Baklagillerin gen merkezi Türkiye’de tarla ile market arasındaki fiyat farkı 4 kata çıktı. Uzmanlar, markalı bakliyat firmaları ile marketlerin, daha çok kışın tüketilen bakliyattan yüksek kâr sağladığını belirtiyor.
Türkiye’nin üretimi ve tüketimini artırmak için yeni yol haritaları hazırladığı baklagilde, üretici ile market arasında açılan fiyat farkı dikkat çekmeye devam ediyor. Aralıkta üreticide 2.90 liraya satılan nohut market rafında 11.90’a; 3.30 lira olan kırmızı mercimek 11.90’a; 3 lira olan yeşil mercimek 13.50 liraya; 6 lira olan kuru fasulye 18 liraya çıkıyor. Tarladan markete fiyat farkı 4 kat oluyor. Bu fiyat uçurumunun temelinde markalı bakliyat firmaları ile zincir marketlerdeki raf fiyatı gibi maliyetler olduğuna dikkat çekiliyor. Aynı zamanda kırmızı mercimek, kuru fasulye ve yeşil mercimekte sararma dönemine denk gelen yağışların ürün kalitesini de olumsuz etkilediği belirtiliyor.
Uzmanlar tüm bu gelişmelerin yanı sıra, bakliyatın kış mevsiminde daha çok tüketildiğini bilen firma ve son satış noktalarının bunu göz önünde bulundurarak bu dönemlerde fiyatı artırdığına dikkat çekiyor.
‘Arada fark yok’
2018 yılı itibariyle 8.8 milyon dekar alanda 1.224 milyon ton bakliyat üretimi gerçekleştirildi. Nohut, fasulye ve mercimek toplam baklagil üretiminin yüzde 98.3’ünü oluştururken, nohut 630 bin ton, kırmızı mercimek 310 bin ton, kuru fasulye 220 bin ton üretildi.
Ulusal Baklagil Konseyi Başkanı Abdullah Özdemir ise ucuz market zincirlerinde fiyatların normal seyrinde olduğunu belirtirken bakliyatta markalı firmalar ve market zincirlerinin yüksek fiyatlarının ‘normal olmadığını’ söyledi. Özdemir, “Mesela ucuz zincir marketlerde, en çok speküle edilen kırmızı mercimek 5.25 liradan, üründeki eksiklikten dolayı fasulyede fiyatlar yüksek gibi görünse de 9.50 liradan, bulgur 3.95 liradan, yeşil mercimek 5.95 liradan, nohut 6.75 liradan satılıyor. Onların pakete koydukları mal ile diğerleri arasında fark yok. Bir emtia olarak bu normal değil. Şimdi o markalı firmalara sorsak, diyecek ki ‘ben yerli mercimek koyuyorum’. Bu halde fark 2 lira olmalı. Ucuz marketlerle aradaki iki kat da hiç normal değil” diye konuştu.