Sarayönü'nde faaliyet gösteren fırıncılar, maliyetlerin kat kat artmasına rağmen ekmek fiyatının halen aynı olmasından dert yanıyor. Bazı fırıncılar maliyetine hizmet verdiğini kaydederken, bazı fırıncılar zarar etmesine rağmen ruhsatının iptal edilmemesi için mecburen ekmek çıkardıklarını söyledi.
Ekmek sektöründe faaliyet gösteren fırıncı Rasim Köstekli maliyetlerin üstesinden gelemediklerini söyledi.
Hesap ortada
Ekmeğin maliyet hesabını yaparak dayanacak güçleri kalmadığını kaydeden Köstekli, "Bir çuval un 119 lira. Bir çuval unda 250 gramdan 200 adet ekmek çıkar. Bir çuval una dört paket maya gider. Bu da15 lira. Sadece un ve maya ile hamurun maliyeti 67 kuruş. Çalışan işçilerin bir günlük maliyeti 460 lira. Günlük 300 kilo odun yakarız. Bu da 150 lira. Kira ve elektrik var. Günlük 6-7 çuval un işleriz. 1400-1500 arasında ekmek çıkarıyoruz. Şu anda benim ekmeğimin maliyeti 1.100 lira." dedi.
Zarar ediyoruz
Her sattığı ekmekten zarar ettiğini anlatan Köstekli, "Ben krizden önce 3 bin ekmek çıkarıyordum. Üretimimi yarı yarıya düşürdüm. Bugün benim sattığım 1500 ekmekten zararım günde 150 lira. 3 bin ekmek çıkarsam 300 lira zararım olacak. Amme işi yaptığımız için bu işe devam ediyoruz. Mazeretsiz ekmek çıkarmazsam ruhsatımı iptal ederler. Mecburen bu ekmeği çıkarıyorum. Çıkarmışken de olması gerektiği gibi çıkarıyorum. Kaliteden kısıp belki maliyetleri düşürebilirim ama ne esnaflığa ne de bana yakışmaz. Biz zam meraklısı değiliz ama maliyetlerin üstesinden gelemiyoruz artık. Mecbur olmasam neden zam isteyim. Bize ucuz un versinler biz istedikleri ekmeği çıkaralım, istedikleri fiyattan satsınlar. Bu şartlarda ekmek fiyatının ya 1.25 lira olması lazım yada gramajın 200'e düşmesi lazım. Devlet ekmekçiyi denetleyip sıkacağına uncuyu denetlesin. Buğday harmanda 1 liradan alınıp un fiyatı nasıl bu şekilde oluyor. Dayanma gücümüz kalmadı. Bu işe mülki amirlerimizin bir çözüm bulmasını istiyoruz yoksa ekmek çıkaramayacak duruma geldik." şeklinde konuştu.
Devlet una müdahale etmeli
Ekmek hesabının içinden çıkamayacak duruma geldiklerini ifade eden fırıncı Tuncay Kalak ise şunları söyledi: "zamlardan önce iyi durumdaydık ama bu yüksek zamlar bizi çok zorluyor. Un fiyatları katladı. Mayaya bile yüzde 50 zam geldi. 400 lira olan odunun tonu 500 liraya yükseldi. Dahi unun içinde ithal buğday var diyorlar. Mayayı, odunu da mı ithal ediyoruz. Un fiyatlarına devletin müdahale etmesi gerekiyor. Şimdi yüzde 10'luk bir indirim yapılacak piyasada deniyor ama birçok fırıncı un daha da zamlanacak diye ununu alıp deposuna koydu. Ekmek işinde poşet göze görünmez mesela ama poşetin kilosu 15 lira oldu. Günde mutlaka 1-2 kilo poşet harcıyoruz. İşçinin parası, sigortası var. Bu hesabın içinden nasıl çıkacağımızı şaşırdık. Zaten para kazandığımız da yok. Kasaya giren para geri oduna, una, işçiye, elektriğe, suya, sigortaya gidiyor. Evde çorbanın kaynadığına şükrediyoruz. İğneden ipliğe her şeye zam geldi ama zam almayan tek sektör biziz."