Cebinizdeki akıllı telefonlar, uzaktan ya da fiziki olarak yüklenen casus yazılımlarla telefonunuzdaki bütün bilgileri ele geçiriyor. Peki telefonumuzda casus yazılım olduğunu nasıl anlarız ve bu yazılımlardan nasıl korunuruz? Bütün detaylar haberimizde…
Gelişen teknoloji ile birlikte yaşantımıza giren akıllı cep telefonları casus yazılımlarla hayatımızı karartabiliyor. Kullanıcıların bütün bilgilerini kolayca ele geçirebilen casus yazılımlar, özel hayatı da ihlal ediyor.
Hemen herkeste bulunan bilgisayar ya da tablet gibi cihazlara da sızabilen casus yazılımlar sayesinde bir başkasının cep telefonunu “ele geçirmek” artık çok kolay. Sosyal medyada casus yazımların nasıl kullanıldığına dair bilgiler de paylaşılıyor.
Milliyet'ten Aleyna Sevim'in haberine göre, Marmara Üniversitesi Öğretim Üyesi ve Bilişim Uzmanı Doç. Dr. Ali Murat Kırık, yasa dışı amaçla kullanılan casus yazılımların başkasının telefonundaki yazışmalara, konum bilgilerine, fotoğraf ve videolara gizlice erişim sağladığını kaydetti.
Casus yazılımların genellikle kullanıcı tarafından fark edilmediğini belirten Doç. Dr. Kırık, “Hedef telefonun performansını olumsuz etkileyebilir, bu nedenle kullanmadan önce dikkatle değerlendirilmelidir. Güvenilir olmayan kaynaklardan kullanılan casus yazılımlar sıklıkla kötü amaçlı yazılımlar içerebilir ve hedef telefonun sahibini bilgilendirmeden çalışabilir. Bu hem kişisel verilerin kötüye kullanılma riskini artırır hem kullanıcının kendi cihazının güvenliğini tehlikeye atar. Buna örnek olarak eşleri veya sevgilileri izlemeyi söyleyebiliriz. Etik olarak kabul edilemez bu davranış, kişisel gizliliğe ciddi bir saldırı olduğu için hukuki sonuçları da olabilir” dedi.
TELEFONUNUZDA CASUS YAZILIM OLDUĞUNU NASIL ANLARSINIZ?
Doç. Dr. Kırık, kötü niyetli bu tür yazılımların resmi uygulama mağazalarında da bulunduğuna dikkat çekerek, cihazınızda casus olup olmadığının nasıl anlaşılacağını şöyle anlattı:
“Uygulamaların altında sahte memnuniyet yorumları bile olabilir. Uygulama mağazaları, bunları yayınlamadan önce belirli bir denetim sürecinden geçirir ancak kötü niyetli uygulamaların tespiti bazen zor olabilir. Kullanıcılar, güvendikleri uygulamaları seçmek için incelemeleri ve derecelendirmeleri dikkatlice okumalı, izinleri gözden geçirmeli, güncellemelere dikkat etmeli, uygulamaları resmi kaynaklardan indirmeli ve mobil cihazlarına antivirüs yazılımları yüklemelidir. Casus yazılımlar, genellikle gizlice çalışır ve belirgin izler bırakmamaya çalışır. Pil ömrünün hızla azalması, veri kullanımının normalden fazla olması, telefonun aniden yavaşlaması, uygulamaların beklenmedik izinler talep etmesi, telefonun aşırı ısınması, e-posta veya mesajlarda anormal aktiviteler, telefonun güvenlik yazılımları veya antivirüs programları ile taranarak casus yazılımın tespit edilmesi ve ciddi endişeleriniz varsa profesyonel yardım almalısınız. Bunlar telefonunuzun izlenip izlenmediğini düşündüğünüzde dikkate almanız gereken önemli işaretlerdir.”
UZAKTAN DA YÜKLENEBİLİYOR
Sosyal Medya ve Dijital Güvenlik Eğitim Araştırma Merkezi (SODİMER) Başkanı Prof. Dr. Levent Eraslan da casus yazılımların hedef telefona fiziksel ya da uzaktan erişerek yüklenebildiğini ifade ederek, kullanıcıların cihazlarını korunaksız bırakmamasını istedi. Eraslan şöyle devam etti:
“Hedef telefona fiziksel olarak erişimle casus yazılım yükleme çok görülen bir uygulama. Biz hep, telefon, tablet, bilgisayar gibi cihazlarınızı asla korunaksız bırakmayın deriz. Bu yöntem, genellikle Android telefonlar için kullanılır. Casus yazılım, hedef telefona bir USB kablosu veya Bluetooth aracılığıyla yüklenir.
Uzaktan erişerek casus yazılım yükleme ise bir başka yöntemdir. Bu yöntem, hedef telefonun sahibinin izni olmadan casus yazılım yüklemek için kullanılır. Genellikle iPhone telefonlar için kullanılır. Casus yazılım, hedef telefonun iCloud hesabına erişerek yüklenir. Casus yazılımlar, hedef telefonun çeşitli verilerini takip edebilir. Bu veriler arasında, SMS, WhatsApp, Facebook Messenger, Telegram vb. uygulamalardaki yazışmalar, konum, GPS, Wi-Fi ve hücresel sinyalleri kullanarak konum takibi yapılır. Ayrıca telefondan yapılan alışverişler, aramalar, internet kullanımı vs. de izlenebilir. Ama başkasının telefon konuşmalarını kaydetmek yasal değildir. Kişisel verilerin korunması kanunu kapsamında, bir kişinin telefon konuşmalarını kaydetmek için o kişinin açık rızasına sahip olmak gerekir.”
BİR YILDAN 3 YILA KADAR HAPİS
Avukat Yaşar Öksüz de WhatsApp ve benzeri uygulamalar üzerinden yapılan arama ya da yazışmaların, kişilerin özel hayatına ilişkin konuların başında geldiğini belirterek, WhatsApp görüşmelerinin yasa dışı şekilde takip edilmesinin özel hayatın gizliliğini ihlal suçunu oluşturduğunu ifade etti.
Öksüz, “Özel hayatın gizliliğini ihlal durumunda, 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezası verilir. Gizliliğin görüntü veya seslerin kayda alınması suretiyle ihlal edilmesi halinde, verilecek ceza bir kat artırılır. Ayrıca bir kişinin, başka bir kişiye ait telefona casus yazılımlar yüklemesi ayrı bir suçtur. Bu tür durumlarda Türk Ceza Kanunu’nun 243. maddesinde düzenlenen bilişim sistemine girme suçu oluşur. Bu suçun cezası ise 1 yıla kadar hapis cezası veya adli para cezasıdır. Takip edildiğini anlayan kişi kendisine en yakın savcılığa veya karakola gidip şikâyetçi olması gerekir. Zira bu suçlar, şikâyete tabi suçlardandır. Şikâyet olmadığı sürece savcılık kendiliğinden inceleme başlatamaz. Şikâyetin, olayın öğrenilmesinden itibaren 6 ay içinde yapılması gerekir” diye konuştu.
VİRÜSTEN FARKLI MI?
Casus yazılım, bilgisayar, tablet, akıllı telefon gibi cihazlara kullanıcıların haberi olmadan sızan, kullanıcının izni olmadan verilerini toplayan ve topladığı verileri üçüncü taraflara satan bir tür kötü amaçlı yazılımdır. Casus yazılımlar, günümüz dünyasının en büyük siber tehlikelerinden biri olarak kabul ediliyor. Bir virüs değildir. Virüsler cihaz içinde yayılmaya çalışır, casus yazılımın ise cihaza bir kez girmesi yeterlidir.
HABER MERKEZİ