Esnaf köşemizde bu hafta, ilçemizin kadın esnaflarından Durşen Batır var. Erken yaşlarda evlenerek dünya evine giren Durşen Batır, çocuklarını büyüttükten sonra hep hayali olan çalışma hayatına atılmış.
Evde hobi olarak yaptığı örgü işlerini ticarete dönüştürerek dükkan açan Durşen Batır, çalışmak isteyen, üretmek isteyenler için hiçbir şeye geç kalınmadığının en güzel örneklerinden bir tanesi.
Gelin Durşen Batır’ın hikayesini kendi ağzından dinleyelim.
“1980 Darbesi yüzünden üniversiteye gidemedim”
1962 Ürgüp-Nevşehir doğumluyum. İlkokulu ve ortaokulu Ürgüp Mustafa Paşa ortaokulunda tamamladım. Lise eğitimimi Ürgüp Lisesinde tamamladıktan sonra, sıra üniversite sınavlarına gelmişti. O dönemler ülkemiz çok karışıktı. Sağ-sol çatışmaları yüzünden her gün onlarca genç hayatlarını kaybediyordu. Bu yüzden babam o sene beni kursa göndermedi. Nitekim devam eden aylarda asker olaylara müdahale ederek yönetime el koydu. İbrahim ( Batır) o dönemler Ürgüp’te görevliydi. Bir arkadaşımız aracılığı ile tanıştık. Her şey çok hızlı gelişti. Bir anda kendimi nikah masasında buldum (gülerek). Böylece benim üniversite okuma hayalimde biraz suya düşmüş oldu. Ama Rabbime çok şükür erken yaşta anne oldum. 1982 yılında oğlum Korhan dünyaya geldi. Korhan dünyaya geldikten sonra tüm hayatımı ona göre planladım. 1986 yılında kızım Feray’da dünyaya geldikten sonra onların sorumlulukları üniversite okumaktan çok daha önemliydi. 11 sene eşim ve çocuklarımla birlikte Başhüyük’te kaldık. Daha sonra çocukların eğitimi için Konya’ya yerleştik. Çocukların eğitimi bittikten sonra Sarayönü’ne geri döndük, bu sırada eşimde emekli oldu.
“2013 yılında Nevin’le birlikte işletmemizi açtık”
Çocuklarımı büyütüp yetiştirdikten sonra, aklımın hep bir köşesinde olan çalışma hayatına atılma sevdası içimi kemirip duruyordu. Ama üniversitede okumadığım için ne yapacağımı bilmiyordum. O sıralar Nevin aklımı çeldi. Uzun süre istişare ettik, eşime de danıştıktan sonra burayı açmaya karar verdik. Daha sonra Nevin özel sebeplerden dolayı ayrılmak zorunda kaldı. Tek başıma devam ediyorum uzun süredir.
“Müşterilerinize sunduğunuz hizmetler, ürünler neler? Bu hizmetlere senin katkıların ve sağladığın farklılıklar neler? Ve neden bu iş fikri?”
İş yerim tuhafiye dükkanı. İçinde yün, terzi malzemeleri, ip çeşitleri, bayan giyim, çocuk giyim, iç giyim ve çorap çeşitleri bulunmakta ve bunların satışını yapmaktayım. Evde zaten örgü işleri ile uğraşıyordum. Kazak, ev terliği hatta çanta yapıyordum. Sadece evde ki hobimi işe taşımak istedim. Sağ olsun eşimde bana çok yardımcı oldu.
“Girişimciliğe ilk adımda bir kadın girişimci olarak yaşadığınız en önemli sıkıntılar nelerdi? Nasıl aştınız bunları ve halen yaşadığınız sıkıntılar veya güçlükler var mı?”
Aslında iş yeri açarken sıkıntılar genel anlamda maddi olduğu için kadın veya erkek fark etmiyor. Pek aştım sayılmaz, ticaret yapıyorsanız ne kadar kazanırsanız o kadar gideriniz oluyor. Hala devam eden sıkıntılarım tabi ki var fakat ilk açtığım dönemdeki gibi değil neticede hayat şartları çok pahalı. Manevi zorlukları da var tabi ki neticede işyerimin patronuyum fakat evde hem eş hem de anneyim. İşyerimle ve evimle aynı şekilde ilgilenmek zorundayım ikisi bir arada yıpratıcı olabiliyor ama sevdiğim işi yapıyorum ve ben bundan çok keyif alıyorum. Sağ olsunlar ailem ve eşimin ailesi de bu konuda bana çok destek oluyorlar. Onların desteği benim için çok önemliydi. Bu destek halen de devam ediyor.
“Bir kadın girişimci olarak, girişimci olmaya aday kadınlarımıza verebileceğiniz en önemli tavsiyeler ve püf noktalar neler?”
İşe başlamaya karar vermek başlamanın yarısıdır. Ama her şeyden önce şuan piyasa tahmin ettiğimizden çok farklılıklar gösteriyor. Girişimci adayları her ne iş yapmayı hedefliyorlarsa mutlaka öncelikle muhit ve sektör araştırması yapmalılar. Çünkü ben bu hatayı ilk girişimimde yaptım çok şükür 9 ay gibi kısa bir sürede toparladım fakat araştırma her şeyden çok daha mühim. İşe başlarken pazar araştırmamı yapsaydın daha az zorluklarla karşılaşacaktım. Pazar araştırması inanın çok önemli.
“Neden bu mesleği yapıyorsunuz”
İnsanlarımızın bakış açısını değiştirmek kendilerini geliştirmelerine katkıda bulunmak ve her zaman merak uyandırmak istiyorum. Bu mesleği yapmak istememin en önemli nedenlerinden biri ise hazır giyime yenik düşen el örgü ipliği sektörünü isteyen tüketiciyi yeniden kazandırmak. Alışveriş yapmaya özendirmek. Eski mesleklerin unutulmamasını sağlamak gençlerimize aşılamak. Şimdiki gençlerimizde de bu mesleklere karşı merak yok teknoloji o kadar ilerledi ki başlarını bilgisayarlardan kaldıramaz oldular. Yanımızda yetişecek eleman bulamaz olduk.
Tuhafiye açmak geçmiş yılların başarılı iş fikirleri arasında yer alıyordu. Yalnız AVM’lerin artmasından sonra tüketicilerin ilgisi daha çok buralara kaydı ve son yıllarda tuhafiye sayısında %50 ‘ye yakın düşüş yaşandı. Ancak unutmamak lazım ki ev hanımlarının ve ek gelir isteyenlerin sayısı da hızla artmaya başladı. Tv programlarında ve internet sektöründe el işleri, örgü yapımı ve evde hobi amaçlı programlara sıkça yer verilmeye başlanması trend raporlarında artış sağladı. Örneğin Google Trend raporlarında örgü modelleri arama kelimesi her sene kış aylarında büyük bir artış gösteriyor. Diğer el işlerinde de durum böyle.
“İşinizin zor yanları nelerdir”
Tuhafiyecilikte en çok muhatap olunacak ticaret alanı kadınlardır. Kadınlarla uğraşmak her zaman zordur. Benim işimin en zor yanlarından biride kadınlarla uğraşmaktır. Kadınlar öncelikle ne istediklerini bilseler ya da anlasalar bizler işimizi daha rahat ve kolay yapabiliriz. Bayanların çoğu alışverişi tamamladıktan sonra tekrar geri geldiğinde fikrini değiştirmiş oluyor tabi ki alacağı malzemeyi de değiştirip gidiyor. Ama en azından bende kadın olduğum için onların dilinden iyi anlıyorum ( gülerek).
Son olarak diyebilirim ki, Meslek seçimi insanın hayatında vereceği en önemli kararlardan biri. Günümüzün büyük bir kısmını mesaide geçiriyoruz. Seveceğimiz, kendimize uygun bir meslek seçmezsek iş, işkenceye döner.