulgularla ortaya çıkar. Bir çocukta İYE tanısının konabilmesi için uygun şekilde alınmış idrar kültüründe 10 binin üzerinde bakterinin tespit edilmiş olması gerekir.
Üreme tespit edilen hastalarda etkene duyarlı antibiyotiği belirlemek için test yapılır. Antibiyotik tedavisi 7-10 gün arasında uygulanmalıdır. Bebeklik çağında tespit edilen İYE, henüz bağışıklık sistemi yeterince gelişmediği için sepsise (genel vücut iltihabı) neden olabilir. Bu nedenle tedavinin damar yolu ile uygulanması tercih edilmelidir. Büyük çocuklarda ise ağızdan alınan tedavi yeterlidir. Tedavinin yararlılığını anlamak için son antibiyotik alımından 72 saat sonra yeniden idrar kültürü yapılmalıdır” şeklinde açıklamada bulundu.
“Böbrek, idrar yolları ve mesanenin doğumsal anormallikleri açısından mutlaka araştırılmalı”
İdrar yolu enfeksiyonlarının nedenlerine değinen Prof. Dr. Arda, şu bilgileri paylaştı:
“Eğer bir çocuk yıl içerisinde üç ya da daha fazla kanıtlanmış İYE geçirmişse altta yatabilecek muhtemel böbrek, idrar yolları ve mesanenin doğumsal anormallikleri açısından mutlaka araştırılmalıdır.
En sık olarak görülen iki neden idrarın mesaneden idrar yollarına geri kaçması (vezikoüreteral reflü) ve idrar yolunda böbrekten hemen çıkış noktasında oluşan darlıktır (üretero-pelvik darlık). Günümüzde anne karnında yapılan rutin ultrasonografik incelemelerle bu anormalliklerin tanısı konabilmektedir. Her iki durumda da idrarın yeterince boşalmaması İYE’ye neden olur.”
“Sık görülürse böbrek reflüsü açısından araştırılmalı”
Çocuklarda yineleyen İYE’nin en önemli nedeninin vezikoüreteral reflü olduğuna dikkat çeken Arda, “Doğumsal olarak idrar yollarının mesaneye açıldığı yerdeki kapakçık yapısının bozuk olması, idrarın mesaneden idrar yollarına doğru kaçmasına neden olur. İleri derecedeki reflüde idrar böbrek içine kadar çıkabilir ve zaman içerisinde ciddi fonksiyon kaybına yol açar.
Eğer bir çocukta sık İYE öyküsü varsa, böbrek reflüsü açısından mutlaka araştırılmalıdır. Tanı için ilaçlı mesane filmi çekilmelidir. Düşük dereceli reflüler zaman içerisinde düzelebilir. Bu çocuklar koruyucu antibiyotik tedavisiyle izlenir. Yüksek dereceli reflülerde ise kapalı ya da açık cerrahi tedavi yöntemlerinden biri uygulanır” ifadelerine yer verdi.
“10 mm altındaki genişlemelerde aralıklı ultrasonografik izlem yeterli”
Üretero-pelvik darlık tanısının ise, ultrasonografi ile böbreğin çıkışında bulunan ve idrarın toplandığı havuz (pelvis) kısmının ön-arka çapının ölçülerek konulduğunu ifade eden Prof. Dr. Arda, “10 mm altında olan genişlemelerde aralıklı olarak ultrasonografik izlem yeterlidir.
Daha geniş, izlemde küçülmeyen ya da artan genişlemelerde böbreğin ne kadar etkilendiğini araştırmak amacıyla sintigrafik inceleme yapılmalıdır. Eğer aralıklı izlemlerde çap artışı ve böbrek fonksiyonunda azalma varsa o zaman cerrahi tedavi uygulanır” diyerek sözlerini bitirdi.