Hazine ve Maliye Bakanlığı, 6 Şubat'taki depremlerin ekonomiye olumsuz etkilerini azaltmak için bankacılıktan, kredi sistemine, depremzedelere nakdi yardımlardan vergi düzenlemelerine kadar çeşitli tedbirleri hayata geçirdi.
AA'nın, Kahramanmaraş merkezli depremlerin 6. ayı kapsamında afetten etkilenen illerde yürütülen çalışmalara yönelik hazırladığı, 6 Ağustos'a kadar sürecek haber dosyasının 13'üncü bölümünde Hazine ve Maliye Bakanlığı öncülüğünde afet bölgesinde yürütülen çalışmalar ele alındı.
AA muhabirinin derlediği bilgilere göre, Bakanlık tarafından depremin yaralarının sarılması için ilgili kamu kurum ve kuruluşların acil nakit talepleri karşılandı. Hazine Destekli Kefalet Sistemi kapsamında daha çok firmanın finansmana erişimini kolaylaştırmak ve depremin ülke genelinde ekonomik faaliyetler ve ticari işletmeler üzerindeki negatif etkilerini azaltmak amacıyla 250 milyar lira olarak ilan edilen Kredi Garanti Fonu (KGF) paketi 150 milyar lira artışla 400 milyar liraya çıkarıldı.
Depremin ardından ilk etapta kamu kurumlarının kullanımına 100 milyar lira aktarılırken, ihtiyaç duyulan tüm alanlara kaynak aktarımına devam edildi.
Bölgede faaliyet gösteren işletmeler için Hazine Destekli Kefalet Sistemi kapsamında, "Deprem Bölgesi İşletme Giderleri Destek Paketi" ve "Deprem Bölgesi Yatırım Destek Paketi" devreye alındı.
Kredi Garanti Fonu Teminatlı Kadın Girişimci Destek Kredisi de hayata geçirilirken, kadın kooperatiflerine yönelik Can Suyu Kredi Destek Paketi oluşturuldu.
Depremden zarar gören her aileye 10 bin lira, taşınanlara 15 bin lira yardım için bütçe ayrılırken, deprem bölgesindeki illere kendi araçlarıyla giden vatandaşların yakıt masrafları karşılandı.
Konteyner kentler dışında barınanlara aylık 3 - 5 bin lira arası kira yardımı için ödenek sağlandı. Depremde hayatını kaybedenlerin yakınlarına acil ihtiyaçlarını karşılayabilmeleri amacıyla da 100 bin lira nakdi yardımda bulunuldu.
Afet Yeniden İmar Fonu kuruldu
Hazine ve Maliye Bakanlığının Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ile yaptığı çalışmalar kapsamında da deprem sonrası şehirlerin hızla ayağa kalkabilmesi için Afet Yeniden İmar Fonu kuruldu.
Riskli alan, rezerv alan ve riskli yapı maliklerine Kentsel Dönüşüm kapsamında "Konut Yapım Kredisi", iş yeri sahiplerine "İşyeri Yapım Kredisi" verilemeye başlandı.
Depremde ağır hasara uğrayan yerlerde esnafa 250 bin liraya kadar 12 ayı ödemesiz, 60 ay vadeli, faizinin yarısını Bakanlığın karşıladığı yüzde 7,5 faizli kredi imkanı sağlandı.
Zarar gören çiftçilerin Hazine faiz destekli kredi ödemeleri 1 yıl süreyle faizsiz olarak ertelendi.
Deprem nedeniyle işletmesi zarar gören esnaf ve sanatkarların Hazine faiz destekli kredi ödemelerine de erteleme imkanı getirildi.
Ayrıca, son 3 yılda diğer kamu kurum ve kuruluşlarından 75 bin liraya kadar faiz/hibe desteği almış olan esnaf ve sanatkarlara da Hazine faiz destekli kredilerden faydalanma imkanı sağlandı.
Asrın felaketinden etkilenen bölgenin ihtiyaçlarının karşılanması amacıyla doğrudan temin yoluyla yapılacak alımların limiti, olağanüstü hal süresinin bitimine kadar 5 milyon liraya yükseltildi.
Ayrıca yapılan vergi düzenlemeleriyle deprem bölgesinde bulunan borçluların vergi dairelerine olan borçları faiz alınmaksızın 24 ay süreyle taksitlendirildi. 7256 ve 7326 sayılı Yapılandırma Kanunları kapsamında mart, mayıs ve temmuz aylarında ödenmesi gereken taksitlerin ödeme süreleri mücbir sebep halinin bitim tarihini izleyen ağustos, ekim ve aralık tarihlerine uzatıldı. 7440 sayılı Kanun ile kamuya olan borçların daha uygun koşullarla yeniden yapılandırılması ve ödenmesi için düzenlemeler yapıldı.
Vergi düzenlemeleri yapıldı
Mücbir sebep halinin başladığı tarihlerden önce tahakkuk eden, vadesi bu tarihlerden sonrasına rastlayan her türlü vergi, ceza ve gecikme faizinin ödeme süresi ve 2023 yılı motorlu taşıtlar vergisinin ikinci taksit ödeme süresi uzatıldı.
Prefabrik yapı ve konteynerlerin tesliminde (kurulum ve montaj işleri dahil) Katma Değer Vergisi oranı yıl sonuna kadar yüzde 18'den yüzde 1'e indirildi. Mücbir sebep hali ilan edilen yerlerdeki KDV iade ve tevkifat uygulamalarında kolaylaştırıcı tedbirler alındı.
Sermaye piyasası mevzuatı kapsamında, özellikle deprem bölgesinde ikamet eden yatırımcılar olmak üzere küçük yatırımcıların depremin finansal piyasalar üzerindeki etkileri nedeniyle zarara uğramaması ve piyasalarda istikrarın korunmasını sağlayacak önlemler de hayata geçirildi.
Yürürlüğü sona eren DASK poliçelerinde, ağır hasarlar hariç olmak üzere, prim tahsilatı ertelenerek otomatik olarak yenilendi. Trafik sigortası ve zorunlu deprem sigortası poliçelerinde prim ödemelerinde tahsilatlarda taksitlendirme yapıldı. (AA)