Sarayönü İlçe Sağlık Müdürü Dr. Uzunay, soğuk ve yağışlı havaların yoğun yaşandığı bu dönemde ısınmak için soba kullanılan evlerde yanlış kullanım, ihmal ve hatalı baca bağlantılarından çok sayıda insanın zehirlenerek hayatını kaybettiğini söyledi.
Konu hakkında bilgi veren Dr. Ahmet Uzunay yaptığı açıklamada, “Soba, bacalar, ocak ve şöminelerden sızan karbonmonoksit çok kişinin hayatlarını kaybetmesine neden olabilir. Gazyağı, odun, ev içinde mangal yakılması, şofben yanması, kömür, hatta doğal gaz yanması sırasında karbonmonoksit açığa çıkabilir. Sobaların yol açtığı yangın ve karbonmonoksit zehirlenmeleri can ve mal kaybına yol açarken baca gazlarına bağlı olarak evimizin havası da büyük ölçüde kirlenebilir” dedi.
Zehirlenme belirtilerini bilin!
Karbondioksit gazının renksiz ve kokusuz olduğundan dolayı çoğu kez fark edilmediğini kaydeden Dr. Ahmet Uzunay, “Karbonmonoksit zehirlenmesinde zonklayıcı tipte baş ağrısı, görme bulanıklığı, bilinç bulanıklığı, huzursuzluk olur. Bulantı, kusma, havaleler ve değişen derecelerde bilinç kaybı görülebilir.
Ancak zehirlenme olup olmadığını gösteren özel bir belirti aranmamalı, kuşkulanıldığında bir gaz sızıntısı olduğunda hemen pencereler açılarak belirti ne olursa olsun kişi açık havaya çıkarılmalıdır. Evde bir kişi fenalaştığında evdekilerin hepsi açık havaya çıkmalıdır.
Zehirlenen bir kişiye yardıma koşan kişi de zehirlenme tehlikesine karşı kendisini korumalıdır. Herhangi bir zehirlenme şüphesi halinde vatandaşlarımız derhal en yakın sağlık kuruluşuna müracaat etmeli; Acil Sağlık Hizmetlerinin 112 Nolu Telefonu ile yardım talebinde bulunmalıdırlar.” şeklinde konuştu.
İşte alınacak tedbirler
Karbonmonoksit zehirlenmelerinden korunmanın zor olmadığını, ancak bu tür zehirlenmeler hakkında bilgi sahibi olunarak tedbir alınması gerektiğini ifade eder Dr. Ahmet Uzunay, tedbirleri ise şöyle sıraladı:
"Lodoslu havalarda kesinlikle soba yakılmamalıdır. Soba zehirlenmelerinin çoğunluğu lodoslu havalarda yakılan sobalardan kaynaklanmaktadır. Sobalı odalarda yatılmamalı, zorunlu hallerde sobanın söndüğünden emin olunmalıdır. Sobalar mutlaka üstten tutuşturularak yakılmalı, soba kovaları tam doldurulmamalı, kovadaki tamamen yanmamış kömürün üzerine kömür ilave edilmemeli.
Soba borularının ve bacalarının sıklıkla temizliğinin yapılması gereklidir. Şofbenlerin mutlaka baca bağlantıları olmalı ve havalandırmasının yeterli olması gereklidir. Şofben zehirlenmeleri yeterli havalandırmanın olmaması nedeniyle oksijen oranının düşmesi ve karbonmonoksit oranının yükselmesi sebebiyle gerçekleşmektedir.
Oturduğunuz ve uyuduğunuz yerde yüksek standartlarda karbonmonoksit dedektörü monte ettiriniz. Bu dedektör yüksek yerde olmalıdır. Çünkü CO (karbonmonoksit) yüksekte birikir. Arabanızı motoru çalışırken kapalı garajda bırakmayınız.
Sonuç olarak karbonmonoksit sinsi ve öldürücü gaz olması nedeniyle bu tür zehirlenmeye maruz kalmamak için azami tedbir alınması gerekmektedir. Karbonmonoksit kaçaklarından şüphelendiğinde yapılacak ilk şey bulunulan ortamı terk edip temiz havaya çıkmaktır. Çıkarken açılabilecek kapı ve pencereler açılmalı ve 112 acil aranmalıdır."