D vitamini insan vücudunda özellikle sağlıklı kemikler ve kemiklerin sağlığının korunması için önemli. Güneşten alınabilen D vitamini, değişen iklim koşulları ile birlikte vücuda maalesef yeterli miktarda alınamıyor. D vitamini bulunan besinleri tüketmek ise bu dönemde fayda sağlıyor.
Eksikliği kanser, depresyon, aşırısı kalp ritim problemleri, böbrek taşı oluşumu ve böbrek yetmezliği, yorgunluk, genel vücut ağrısı, kemik ağrısı ve yürümekte zorluk, kuvvet kaybı, bağışıklık sisteminin görevini yerine getirememesi nedeniyle enfeksiyon sıklığında artış, il ve ayak bilekleri, omuz eklemeleri ve parmaklarda ağrı, değişken ruh hali, depresyon, uykusuzluk, baş ağrısı, saç dökülmesi gibi belirtilere neden olabilir.
Yetişkinlerde uzun süreli D vitamini eksikliği kemik erimesi, kemik yapısında bozukluk, kas güçsüzlüğü ve düşme riskinde artışa neden olur. Çocuklarda ise raşitizm adı verilen rahatsızlığa yol açar. Raşitizm, çocuklarda genellikle aşırı ve uzun süreli D vitamini eksikliğinden dolayı kemiklerin yumuşaması ve zayıflamasıyla kendini gösterir. Hastalık ayrıca, büyüme geriliği, bacaklarda eğrilik, el ve ayak bileklerinde kalınlaşma, göğüs kemiği deformitesi gibi kemik yapısında kalıcı bozukluklara neden olur.
Tüm bu hastalıklardaki öneminden dolayı her derde deva D vitamininin vücutta ne eksik ne de fazla olması gerekiyor. Vücuda alınmasının yeterli düzeyde olması son derece olan D vitamini yetersiz olduğunda ise takviye alınması gerekiyor. Ancak takviyenin gelişigüzel değil mutlaka doktor önerisiyle alınması, altı ayda bir vitamin düzeyi ve kalsiyum düzeyinin kontrol edilmesi gerekiyor.
GIDALAR İHTİYACIN SADECE YÜZDE 20’SİNİ KARŞILIYOR
D vitamini içeren gıdalar maalesef günlük ihtiyacınızın sadece yüzde 20’sini karşılayabiliyor. Geri kalanı ise güneşten geliyor. Geri kalanı için cildinizin güneş ışığı ile buluşması şart! Ülkemizde güneş ışınlarından en çok fayda görülecek zamanlar mayıs ayından kasım ayına kadar saat 11.00 ile 15.00 arasındaki zaman dilimi.
Bu saatler arasında her 2 diz altının ve her 2 kolun çıplak olacak şekilde ve koruma faktörü olmadan güneşlendirilmesi önemli güneşten vitamin almak açısından önem taşıyor. Açık tenliler günde 15-20 dakika, koyu tenliler günde 30-45 dakika faydalanabilir. Ancak daha uzun süre güneşte kalacaksanız mutlaka koruyucu kreminizi sürmeniz gerekiyor. Koruyucu kremin yanı sıra kıyafet ya da pencerenin ardından güneşlenmek de, güneş ışığının ciltte D vitamini üretmesini engelliyor.
D VİTAMİNİ OLAN BESİNLER
Somon, sardalya, ton, uskumru gibi yağlı balıklar D vitamini açısından çok iyi birer kaynak. Toprakta kendiliğinden çıkmış ve güneş görmüş mantarlar (kültür mantarı olan değil) günlük D vitamini ihtiyacınızın küçük bir kısmını karşılamanıza yardımcı olabiliyor.
Düzenli uyku D vitamininden daha fazla faydalanmanızı sağlıyor. Yapılan çalışmalar, günde beş saatten az uyuyanlarda vitamin düzeyinin daha düşük olduğunu ortaya koymuştur.
İLACI DOKTOR KONTROLÜNDE ALIN
Kullanmakta olduğunuz bazı ilaçlar da D vitamini düzeyinizi düşürebilir. Özellikle bazı epilepsi-sara, mantar enfeksiyonu, AIDS ilaçları, kortizonlar buna neden olabilir. Bu tür ilaçlar kullanıyorsanız doktorunuzun kontrolünde vitamin düzeyinize bakılarak takviye almanız gerekebiliyor.
Eğer D vitamini takviyesi alıyorsanız altı ayda bir vitamin düzeyinizi ve kalsiyum düzeyinizi kontrol ettirin.
Yeni başlamak istiyorsanız da öncesinde mutlaka test yaptırın. Çünkü çıkan D vitamini sonucuna göre değişen miktarlarda vitamin takviyesi önerilmektedir, herkesin ihtiyacı aynı değildir. Ampul formları çok yüksek düzeyde D vitamini içerdiği için, bunların doktora danışılmadan eczaneden alınarak gıdalara karıştırılıp tüketilmesi hayati riske bile neden olabiliyor, bu nedenle damla şeklinde alınabilen D vitaminlerinin tercih edilmesi daha güvenilir bir davranış.