Ekran karşısında yemek yemek yoğun iş temposundaki pek çok kişinin tercih ettiği bir yöntem. Çocuklarına yemek yedirmekte zorluk yaşayan ebeveynler de genellikle zahmetsiz olması ve çocuklarının beslenebilmesi için bu yöntemi tercih ediyor. Ancak televizyon karşısında yemek yeme alışkanlığının birçok zararı olduğu açıklandı.
Uzmanlar ekran karşısında yemek yiyen çocukların genellikle yüksek kalorili, şekerli, yağlı besinleri tercih ettiğini ifade ederek anne babaları uyardı. Ekran karşısında yemek yemenin dikkat dağınıklığına yol açarak çocukların ne kadar yediklerini fark etmelerini zorlaştırdığını dile getiren Uzman Diyetisyen Mısra Beste Köleoğlu, "Yapılan çalışmalar ekran karşısında, özellikle televizyon izlerken yemek yemenin, enerji alımını yüzde 20-30 oranında artırdığını göstermektedir. Bu durum, obezite riskini önemli ölçüde artırır" dedi.
Köleoğlu, çocukların ekran başında yemek yemesinin, farkında olmadan aşırı yemek tüketmelerine ve bu durumun da obezite başta olmak üzere birçok sağlık sorununa zemin hazırladığını, bu nedenle çocukların sağlıklı beslenme alışkanlıkları geliştirebilmeleri için yemek sırasında ekran kullanımının sınırlandırılması gerektiğini vurguladı.
Çocukların ekran başında yemek yediklerinde genellikle daha sağlıksız seçeneklere yöneldiklerini bildiren Köleoğlu, bu beslenme tarzının çocukların insülin direnci, yüksek tansiyon ve dislipidemi gibi metabolik sendrom bileşenlerine yakalanma riskini artırdığını ifade etti.
Ayrıca, bu durumun çocukların ihtiyaç duyduğu vitamin ve mineralleri yeterince alamamalarına yol açarak beslenme yetersizliklerine neden olabileceği konusunda da önemli uyarılarda bulunan Köleoğlu, çocukların sağlıklı büyümeleri ve gelişmeleri için, ekran karşısında yemek yeme alışkanlığının erken yaşlardan itibaren kontrol altına alınması gerektiğini aktardı.
Köleoğlu, bu tür bir yeme alışkanlığının gaz, şişkinlik ve hazımsızlık gibi sindirim sorunlarına zemin hazırlayabileceğine işaret ederek ekrana maruz yemek yiyen çocuklar ile ekran kullanmayan çocuklar arasındaki beslenme farklılıklarını şu şekilde açıkladı:
"Ekran karşısında yemek yiyen çocuklar genellikle daha az meyve, sebze ve tam tahıl tüketirler, bunun yerine yüksek şekerli ve yağlı atıştırmalıklara yönelirler. Bu beslenme şekli, genel beslenme kalitesini olumsuz etkiler ve sağlık açısından risk oluşturur.
Öte yandan, ekran kullanılmayan bir ortamda yemek yiyen çocuklar yemeklerini daha yavaş ve dikkatle yerler, bu da tokluk hissinin zamanında fark edilmesini sağlayarak aşırı yeme riskini azaltır."
“Ekran başında geçirilen süre, aynı zamanda fiziksel aktivitenin azalmasına neden olur ve bu enerji dengesizliğini doğurur” diyen Köleoğlu, uzun vadede bu tür alışkanlıkların kilo alımını hızlandırarak obezite riskini ciddi ölçüde artırabileceğini ifade etti.
Ekran bağımlılığının abur cubur tüketimini de artırdığını ifade eden Uzm. Dyt. Köleoğlu, “Ekran başında geçirilen süre, özellikle reklamlar ve can sıkıntısı nedeniyle sağlıksız atıştırmalıklara yönelmeye neden olabilir. Çalışmalar, televizyon izlerken yiyecek reklamlarına maruz kalan çocukların, bu yiyecekleri tüketme eğiliminde olduklarını göstermektedir. Bu durum, toplam kalori alımını ve dolayısıyla obezite riskini artırır” şeklinde konuştu.
Ebeveynlerin çocuklarına sağlıklı beslenme ve ekran kullanımı konusunda örnek olması gerektiğinin vurgulayan Uzm. Dyt. Köleoğlu, “Ebeveynler kendi yeme alışkanlıklarına dikkat ederek çocuklarına model olmalıdırlar. Çocuklarınızın ekran başında geçirdikleri süreyi sınırlandırın ve yemek zamanlarında ekran kullanımını yasaklayın.
Amerikan Pediatri Akademisi, çocukların günlük ekran süresini 1-2 saat ile sınırlamayı önermektedir. Çocuklara sağlıklı beslenme alışkanlıkları kazandırarak, yemeklerin aile ile birlikte ve dikkatlice yenmesini teşvik edin. Çocuklara, yemek yerken dikkatli olmanın ve yemeklerin tadını çıkarmanın önemini öğretin” ifadelerini kullandı.
Uzman Diyetisyen Mısra Beste Köleoğlu, çocukların sağlıklı beslenme alışkanlıkları geliştirebilmeleri için ekranlardan uzak bir yeme düzeni oluşturmanın önemine dikkat çekti. Bu tür bir yaklaşımın, çocukların genel sağlık durumlarını ve beslenme alışkanlıklarını olumlu yönde etkileyebileceğini belirten Köleoğlu, ebeveynlere çeşitli önerilerde bulundu:
“Ailece düzenli olarak birlikte yemek yemek, sağlıklı beslenme alışkanlıklarının yerleşmesine büyük katkı sağlar. Yemek saatlerinde ekranları kapatın ve aile bireylerinin birbirleriyle iletişim kurabildiği bir ortam oluşturun. Yemek alanlarını ekranlardan uzak tutmak, dikkatin yemeğe odaklanmasına yardımcı olur. Bu nedenle, yemek masasında televizyon, tablet veya telefon bulundurmayın.
Çocuklara yemek yerken yemeğin tadını çıkarmalarını, yavaş yemelerini ve her lokmanın keyfini çıkarmalarını öğretin. Bu, tokluk hissinin daha kolay anlaşılmasını sağlayarak aşırı yemeyi önler. Ayrıca, çocuklara ekranın yemek yeme üzerindeki olumsuz etkilerini anlatın ve onları sağlıklı beslenme konusunda bilinçlendirin.”
Köleoğlu, bu önerilerin uygulanmasının, çocukların hem fiziksel hem de zihinsel sağlıklarını olumlu yönde etkileyeceğini ve uzun vadede sağlıklı beslenme alışkanlıkları kazanmalarına yardımcı olacağını anlattı.