Dolar kuru, TL karşısındaki yükselişini sürdürürken para piyasaları sahte dolar iddialarıyla çalkalanıyor.
Türkiye'ye yurt dışında basıldığı belirlenen 600 milyon dolar tutarında sahte 50 ve 100 dolarlık banknotlar sokulduğu iddiasının ardından bankalar ve döviz büroları bu banknotların alımını durdurdu. Uzmanlar, para sayma makineleri ve ATM'lerin de ayırt edemediği sahte dolarlara karşı vatandaşları uyardı.
Piyasada yaklaşık 1 buçuk aydır sahte 50 ve 100 dolar paniği yaşanırken bu banknotların yazılım güncellemesi yapılmayan para sayma makinelerinden de geçtiğinin anlaşılması üzerine, bankalar ve döviz büroları alımları durdurdu. Bazı döviz bürolarının ise komisyon uygulayarak bozdurmayı kabul ettiği iddia ediliyor.
Kapalıçarşı esnafı, sahte dolar haberleri nedeniyle şu an 50 doları hiç almazken, 100 dolarda ise eski denilen beyaz 100 dolarları almıyor. Son 20 gündür, piyasada büyük bir sahte para stoku dolaştığına dikkat çeken esnaflar, “Makinelere güncelleme yaptık ama yine de yetmedi, yeni güncellemeler bekliyoruz. Bu olay daha uzun sürecek gibi. Döviz alışverişi tamamen durdu çünkü adam 500 bin dolar getiriyor.
Bunun içinde sadece 50 ve 100’lük banknotları almayınca adam doğal olarak tüm parayı satmaktan vazgeçiyor. Çarşı boş herkes tedirginlikle bekliyor” diyerek yaşadığı tedirginliği anlattı.
PARA SAYMA MAKİNELERİNE YURT DIŞINDAN GÜNCELLEME BEKLENİYOR
Döviz bürolarının çatı kuruluşlarından Tüm Yetkili Müesseseler ve Döviz Büroları Derneği (TÜYEMDER) Yönetim Kurulu Üyesi Mustafa Ünver, konuyla ilgili Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) ve Hazine Bakanlığı ile görüşmede olduklarını söyledi.
Piyasada 600 milyon dolar tutarında bir sahte para olduğu duyumları aldıklarını belirten Ünver, “İstanbul ile sınırlı değil birçok ile yayıldı. Biz para sayma makinelerimizi güncelledik ama yeterli olmadı. Bu makineler ithal olduğu için güncellemeleri de yurt dışından bekliyoruz” dedi.
SAHTE DOLAR NASIL AYIRT EDİLİR?
Emniyet Genel Müdürlüğü’nden alınan bilgilere göre; 50 doların ön yüzünde bulunan portrenin etrafındaki üç sıradan oluşan çerçeve çizgilerin son sırasında ‘The United States Of America’ ibaresi mikro şekilde yazılı. 2004 baskısında ise banknotun ön yüzünde bulunan ABD Merkez Bankası mührünün sağında ve sol üstündeki iki adet yıldızda, tekrarlanarak yazılı “USA 50”, “USA FIFTY” ibareleri var.
Bunun yanı sıra portedeki şahsın gömleğinin sol yakası üzerinde ‘The United States of America’ ibareleri mikro şekilde yazıyor. 50 dolarlık banknotların ön yüzünde bulunan “50” rakamına dik bakıldığında yeşil, açılı bakıldığında siyah renkte görüntü veriyor. 2004’teki baskıda ise “50” sayısı banknot yukarıya ve aşağıya doğru eğildiğinde bakır renginden yeşile dönüşmesiyle biliniyor.
Doların gerçek olduğunu anlamak için en garantili yöntemin, paranın ipi içerisindeki yazıyı kontrol etmek olduğu ifade ediliyor. Doları ışığa tutup, güvenlik şeridine bakıp; bu şeritte USA ve banknot tutarı yazıyor mu bakılmalı. Örneğin, 100 dolarlık bir banknotta USA HUNDRED yazısını paranın iki tarafında da görmek gerekiyor.
Para sayma makinelerine ise 10 gün içinde güncelleme geleceği öğrenildi.