Çarşıda Pazar da geziyoruz.
Eş dost sohbetine de gidiyoruz.
Lafın belinin kırıldığı sohbetlerde ticaret ahlakının zayıflaması ve güvenin çok hızlı değer kaybetmesi gündemin ilk sırasını oluşturuyor.
İnsanlar alış verişlerinde fiyatlarda istikrar olmadığından yakınıyor, ev-araba gibi gayrimenkul alırken aldatılacağı endişesi taşıyor.
Bunu da herkes bulunduğu ortamlarda yüksek sesle dile getirmekten de çekinmiyor.
Bu serzenişler maalesef yüzde 99’u Müslüman olan bizim ülkemizde oluyor.
Bu ahlak zayıflığıyla ilgili hikayeler de dilden dile dolaşıyor. Sohbet ortamlarının güldüren ama gerçekte hepimizi derin, derin düşündürmesi gereken hikayeler den birini sizlerle paylaşayım.
VERDİĞİN ŞEKERİ TARTI YAPTIM
Evinde küçük ve büyükbaş hayvan besleyen yaşlı kadın, hayvanlardan elde sütten yaptığı tereyağını yakınında bulunan bakkala satıyordu.
Bakkal tereyağını hiç tartmadan alıyor, müşterilerine veriyordu.
Bir gün aklına bir şüphe düştü ve yağı tartmaya karar verdi.1 kilogram olarak aldığı yağın 900 gr olduğunu görünce çok sinirlendi.
Ertesi gün yine yağ getiren yaşlı teyzeye kızgın kızgın ifadelerle “Bundan böyle senden tereyağı almayacağım” dedi
Bakkalın tavrına üzülen yaşlı kadın “Niye kızdın. Bin yanlışım mı oldu” diye sordu.
Bakkal “Senin bana bir kilo diye verdiğin yağ 900 gram geldi. Bu yaptığın ayıp değil mi” dedi.
Kadın şaşkınlığını üzerinden attıktan sonra “Benim terazim yok ki. Sizden aldığım kutu içerisindeki bir kilogram şekeri tartı olarak kullanıyorum” deyince bakkal utancından kıpkırmızı oldu ve ne diyeceğini şaşırdı.
Bu hikayelerdeki kişiler ve meslek ifadesi belki de sanaldır.
Ama anlatılması bile ecdadı sadaka taşı medeniyeti kuran bir millete züldür.
‘Ben siftah ettim. Diğer ihtiyacını da komşumdan al’ diyen bir ticaret ahlakı olan ecdadın torunları ‘ Havalar soğudu ürüne zam geldi. Dolar çok yükseldi zam geldi. Ürün piyasada azaldı zam yapayım’ dememeli.
Eğer sabit iş yerlerinde ticaret ahlakından dolayı güven kaybolursa ekonomideki istikrar da kaybolur. Devletin ticaret ahlakından çektiği sıkıntı millet olarak bize öyle bir yansır ki; gelecek nesillerimiz bile bunun bedelini ödemek zorunda kalır.
Ahlak ne demek.
İnsanın bir amaca yönelik olarak kendi arzusu ile iyi davranışlarda bulunup kötülüklerden uzak olması” demektir.
Unutmayalım.
Ne ekersek onu biçeriz.