Çocuğun sevgiden sonra gelen en önemli ruhsal ihtiyacı hareket ve oyundur. Oyun, aynı zamanda eğlence, öğrenme ve gelişimdir. Dünyanın her yerinde, her dönemde ve her kültürde çocuklar oyun oynarlar. Çünkü çocuğun dili oyun ve harekettir.
Çocuk oyun sırasında pek çok şeyi yaparak yaşayarak ve deneyerek öğrenir. Yeteneklerini geliştirir. Yetişkin ve çevrenin müdahalesi olmadan problemlerini tek başına çözebilmeyi ve uyum sağlamayı öğrenir. Oyun aynı zamanda bir sağaltımdır, tedavi edicidir. Çocuğun ifade edemediği birçok problemi, bastırdığı duyguları oyun sırasında ortaya çıkarabildiği bir fırsattır.
Çocuğun yaşamında yetişkin gibi karmaşıklıklar, belirsizlikler yaşamaz. O sadelikten yanadır. Oyun sırasında kabul görmeyi ve ardından empati yapabilmeyi öğrenir. Olumsuz duygu ve düşüncelerini düzenlemeyi öğrenir.
Oyun ve hareketin çocuğa olan bu kadar çok faydası biliniyorken ne yazık ki sınıflarımızı duvar ardında hapsetmek neden? Müfredatı dar kalıplara sıkıştırarak öğretmeye dayatmak neden?
Günümüzde çocuklarkentleşme nedeniyle oyun alanı bulamıyor. Bu nedenle yaşamın en önemli anı olarak belirttiğimiz, çocukluk dönemi duvarlar arasında geçiyor. Bu durum beraberinde fiziksel ve psikososyal birçok problemi beraberinde getiriyor. Oysa oyun ve hareket, bir eğitim aracı olup, eğitimin bütün basamakların da kullanılabilir. Oyunla eğitim sonucunda, kazanımın istendik davranışlara dönüşmesi daha hızlı ve kolaydır. Çocuk hareket ederek, dokunarak, hissederek ve bütün duyularını kullanarak doğal bir öğrenme gerçekleştirir.
Her çocuğun oyun ve hareket hakkını korumak için Çocuk Hakları Bildirgesi’nin 31’inci maddesinin 1’inci bendinde: “Taraf devletler çocuğun dinlenme, boş zaman değerlendirme, oynama ve yaşına uygun eğlence etkinliklerinde bulunma, kültürel ve sanatsal yaşama serbestçe katılma hakkını tanırlar.” ifadesi yer almaktadır.
Günümüzde yapılan birçok araştırma sonucu gösteriyor ki çocukluğunda yeterince oyun oynamayan ve hareket etmeyen çocuklar,okulda ve gelecekteki yaşamında en çok uyum sıkıntısı çeken bireyler olmaktadır. Bu nedenle çocuğun hareketini engellemek, hareket etmesi için uygun ortam sağlamamak, ona yapılabilecek en büyük kötülük ve çocuğun öğrenmesinin önüne örülen bir duvardır.
Okullarımızda oyun ve fiziki etkinliğin önemi giderek daha belirgin hale gelmektedir. Öğrencilerin fiziksel, psikolojik ve akademik açıdan günde en az bir saat oyun ve harekete ihtiyaç duydukları yapılan çeşitli araştırmalarda ortaya konulmuştur.Eğitimin hangi basamağında olursa olsun,çocuğu eğitmek demek, enerjisini yönetmek demektir. O halde çocukların enerjisini yönetmek için neler yapılmalıdır.
Bahçe ve Doğa etkinlikleri oluşturulmalıdır
Çocukların sağlıklı büyümesi, bedensel ve ruhsal açıdan sağlıklı olabilmesi için hareketli ve doğal ortamlara ihtiyacı vardır.Bu nedenle çocuğun, gün içinde koşup oynayabileceği ve özgürce hareket edebileceği ortamlar okul içerisinde oluşturulmalıdır. Sınıfta kalmanın zorunlu olmadığı ders saatlerinde bahçe oyunlarına önem verilmelidir. Eko tarım faaliyetleri, açık hava da yürüyüşler yapma, sınıf içi etkinlikleri doğa etkinlikleri ile birleştirme, serbest bahçe oyunları gibi etkinlikler eğitim ortamında istendik davranış değişikliğini sağlama da kolaylık oluşturacaktır.
Okul ortamında kurallar önemlidir ve sosyalleşme için gereklidir.
Çocuğun doğası gereği hareketlilik, kurallarla çatışmayı kaçınılmaz hâle getirir. Özellikle güneşle birlikte hareket ihtiyacı artan çocuk için bu durum daha da zorlaşır. Bu nedenle, kararlılık ve az kural gerektiren ortamlar oluşturulmalıdır.
Eğitimde müzikten yararlanılmalıdır
Müzik, çocuğun enerjisini yönetmek için kullanılabilecek en güçlü araçlardan birisidir. Bu nedenle, okulda etkinlikler sırasında müzik dinleme, şarkı söyleme, enstrüman çalma, ritim tutma vb. faaliyetler çocuklar için dikkat çekici ve rahatlatıcı etkinlikler olacaktır.
Su oyunları hareket temelli eğitimin bir parçası olmalıdır
Çocuklar suyla oynamaktan büyük keyif alır. Çünkü suyun sakinleştirici ve dinlendirici etkisi çocuğun enerjisini yönetmeyisağlar.
Unutmayalım ki, çocukların hazırlanan eğitim programlarından en üst düzeyde fayda sağlayabilmeleri çocuğa sunulan eğitim olanakları ve eğitim yöntemi ile yakından ilişkilidir.
Gençlik Eğitim Kurumları olarak geniş yeşil alan ve oyun alanlarımız ile öğrencilerimize oyun fiziksel aktivite ve hareket imkânını en üst düzeyde sağlıyor ve öğrencilerimizin enerjilerini yönetmeyi önemsiyoruz.
ALİYE DUMAN
ÖZEL GENÇLİK İLKOKULU MÜDÜR YARDIMCISI