Geçtiğimiz hafta sağlık sorunları nedeniyle olamadım. Bu sohbetimizi de geçen haftanın devamı olacağı için iki diyerek devam edelim.
Kulaklı pulluklarda klasik olanların yanında birde parçalı olanı vardır. Parmaklı, parçalı, şeritli, 4 gövdeli gibi farklı adlarla anılır. Ökçe payanda kısmı yani toprağa giren ilk kısımları aynı olsa da kulaklık kısmı 4 eşit parçaya ayrılmıştır. Eşit aralıklarla bir dolu bir boş yani. Kulaklığın en üst kısmı yani 5. Parçası yine ovaldir.
Ağır bünyeli topraklarda kullanılması tavsiye edilir. Gerek payanda ve uç demiri açısı gerekse parçalı oluşu toprağı kaldırdıktan sonra parçalamaya başladığı için traktör çektikçe toprağın göstereceği direnci kırar. % 15-20 arası yakıt tasarrufu sağladığı gözlemlenmiştir.
Traktörün asılmasına karşı bir toprak direnci vardır ve bu yakıtınızı da motorun çekişini de etkiler. Basit bir örnek vermek gerekirse, biraz ağır toprakta normal pullukla 2-4 km hızla çalışabilecek iken parçalı pullukta 8 km hızla aynı işlemi yapabilirsiniz.
Döner kulaklıklı pulluklarda ise en bilinen dezavantajı yani kötü yanı pahalı ve ağır olmasıdır ama sağladığı avantajlara göre bu daha azdır. Sürüldükten sonra toprak gevşek ve düzgün kalır. Toprak her zaman aynı yönde atıldığından tarlalar derin oluklar oluşmaz. Yabancı otlarda etkindir. Toprakta kabuk dediğimiz üst katman oluşmaz. Sulama, drenaj ve erozyon konusunda avantajlıdır. Ve dönüşlerde yastık başını kısa tutar.
Diskli Pulluklara gelirsek toprakta dönerek çalıştıkları için engellere takılmazlar.
Kesme işlemini diskin çevresi yapar, disk dönerken kendi kendine bilenir. Nemli, otlu ve taşlı arazilerde daha rahat çalışır. Taban taşı oluşturmazlar.
Dezavantajları ise; kulaklı pullukta olduğu gibi iyi bir devirme ve kapama yapmadığı söylense de disklerin dikey açısı ayarlanabilmektedir. Kulaklıklı pulluk kadar olmasa da ağır olmayan topraklarda disk açısı yatırılarak daha iyi devirme sağlanabilir.
Toprağı şerit halinde bıraktığı için ağır ve yaş toprakları iyi parçalayamaz. Kendi kendine toprağa batar. Derinlik arttırmak için ağırlık bağlanmalıdır. Çizi tabanı dalgalı olur. Ancak bu tip bazı dezavantajları diskin dikey ve gövdeyle yaptığı yan açıyla oynayarak azaltılabilir. Pratikte ki bir dezavantajı da yana doğru eğimli tarlalarda zorlanma sekme yapmasıdır.
Örneğin tarlanız sağa ya da sola doğru eğimliyse sıkıntı yaratabilir. Yine de tavında ve ağır olmayan bir toprak ta dekarda 1 lt civarında yakıt en avantajlı halidir. Rampa arazilerde traktörün arkasının atmaması için normal pulluklara göre hat çukurunu aşağı vermeniz yararınıza olur. Sert topraklarda ise tam batmaz ve kesekleri küp küp atabilir. Sert topraklarda eğer yapıyorsanız ikilemde avantajlıdır.
İlk haftalarda konuşmuştuk. Bizim için “Ne anlar Sarayönü köylüsü” kafası olmayacak diye. Zamanla biriktirdikçe her bilgi işimize yarayacak emin olun.
Yazının son kısmını biraz teknik bilgiye ayıralım. Toprak çeşidi ve direncini paylaşayım sizinle. Aşağıdaki listede verilen toprak yoğunluğu, bir litre içine bastırılmadan sığan tarla toprağının ağırlığıdır.
Toprak direnci ise toprağınızın bozulmamak için darbeye, bizim için pulluğa gösterdiği direnme kuvvetidir. Toprak direnci saniyede metreyle ölçülür ama eğer kilometreye vuracak olursak saatte 3,5 gibi giden bir traktör için temel alınmıştır.
Toprağı işleyebilmeniz için ondan büyük güç harcamalısınız. Açıyla ilgili bilgi ise toprağın kendi içinde oluşurken birbirine olan yaslanma açısıdır. Bu da bize devirmek için ne kadar yatırmamız gerektiği konusunda ipucu verir.
- Sınıf topraklar hafif sınıflıdır. Kum ve kumunhumus, kil ya da tınla karışımıdır. Yoğunluğu litrede 1. 4 ile 2. 2 kg arasında değişir. Yan yüzeye yaslanma açısı ortalama 35 derecedir. Ve toprak direnci ortalama 25 birimdir.
- Sınıf topraklar hafifle orta ağır arasıdır. Genelde humus ağırlıklı ve humuslu killi, humuslu kumlu, tınlı humuslu tip topraklardır. Yoğunlukları litrede 1,5 ile 1,6 kilo arasında değişir. Oluşurkenki yana yaslanma açıları ortalama 38 derecedir ve dirençleri 25-35 birim arasındadır.
- Sınıf topraklar orta ağır topraklardır. Genelde kireç temelli, marn denilen kireç yapısının kum kil ya da humusla karışımını içinde taşır. Yoğunluğu litrede 1,6-1,75 ve direnci 30-40 birim arasındadır. Yaslanma açısı 42 derecedir.
- Sınıf ise orta ağır ile ağır sınıfıdır. Tınlı yapının kum, kireç, kil ya da humusla karışımıdır. Yoğunlukları litrede 1,7-1,9 kilo arasındadır. Dirençleri ise 35 birim civarındadır. Yaslanma açıları 45-50 derece arasındadır.
- Sınıf ise killi tüm toprak bileşimleridir. Yoğunluğu litrede 1,85-2,30 kilo aralığındadır dirençleri ise 45-65 birim arasındadır. Yaslanma açıları 50 derecedir.
Bu haftalık da bu kadar diyerek hepinize selam ederek vedalaşayım. Haftaya bunlar ne işimize yarayacakla devam edelim.