Çok eski çağlardan beri birçok hastalık için kullanılan zencefil, alternatif tıpta ilk sıralarda yer alıyor.
Yaklaşık 1 metre boyunda, yaygın olarak baharat ve doğal bir ilaç olarak kullanılan çok yıllık otsu bir bitki olan zencefil, antiinflamatuar etkilerinin yanı sıra mide sorunlarından kilo verilmesine, kalp hastalıklarından adet yönetimine kadar birçok konuda fayda sağlıyor.
Zencefil; asya bölgesine ait, çok eski çağlardan itibaren birçok sağlık faydasıyla kullanılan, sarı-kırmızı renkte çiçekleri olan, boyu yaklaşık 1 metre uzunluğundaki doğal ilaç özellikle çok yıllık otsu bir bitkidir. Esas olarak uçucu yağlar, reçine ve reçine asidi ile gingerolden oluşan ve tadını gingerolden alan zencefil, biraz acı bir tada sahiptir ve genellikle kurutulup öğütülerek baharat olarak ekmekleri, sosları, köri yemeklerini, şekerlemeleri, turşuları ve içecekleri tatlandırmak için kullanılır.
Toz ve çay formunda da kullanılan zencefil; mide hastalıklarından kan şekerinin düşürülmesine, kalp hastalıklarından kilo verilmesine kadar insan sağlığına olan faydalarıyla bilinen zencefil, bu özelliğini antioksidan özellikler içeren ve inflamatuar enzimleri azaltan gingerol adı verilen güçlü bir bileşikten alır.
1 yemek kaşığı zencefilin besin değeri şu şekilde:
5 kalori
1 gram (g) karbonhidrat
0,1 g diyet lifi
0,1 gr protein
0 gr yağ
0,1 gr şeker
FAYDALARI SAYMAKLA BİTMİYOR
Zencefilin mide bulantısı, ağrısı, şişkinliği ve hazımsızlığı gidermesi, gaz söktürmesi ve ishal gibi bağırsak sorunlarına yardımcı olması, kan şekerini düşürmesi, PMS semptomlarını bastırmaya yardım etmesi gibi faydaları bulunmaktadır.
İçerdiği gingerol maddesi ile antiinflamatuar etkisi bulunan zencefilin faydaları şunlardır:
Zencefil sindirim sürecini hızlandırır
Bağışıklığı artırır
Mide bulantısına iyi gelir
Zencefilin kan şekerini düşürücü etkisi vardır
Adet öncesi gerginlik sendromu semptomlarını hafifletir
Vücudun enfeksiyonla mücadele etmesine yardım eder
Zencefil tüketmek kolesterolü kontrol altına almayı kolaylaştırır
Anksiyete, depresyon ve travma sonrası stres bozukluğuna iyi gelir
Kalp hastalıkları riskini azaltır
Mide ağrısı, şişkinlik ve hazımsızlığı önler
Bağırsak hareketlerini iyileştirip, ishal ve kabızlığı geçirebilir.
Balgam söktürücü özelliği ile öksürüğe iyi gelir
Kilo vermeye yardımcıdır
Antiinflamatuar etkisi nedeniyle eklem ve kas ağrılarına iyi gelir
Osteoartritin etkisini azaltır
Beyin fonksiyonlarını destekler
Toksinlerin vücuttan atılmasını sağlar
Kanser tedavisinde doktor kontrolünde kullanılabilir
Kan şekerini düşürür
ORANTILI KULLANMAK ÖNEMLİ
Zencefil orantılı olarak kullanıldığında kan şekerini düşürmeye yardım edebilir.
4 gramı aşmayacak şekilde bir kullanım kan şekerini düşürebileceği gibi ve insülin üretimini düzenlemeye de yardımcı olabilir.
Adet öncesi gerginlik (PMS) semptomlarını hafifletmeye yardım eder
Antiinflamatuar ve ağrı giderici özelliklere sahip olan zencefil regl ağrılarını hafifletmeye veya geçirmeye yardımcı olur.
Vücudun enfeksiyonla savaşmasına yardım eder
Taze zencefildeki bazı kimyasal bileşikler vücudunuzun mikroplardan korunmasına yardımcı olur. Özellikle E.coli ve shigella gibi bakterilerin ilerlemesini durdurur, hatta RSV gibi virüslerin vücuda girmesini engelleyebilir.
Yapılan araştırmalar sonucunda zencefilin LDL kolesterolü azaltma konusunda yardımcı olduğunu ortaya koymuştur.
STRESE BİRE BİR
Anksiyete, depresyon, travma sonrası stres bozukluğuna iyi gelir
Zencefilde bulunan gingerol maddesi beyindeki serotonin reseptörleri ile etkileşime geçer. Serotonin ruh halini iyileştiren hormondur. Bu özelliği ile antidepresan etkisi bulunan zencefil ruh sağlığını iyileştirmeye yardım eder.
Zencefil kolesterolü ve dolayısı ile kanın pıhtılaşmasını önlemeye yardımcı olabilir. Bu sayede kan damarlarının tıkanabileceği ve kalp krizi veya felce yol açabileceği kalp hastalığının tedavisinde etkili olabilir.
Zencefilin içeriğinde ki gingerol, gastrointestinal sağlığa iyi gelerek, gıdanın mideden çıkma ve sindirim süreci boyunca doğru şekilde ilerlemesine yardım eder. Sindirimi teşvik edip, gıdaların bağırsaklarda beklemesini önlediği için bu sebeple oluşan mide bulantılarına iyi gelir.
Zencefil midedeki asidin yemek borusuna akmasına izin verebilecek mide kasılmalarını azaltabilir. Midede sıkışan gaz salınmasını kolaylaştırması ve kas gevşetici özellik göstermesi de midede oluşan şişkinlik ve hazımsızlığı önlemeye yardım eder.
DOĞAL BALGAM SÖKTÜRÜCÜ
Zencefilin ishale sebebiyet verebilen toksik bakterileri engelleyip ve bağırsaklarda sıvı birikmesini önlemeyi sağlar. Bağırsak hareketlerini düzenleyerek ishal ve kabızlık gibi mide ve bağırsak kaynaklı sorunlara iyi gelir.
Zencefilin antiviral ve antibakteriyel özellikleri kişinin yaşadığı öksürüğe iyi gelirken aynı zamanda balgam söktürücü özelliği de vardır.
Zencefil vücudun yağ yakımını (termojenez), karbonhidratları nasıl sindirdiğini ve insülin kullanımı etkiler. Bu doğrultuda kişinin açlık hissini azaltarak kilo vermeye yardım eder.
NEYE İYİ GELİR?
Taşıt tutması, sabah bulantısı, kolik, mide rahatsızlığı, ishal, irritabl bağırsak sendromu (IBS), kanser tedavisinin neden olduğu mide bulantısı dahil olmak üzere çeşitli sindirim ve mide sorunlarına iyi gelir. Ayrıca baş dönmesi semptomlarını da azaltıcı etkisi vardır.
Zencefil çayı, taze ya da kurutulmuş zencefilin sıcak suda demlenmesiyle oluşur ve içildiğinde özellike grip, soğuk algınlığı ve öksürük başta olmak üzere sağlık açısından birçok faydası bulunur.
Aynı zamanda doğru oranda tüketilen zencefil çayı, B3, B6 ve C vitaminleri, potasyum, fosfor, çinko, demir ve gibi besinler de içermektedir.
ZENCEFİL ÇAYI NASIL YAPILIR?
Zencefil çayından sağlıklı bir şekilde faydalanmak için yapılırken bazı püf noktaları söz konusudur.
Zencefil çayı yapmak için 2-3 dilim ince dilimlenmiş zencefili bardağa koyun, kaynar suya dökün ve üzerini kapatın ve 10 dakika kadar demlendikten sonra içebilirsiniz. Lezzetlenip tatlanmasını istiyorsanız ılık bir hale geldikten sonra zencefil çayının içine bal veya limon suyu ekleyebilirsiniz.
Zencefilin nasıl tüketilmesi konusu da zencefil kadar önemli bir noktadır. İçindeki bileşenlerden faydalanmak için zencefili farklı formlarda değerlendirebilirsiniz.
Zencefili şu formlarda tüketmeniz mümkündür:
Rendelenmiş şekilde sütün içine bal ilave ederek tüketebilirsiniz.
Özellikle dilimleyip suda kaynatarak zencefil çayı yapabilirsiniz.
Sütlü tatlılara lezzet katması için değerlendirebilirsiniz.
Tavuk, balık ve et yemeklerine pişme sırasında ilave edebilirsiniz.
Yemek soslarına toz zencefil dahil edebilirsiniz.
Zencefil bal limon ve karabiber karışımıyla öksürüğe karşı önlem alabilirsiniz.
Zencefil Zararları ve Yan Etkileri Nelerdir?
KAN SULANDIRICI
Zencefilin faydalarının yanında yan etkileri oldukça az olarak görülür. Fazla miktarlarda tüketildiğinde şişkinliğe ve mide ekşimesine yol açabilir. Bu sebeple zencefilin günde 1,5-2 gramdan fazla tüketilmemesi gerekir.
Ayrıca zencefilin kan sulandırıcı etkisi vardır ve bu nedenle kan inceltici ilaçlarla aynı anda tüketimi konusunda doktora danışılmalıdır. Ayrıca hamilelerin de zencefil tüketirken dikkatli olması gerekmektedir çünkü aşırı zencefil tüketimi düşük riskini artırabilmektedir.
Hamilelerin ve emziren annelerin zencefil kullanımı öncesi bir hekime danışmaları gerekir.
Bunlarla birlikte zencefilin zararları özetle şöyledir:
Aşırı tüketildiğinde karın ağrısı
Mide yanması
Boğaz tahrişi
Kan sulandırıcı özelliği
Tansiyon düşürücü etkisi
Zencefil Hakkında Sık Sorulan Sorular
TOZ ZENCEFİL DE FAYDALI
Antiinflamatuar etkileri olan toz zencefil, başta ağrı kesici özellikleri olmasının yanında migren ve adet kramplarına da iyi gelmesiyle bilinir.
Ballı zencefil, başta soğuk algınlığı ve grip semptomları olmak üzere öksürün dinmesiyle birlikte vücuda enerji vererek kişinin kendisini daha iyi hissetmesini sağlar.
Zencefilin tıkanan damarları açtığı yönünde bilgiler olsa da bu konuda doktora danışmak daha sağlıklı olacaktır.
KİMLER KULLANMAMALI?
Kalp hastaları, tansiyon hastaları, bağırsak hastalığı olanlar ve kan sulandırıcı kullanan kişilerin toz zencefil tüketmesi önerilmez.
Zencefil çayının günlük önerilen miktarı 2 fincan olarak kabul edilir. Aşırı zencefil ve zencefil çayı tüketimi bazı reaksiyonlara sebebiyet verebilir.