Gelecek Partisi Konya Milletvekili Hasan Ekici, engellilerin sorunlarını TBMM’de gündeme getirdi. Türkiye’deki 13 milyon engelli ve ailelerinin yaşadığı sosyo-ekonomik sorunlara ilişkin Meclis kürsüsünde konuşan Ekici, engellilerin yaşadığı sorunlara ilişkin çözüm önerilerini de sıraladı.
Engellilerin kamu ve özel sektördeki istihdamının yetersizliğine değinen Milletvekili Ekici, “Engelliler kamuda ve özel sektörde yeterli düzeyde istihdam edilmemektedirler. Türkiye’de iş gücüne katılım oranı yüzde 53 iken engellilerin katılım oranı yüzde 22’dir. Bu oran kadın engellilerde yüzde 12 düzeyindedir. Kamudaki engelli istihdam kotası toplam kadronun; memurlar için yüzde 3’ü, işçiler için ise yüzde 4’üdür. İktidar tarafından maalesef bu oranlarda engelli memur ve işçi alımı yapılmamaktadır.
Kamuda yaklaşık 45 bin engelli personel açığı vardır. İktidar, engellilerin kadro taleplerine duyarsızdır ve engellileri sürekli oyalamaktadır. Engelli kotası kapsamında hemen en az 20 bin engelli ataması yapılmalıdır. Ayrıca kamuda engelli kotasının yüzde 6’ya yükseltilerek engellilerin kamuda daha çok istihdamı sağlanmalıdır” dedi.
“BU ENGELLİ MAAŞLARIYLA ENGELLİLERİMİZİN GEÇİNMELERİ MÜMKÜN MÜ?”
Engelli maaşlarının artan enflasyon ve hayat pahalılığı karşısında sefalet maaşlarına dönüştüğünü vurgulayan Ekici, şunları söyledi:
“Hali hazırda engellilik oranı yüzde 40-69 arasında olan engellilerimiz 1.750 TL. yüzde 70 ve üzeri olan engellilerimiz ise 2 bin 800 TL engelli maaşı almaktadırlar. Bu engelli maaşlarıyla engellilerimizin geçinmeleri mümkün mü? 1.700 TL. ile bir market arabası doldurmak mümkün mü? Engellilerimiz artan enflasyon karşısında 2.800 TL. ile hangi giderlerini karşılayabilirler? Engelli maaş artışları memur maaş artış oranları esas alınarak yapılmaktadır. Ancak Temmuz ayında memurlara yapılan seyyanen zam engelli maaşlarına yansıtılmamıştır. Bu nedenle engelli maaş artışları enflasyonun altında kalmıştır.
Engellilerimizin gelecekte benzer mağduriyetler yaşamamaları için seyyanen zamların engelli maaşlarına yansıtılması sağlanmalıdır. Diğer yandan engelli maaşlarının belirlenmesinde asgari ücret esas alınarak asgari ücretin yüzde 50’sinden az olmamak üzere engellilik oranına göre engelli maaşları belirlenebilir. Engelli maaşlarında hak sahibi olma durumu değerlendirilirken, aile bireylerinin yani hane halkının gelirlerinin ortalamasının alınması yerine, engelli bireyin varsa kendine ait geliri dikkate alınmalıdır.”
“ENGELLİLERİN BAKIMINI ÜSTLENENLER GELECEK KAYGISI YAŞIYOR”
Evde bakım maaşının da artan hayat pahalılığı karşısında çok yetersiz kaldığını vurgulayan Ekici, “Evde bakım maaşı hali hazırda 5 bin 98 TL’dir. Mevcut ekonomik koşullarda bu maaşa engelliye bakılması çok zordur. Diğer yandan bakıcıların evde bakım hizmeti verirken başka bir işte çalışmaları mümkün değildir. Engellinin vefat etmesi durumunda bakıcılar iş bulamamakta, geçim ve gelecek kaygısı yaşamaktadırlar. Bu nedenle evde bakım ücretinin asgari ücret düzeyine yani 11.400 TL’ye çıkartılması gerekir. Buna ilave olarak sosyal devlet ilkesinin gereği olarak bakıcının sigorta priminin devlet tarafından karşılanması da yerinde olacaktır.
Engellilerin kullandığı ortez, protez, akülü araç v.b. malzemelerin fiyatları enflasyon oranına göre güncellenmemektedir. SGK'nın Sağlık Uygulama Tebliği’nde ortez ve protezlerin, akülü araç ve tekerlekli sandalyelerin fiyatlarının Dolar/Euro artışı ve enflasyon oranı dikkate alınarak her 6 ayda bir güncellenmesi ve bu malzemelerin fiyatlarının reel piyasa değerini göstermesi gerekmektedir. Diğer yandan engellilerden kesilen ortez ve protez katkı paylarının tamamının kaldırılması ve devlet tarafından karşılanması yine sosyal devlet ilkesinin bir gereğidir” ifadelerini kullandı.
“ENGELLİLER, VERGİSİZ ARACA ULAŞIMI KOLAYLAŞTIRILMALI”
Engelliler için yurt dışından vergisiz araç ithalatındaki kısıtlamaların da esnetilmesi gerektiğini kaydeden Milletvekili Ekici, “Engelliler, vergisiz olarak 3 yaşından büyük araçları ithal edemiyorlar. İthal edilen aracı da 10 yıl satamıyorlar. Üçüncü bir kısıtlama da ithal edilecek aracın fiyatının maksimum 1.004.200 TL karşılığı dövizi geçmemesi gerekiyor.
Son yıllarda TL’de yaşanan hızlı değer kaybı nedeniyle bu limitin kaldırılması ya da günün ekonomik koşullarına göre yükseltilmesi gerekir. Limit kaldırılırken ithal edilecek araçların motor gücü maksimum 1600 cc olarak sınırlanabilir. İthal edilecek aracın 5 yaşına yükseltilmesi ve 10 yıllık satamama süresinin de 5 yıla düşürülmesi engellilerimizin araçlara ulaşma imkanlarını artıracaktır” şeklinde konuştu.
“ENGELLİLİK ORANLARI YETKİLİ HASTANELERİN KEYFİNE KALMIŞ”
Engelli Sağlık Kurulu Raporları’nda uygulama birliği bulunmamasına da dikkati çeken Hasan Ekici, konuşmasını şu sözlerle noktaladı:
Engelliliğin değerlendirilmesi için verilen Engelli Sağlık Kurulu Raporlarında belirtilen engellilik oranları yetkili hastanelere göre farklılık göstermektedir. Ayrıca, farklı kurumlar mevzuata uygun olmayan gerekçelerle yeni rapor talep edebilmektedir. Hatta, engelli sağlık kurulu raporu sürekli olan kişilerden dahi raporlarını yenilemeleri istenebilmektedir.
Yenilenen raporlarda değişen engellilik oranları, engellilerin daha önce yararlandıkları hak ve hizmetlerden yararlanamamasına neden olmaktadır. Tüm yaşam alanlarının erişilebilirlik standartlarına uygun düzenlenmesine öncelik verilmelidir. 5378 sayılı Engelliler Hakkında Kanun’un erişilebilirliği düzenleyen maddeleri yıllardır ertelenmektedir. Engellilerin erişilebilirliğinin tam olarak sağlanması için bu maddelerin hemen yürürlüğe girmesi gerekir. Diğer yandan illerdeki Erişilebilirlik İzleme ve Denetleme Komisyonlarının yetkileri artırılmalı, etkin ve çalışır duruma getirilmelidir.”