İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi hayatını kaybetti.
İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve Dışişleri Bakanı Hüseyin Amir Abdullahiyan'ı taşıyan helikopter, dün Azerbaycan sınırındaki baraj açılış töreni dönüşünde hava şartları nedeniyle düşmüştü.
Türkiye’nin Akıncı İHA ile destek verdiği ve saatlerce süren arama kurtarma çalışmalarından sonra helikopterin enkazına ulaşıldı. Akıncı İHA, gece 03.00 sıralarında İran Cumhurbaşkanı Reisi’yi taşıyan helikopterin enkazı olabileceği düşünülen bir ısı kaynağını tespit ederek koordinatlarını İran makamlarıyla paylaştı.
İRAN DEVLET TELEVİZYONU AÇIKLADI: YAŞAM BELİRTİSİ YOK
Akıncı İHA’nın tespitlerinin ardından helikopter enkazı İran Kızılayı tarafından görüntülendi. İran Kızılay'ı, Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve beraberindeki heyetin bulunduğu helikopter enkazından naaşları çıkarmaya başladı.
İran devlet televizyonu, kazada Cumhurbaşkanı Reisi ve Dışişleri Bakanı Abdullahiyan'ın hayatını kaybettiğini duyurdu.
Helikopterde İran Cumhurbaşkanı Reisi'nin yanı sıra Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan, Tebriz Cuma İmamı Ayetullah Ali Haşim ve Doğu Azerbaycan Eyalet Valisi Malik Rahmeti'nin olduğu açıklanmıştı.
İranlı yetkilileri, Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve Dışişleri Bakanı Hüseyin Amir Abdullahiyan'ı taşıyan helikopterin, İran-Azerbaycan sınırı gezisinden dönerken yoğun sis nedeniyle sorun yaşadığını açıklamıştı.
İran devlet televizyonu, Akıncı İHA’nın tespitlerinin ardından bulunan İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan’ı taşıyan helikopterin enkaz noktasında yaşam belirtisi olmadığını duyurdu.
Kızılay tarafından çekilen ve devlet medyası FARS Haber Ajansı'na aktarılan enkazın drone görüntüleri, kaza mahallini İran'ın kuzeyindeki dik, ormanlık bir yamaçta gösteriyordu ve helikopterden mavi beyaz bir kuyruk dışında çok az şey kalmıştı.
ERDOĞAN'DAN MESAJ
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, sosyal medya hesabından paylaştığı mesajda, "İran Cumhurbaşkanı, kardeşim Sayın İbrahim Reisi ve heyetinin bir helikopter kazası geçirmiş olması bizleri derinden üzmüştür. Türkiye Cumhuriyeti olarak İran makamlarıyla tam irtibat ve koordinasyon halinde hadiseyi yakından takip ettiğimizi ve gereken her türlü desteği vermeye hazır olduğumuzu ifade etmek istiyorum.
Komşumuz, dost ve kardeş İran halkına ve hükûmetine milletim adına geçmiş olsun dileklerimi iletiyor, Sayın Reisi ve heyetinden bir an önce iyi haberler almayı umuyorum" ifadelerini kullandı.
AFAD’IN 32 KİŞİLİK KURTARMA EKİBİNE KONYA DA DESTEK VERDİ
AFAD'dan yapılan açıklamada, İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi'yi taşıyan helikopterin, İran-Nahçıvan sınırında kaza yaptığı bilgisi alındığı belirtildi.
İran'ın, Dışişleri Bakanlığı aracılığıyla Türkiye'den gece görüşlü arama kurtarma helikopteri istediği belirtilen açıklamada, şunlar kaydedildi:
"Van ve Erzurum AFAD il müdürlüklerimizden 32 dağcı arama kurtarma personeli ile 6 araç bölgeye intikal etmek üzere yola çıkmıştır. Ayrıca Ankara, Diyarbakır ve Konya'dan 15'er kişilik dağcı arama kurtarma personelimiz teyakkuz halindedir. Gelişmeleri takip ediyoruz."
ABD: GELİŞMELERİ YAKINDAN İZLİYORUZ
ABD Dışişleri Bakanlığı, İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi'yi taşıyan ve "sert iniş" yaptığı belirtilen helikopter kazasıyla ilgili gelişmeleri yakından takip ettiklerini açıkladı. CBS News'de yer alan habere göre, Dışişleri Bakanlığından bir sözcü Reisi ve Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan'ı taşıyan ve "sert iniş" yaptığı belirtilen helikopter kazasıya ilgili açıklama yaptı.
Açıklamada, ABD yetkililerinin, İran Cumhurbaşkanı Reisi, Dışişleri Bakanı Abdullahiyan ve bazı yetkililerin de bulunduğu helikopterin İran'a olası sert inişine ilişkin raporları inceledikleri, gelişmeleri yakından takip ettikleri belirtildi.
AB, İRAN’IN YARDIM TALEBİNE CEVAP VERDİ
AB Komisyonunun kriz yönetimi ve insani yardımlardan sorumlu üyesi Janez Lenarcic, X hesabından yaptığı açıklamada, İran'ın yardım talebi üzerine helikopter kazası nedeniyle Copernicus Acil Durum Yönetim Hizmeti'nin aktive edildiğini duyurdu.
ALİYEV: İRAN’A DESTEĞE HAZIRIZ
Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi’nin helikopterinin acil iniş yapması konusunda endişelendiklerini ve İran’a destek için hazır olduklarını açıkladı.
Aliyev, yaptığı açıklamada, “Bugün İran İslam Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ile gerçekleştirdiğimiz görüşmenin ardından, üst düzey heyeti taşıyan helikopterin İran'a acil iniş yaptığı haberi bizleri ciddi şekilde endişelendirdi. Yüce Allah'a dualarımız Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve beraberindeki heyetle birlikte. Azerbaycan Cumhuriyeti komşu, dost ve kardeş bir ülke olarak her türlü desteği vermeye hazırdır” dedi.
ARAMA KURTARMA ÇALIŞMALARINA SİS ENGELİ
Yoğun sis ve olumsuz hava şartları nedeniyle zorlu koşullarda yürütülen arama kurtarma çalışmaları hakkında bilgi veren İran Kızılay Başkanı Pir Hüseyin Kulivend, "Bölgedeki olumsuz hava şartları (yoğun sis) nedeniyle arama kurtarma çalışmaları İHA'lar kullanılarak havadan yapılamıyor" dedi.
İranlı yetkili dağlık ve ulaşımı zor olan bölgede 40 arama timinin çalışmalarını karadan sürdürdüğünü aktardı.
İran devlet televizyonuna göre, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ile iki ülke sınırında baraj açılışına katılan Cumhurbaşkanı Reisi'nin konvoyundaki bir helikopter kaza yaptı İran devlet televizyonu arama kurtarma çalışmalarına ait görüntüleri paylaştı.
Tasnim Haber Ajansı, İran Cumhurbaşkanı'nı taşıyan helikopterin sert iniş yaptığı yerin kesinleştiğini duyurdu. Habere göre olay, Arsbaran ormanlık bölgesinde yer alan Uzi köyünün yakınlarında meydana geldi. Helikopterin bulunduğu yere kurtarma ekipleri gönderildi. IRNA ajansı ise kurtarma ekiplerini taşıyan helikopterin yoğun sis nedeniyle olayın meydana geldiği bölgeye iniş yapamadığını duyurdu.
ABD’YE KAZADAN 1 SAAT ÖNCE MEYDAN OKUMUŞTU
Kazadan yaklaşık 1 saat önce Azerbaycan Cumhurbaşkanı Aliyev ile İran Cumhurbaşkanı Reisi bir araya gelmiş, ABD'ye ve Ermenistan'a meydan okumuşlardı.
Reisi "Bazıları bizim bir araya gelmemizi hoş karşılamıyor, fakat onlar bizim için önemli değil" demiş Aliyev ise "Dünya bilsin ki biz birlikteyiz birlikte olmaya devam edeceğiz" açıklamasında bulunmuştu.
İran’ın birçok bölgesinde Cumhurbaşkanı Reisi için dualar ediliyor.
İBRAHİM REİSİ KİMDİR
İranlı muhafazakâr bir politikacı ve hukukçu olan İbrahim Reisi, İran'ın mevcut cumhurbaşkanı.
İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi, 1980'lerde İran İslam Devrimi karşıtı binlerce mahkûmun idam edilmesinde rolu olmakla suçlanan bir figür.
İnsan hakları örgütlerine göre, İbrahim Reisi, genç bir savcı olarak İran'ın başkenti Tahran'da yüzlerce siyasi mahkumun infazını denetleyen bir "ölüm komitesinde" yer aldı.
10 YIL YARGI ERKİ BAŞKAN YARDIMCILIĞI YAPTI
Reisi, 1960'da İran'ın kuzeydoğusundaki muhafazakarlığıyla öne çıkan Meşhed kentinde dindar bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. Babasını beş yaşındayken kaybetti ama onun izinden giderek din adamı oldu.
Tahran yakınlarındaki 'kutsal' görülen Kum şehrinde dini bir merkezde genç bir öğrenciyken, 1979 devriminde Batı destekli Şah Rıza Pehlevi yönetimine karşı protestolara katıldı. Ardından Kum'daki dini liderlerle kurduğu ilişkiler kendisini yargıda güvenilir bir figür haline getirdi.
Reisi, 2014 yılında başsavcı olarak atandı ancak öncesinde 10 yıl boyunca yargı erki başkan yardımcısı olarak görev yaptı.
2021’DE CUMHURBAŞKANI SEÇİLDİ
İbrahim Reisi'nin 2017’de Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde Hasan Ruhani’ye kaybetti. 2021’de ise hedefine ulaştı ve cumhurbaşkanı seçildi.
Reisi’nin seçilmesi “devlet organlarının tümüyle yıllar sonra yeniden dini lider Hamaney'in emri altına girmesi” olarak yorumlandı.
MAHSA AMİNİ EYLEMLERİ
Mahsa Amini, başörtüsü kurallarını ihlal ettiği iddiasıyla başkentte ahlak polisi tarafından gözaltına alındıktan üç gün sonra, 16 Eylül 2022'de Tahran'daki bir hastanede hayatını kaybetti.
Görgü tanıkları 22 yaşındaki kadının gözaltındayken dövüldüğünü söylerken yetkililer bu iddiayı reddedip ölümünü 'kalp krizine' bağladı. Bunun üzerine ülke genelinde başlayan protestolara karşı Reisi sert bir tutum izledi, eylemlerin kolluk güçleri tarafından bastırılması yönünde talimat verdi.
Birleşmiş Milletler eylemlerde bağlantılı olarak 551 eylemcinin güvenlik güçleri tarafından öldürüldüğünü kaydetti. Reisi hükümeti ise 75 güvenlik görevlisinin hayatını kaybettiğini belirtti. Bu olaylarda 9 erkek eylemci idam edildi.
İRAN’IN GELECEKTEKİ DİNİ LİDERİ OLARAK GÖRÜLÜYORDU
Reisi İran'ın bir sonraki Dini Lideri olarak görülüyordu.
Olay, İran için hassas bir zamanda gerçekleşti. İran kendi iç sorunlarının yanında İsrail'e karşı Filistin ve Hamas'ı açıktan destekliyordu.