Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 6 Şubat’ta Kahramanmaraş merkezli meydana gelen ve 11 ilde yıkıma neden olan depremlerin ardından Gaziantep’in Nurdağı ilçesinde katıldığı afet konutlarının temel atma töreninde "Amacımız, 319 bini bir yıl içinde olmak üzere toplam 650 bin yeni konut yaparak depremzede vatandaşlarımıza teslim etmektir" açıklamasında bulunmuş, 31 Mart tarihinde konutları 1 yıl içinde teslim edeceği sözünü vermişti. Ancak, deprem konutlarının sadece yüzde 10’unun tamamlanma aşamasına geldiği öğrenildi.
Kahramanmaraş’ta meydana gelen ve Türkiye’yi yasa boğan depremlerin üzerinden 10 ay geçti. Depremle 100 bine yakını Kahramanmaraş’ta olmak 11 ilde toplam 650 bin konut yıkıldı. Son verilere göre, depremde yıkılan konutların şimdiye kadar 109 bin 108’inin yapımına başlanabildi. Bu konutların ise sadece yüzde 45’i tamamlanabildi. TOKİ’nin 19 bin 576 konutun yapımına başladığı Kahramanmaraş’ta depremin üzerinden 10 aya yakın süre geçmesine rağmen yalnızca 10 bin civarında konut tamamlanabildi.
TMMOB Kahramanmaraş Mimarlar Odası Başkanı Yunus Emre Kaçmaz, Kahramanmaraş’taki yeniden inşa çalışmaları hakkında Elips Haber’den Sümeyye Aksu’ya değerlendirmelerde bulundu. Deprem bölgesinde artçı sarsıntıların devam ettiğini kaydeden Kaçmaz, bu artçıların bina yıkma ihtimalinin yüksek olduğunu belirterek en küçük artçı sarsıntının bile zarar görmüş bir binayı yakabileceği uyarısında bulundu.
Ağır hasarlı binaların yıkımında yüzde 50 seviyelerine gelindiğini söyleyen Kaçmaz, “Bir taraftan da emlak konut ortaklığıyla projelere başladılar. 24 saat şantiyeler çalışıyor. Merkezde yapım süreci de hızlanmış oldu. Özellikle kentsel tasarım yapılan bir alan var, 75 hektar. Burada zemin güçlendirilmeleri yapılıyor. Zemin güçlendirilmeleri yapıldıktan sonra temeller atılıp binalar yükselmeye başlıyor. Yaklaşık bir 10 bin adet TOKİ hazır olmak üzere gibi” diye konuştu.
“DEVLET YIKILAN BİNALARI KARŞILAMIYOR, TOKİ’DEN HAK SAHİBİ YAPIYOR”
Yeni yapılan binalarda zemin etütleri ve haritalanma gibi yönetmeliklere uygun yapıldığına dikkat çeken Kaçmaz, “Özellikle merkezde zemin güçlendirme hat safhada iyi uygulanıyor. Depremde yıkılan binaları devlet karşılamıyor. Devlet TOKİ’den hak sahibi yapıyor. Belli oranda uygun finansman kaynakları kullandırılıyor. Burada yerinde dönüşümde 750 bin lira kredi ve 750 bin lira hibe desteği veriyor ama inşaat maliyetleri çok arttı. Bu yeterli bir miktar değil” ifadelerini kullandı.
Maraş’ta yaklaşık 100 bine yakın konutun yıkıldığını dile getiren Kaçmaz, “Bugünde bir toplantıdan aldığım nota göre yaklaşık 20 bin konut ihale edilmiş, bunun 10 bini kadarı teslim edilmek üzere. Şehir planlaması yapılıyor. Bu şehir planlamasıyla ilgili biraz daha kapsayıcı, bütünleyici ve herkesle istişare ederek yapılması gerekiyor. Bunların biraz daha hızlı bir şekilde çözülmesi gerekiyor” dedi.
Ciddi bir orta hasarlı bina sayısının olduğunu kaydeden Kaçmaz, “Bu orta hasarlı binaların güçlendirilmesiyle ilgili şimdi bir sürece girildi tekrar. Bunun biraz daha ivedilikle çözülmesi gerekiyor” değerlendirmesinde bulundu.