AA muhabirinin Bakanlık kaynaklarından edindiği bilgiye göre, 2023 Yurt Dışına Lisansüstü Öğrenim Görmek Üzere Gönderilecek Adayları Seçme ve Yerleştirme (YLSY) çerçevesinde, yükseköğretim kurumlarından 81 üniversite adına 529, 27 farklı kamu kurumu adına 321 öğrenci yurt dışına gönderilecek.
Öğrenciler, 2023 YLSY kapsamında 69 farklı ülkede öğrenim görebilecek.
Bakanlığın bu kapsamda burslu olarak yurt dışına lisansüstü eğitim almak için göndereceği toplam öğrenci sayısı 850 oldu.
2023 YLSY kapsamında 430 farklı lisansüstü öğrenim alanında burs tahsis edilecek. Bunlar arasında burs tahsis edilecek bazı alanlar şöyle belirlendi:
"Ülke/bölge çalışmaları, mimarlık, özel eğitim, psikoloji, sürdürülebilir çevre, deprem çalışmaları, siber güvenlik, veri bilimi ve bulut bilişim, akıllı enerji sistemleri, akıllı ve yenilikçi malzemeler, göç ve göçmen çalışmaları, otonom ve bağlantılı araç teknolojileri, elektrikli ve hibrit araçlar, yapay zeka ve makine öğrenmesi, yazılım mühendisliği, ileri robotik sistemler ve mekatronik, enerji depolama ve enerji verimliliği, iklim değişikliği, savunma teknolojileri, klinik eczacılık, moleküler farmakoloji ve ilaç araştırmaları, blokzincir teknolojisi, nükleer, siber güvenlik/kriptoloji, açık kaynak yazılımlar, bulut bilişim."
47 kontenjan açıldı
YLSY kapsamında ülke-bölge çalışmaları alanında 9'u kamu kurumları, 38'i üniversiteler adına olmak üzere toplam 47 kontenjan açıldı.
Bu alanda başta Afrika çalışmaları olmak üzere, Balkan çalışmaları, Latin Amerika çalışmaları, Hindistan çalışmaları, Asya Pasifik çalışmaları, Avrupa çalışmaları, Çin çalışmaları, Doğu Asya çalışmaları, Ermeni çalışmaları, Güney Asya çalışmaları, Gürcistan çalışmaları, İskandinav çalışmaları, İspanya çalışmaları, Orta Doğu çalışmaları, Uzak Doğu çalışmaları alanlarında kontenjanlar açıldı.
MEB adına 35 kontenjan
Öte yandan, 2023 YLSY kapsamında Milli Eğitim Bakanlığı adına 35 kontenjan açıldı. Buna göre, eğitimde yeni teknolojiler, yapay zeka eğitimi, eğitim felsefesi, istatistik, özel eğitim, öğretim teknolojileri ve materyal geliştirme, yetişkin eğitimi yurt dışında öğrenim görülebilecek bazı alanlar olarak yer alıyor.
Doktora öğrenimlerini başarıyla bitiren adaylar, Milli Eğitim Uzmanı kadrosuna atanacak.
2023 YLSY'ye başvuru şartları
YLSY'ye başvuru şartları ise şu şekilde:
"Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmak, en az lisans mezunu olmak, lisans mezuniyet notu 4 üzerinden en az 2.50 olmak, her yıl ilan edilen kılavuzlardaki yaş şartını sağlamak, ALES'ten en az 75 puan almış olmak, yükseköğrenimi veya kamu görevi sırasında kınama cezasından daha ağır bir disiplin cezası almamış olmak."
Başvurular 29 Aralık'a kadar Bakanlığın, Resmi Burslu Öğrenci Sistemi (REBUS) üzerinden alınacak.
Adaylar geçerli ALES puanı ve lisans mezuniyet puanına göre başvuru yapabilecek. İlan edilen kontenjan sayısının en fazla üç katı kadar aday, ALES puanın yüzde 40'ı ve lisans mezuniyet notunun yüzde 20'si alınarak oluşturulan YLSY Başvuru Puanı üstünlüğüne göre sözlü sınava çağrılacak.
Adaylar, birden fazla lisansüstü öğrenim grubundan sözlü sınava giremeyecek, sadece ALES puanı ve lisans mezuniyet notu üstünlüğüne göre sözlü sınavına çağrıldıkları lisansüstü öğrenim grubunun sınavına girebilecek.
Burslara başvuru için ilk aşamada yabancı dil şartı istenmiyor. Ancak bursluluğa hak kazanıldıktan sonra yeterli yabancı dil puanına sahip olmayan öğrencilerin yurt dışındaki üniversitelerden kabul almalarını sağlayacak yabancı dil puanlarını alabilmeleri amacıyla yurt içinde ve yurt dışında yabancı dil eğitimi görmelerine imkan tanınıyor ve bu eğitimin tüm masrafları MEB tarafından karşılanıyor.
Sözlü sınav uygulaması
İlan edilen kontenjan sayısının en fazla üç katı aday, ALES veya yazılı sınav puanının yüzde 40'ı ile lisans mezuniyet not ortalamasının yüzde 20'si dikkate alınarak tercihleri ve puan üstünlüğüne göre Lisansüstü Öğrenim Grubu için sözlü sınava çağrılacak.
Sözlü sınavda adaylar, alan bilgisi konularına ilişkin bilgi düzeyi, bir konuyu kavrayıp özetleme, ifade kabiliyeti ve muhakeme gücü, iletişim becerileri, öz güveni ve ikna kabiliyeti, bilimsel ve teknolojik gelişmelere açıklığı, akademik çalışmalara yatkınlığı yönlerinden sözlü sınav komisyonu tarafından değerlendirilecek.
Her adaya komisyon başkan ve üyeleri tarafından ayrı ayrı 100 üzerinden puan verilecek ve verilen puanların aritmetik ortalaması sözlü sınav puanını teşkil edecek.
Kurum kontenjanları
Sözlü sınavdan sonra ALES puanının yüzde 40'ı, sözlü sınav puanının yüzde 40'ı ve lisans mezuniyet notunun yüzde 20'sinin hesaplanmasıyla belirlenen YLSY yerleştirme puanı 70 ve üzeri olan adaylar kurum tercihi yapmaya hak kazanacak.
Kurum tercihi işlemleri REBUS üzerinden yapılacak ve adaylar YLSY yerleştirme puanı üstünlüğü ile tercihleri doğrultusunda kurum kontenjanlarına yerleştirilecek.
Kurum kontenjanlarına yerleşmeye hak kazanan adaylar, Bakanlıkça istenen belgeleri eksiksiz olarak teslim ettikten sonra resmi bursluluk hakkı kazanacak.
YLSY kapsamında öğrenciler, yüksek lisans ve doktora seviyesinde öğrenim görebilecek. Süre uzatımları hariç, dil öğrenimi için bir yıl, yüksek lisans öğrenimi için en fazla 2 yıl, doktora öğrenimi için ise en fazla 4 yıla kadar süre verilecek. Fakat bu durum ülkelerin eğitim sistemlerine ve işleyişlerine göre farklılık gösterebilecek.
Öğrenimlerini başarıyla tamamlayan öğrenciler yurt içinde öğrenim gördükleri süre kadar, yurt dışında ise öğrenim gördükleri sürenin iki katı kadar süreyle adına öğrenim gördükleri kurumlarda mecburi hizmetle sorumlu olacak.
Son 20 yılda 11 bin 943 öğrenci burstan yararlandı
Öte yandan, YLSY ile 1929-2002 yılları arasında 9 bin 540 öğrenci, 2002-2022 yılları arasında ise 11 bin 943 öğrenci burstan yararlanarak yurt dışında lisansüstü öğrenim gördü.
Halihazırda 3 bin 201 öğrenci MEB bursundan faydalanarak, başta İngiltere, Amerika Birleşik Devletleri, Almanya, Hollanda olmak üzere 47 farklı ülkede öğrenim görüyor.
Bakanlığın resmi burslu statüde yüksek lisans ve doktora öğrenimi için ayırdığı bütçe ise son 10 yılda yaklaşık 10 kat artışla 2 milyar 210 milyon liraya çıktı.
YLSY, okul ödemeleri, aylık burslar, sağlık giderleri, ulaşım giderleri, yabancı dil sınav ücretleri ve kırtasiye yardımı gibi bir çok kalemde öğrencilere sağlanan maddi destekleri kapsıyor.
Burs miktarları, yurt içinde dil öğrenimi görülen süre boyunca aylık 3 bin 100 lira olarak ödenirken, yurt dışında ise öğrencilerin öğrenim gördükleri ülkelere değişiyor.