Türkiye Gazeteciler Konfederasyonu ve Basın İlan Kurumu Anadolu Gazete Sahipleri temsilcilerinden oluşan heyet, zor bir dönemden geçen yerel basın kuruluşları ile çalışanlarına destek amacıyla Ankara’da çeşitli temaslarda bulundu.
Görüşmelerin ana odak noktasını, TBMM gündemindeki yasa değişikliği maddelerinden biri olan ve özellikle yerel gazeteleri kapanmanın eşiğine getirerek çok sayıda yerel basın çalışanını işsiz bırakacak olan düzenlemenin geri çekilmesi, iyileştirilerek TBMM gündemine getirilmesi oluşturdu.
Türkiye Gazeteciler Konfederasyonu Genel Başkanı Nuri Kolaylı, Basın İlan Kurumu Yönetim Kurulu Üyesi Şevket Erzen, Basın İlan Kurumu Genel Kurul Üyesi Anadolu Gazete Sahipleri temsilcisi Mustafa Arslan ve Türkiye Gazeteciler Konfederasyonu Genel Başkan Yardımcısı Sefa Özdemir’den oluşan heyet, Ankara'da Plan Bütçe Komisyonu Başkanı Cevdet Yılmaz, AK Parti Konya Milletvekilleri Gülay Samancı ve Orhan Erdem, MHP Genel Başkan Yardımcısı ve Plan Bütçe Komisyonu Üyesi Mustafa Kalaycı, CHP Konya Milletvekili ve Plan Bütçe Komisyonu Üyesi Abdüllatif Şener, İYİ Parti Konya Milletvekili Fahrettin Yokuş ve CHP İzmir Milletvekili Tuncay Özkan ile ayrı ayrı görüştü.
Görüşmelerde, “Vergi Usul Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi ile İcra İflas Kanunu ve Bazı Kanunlarda değişiklik yapılmasına dair hazırlıklar ve bu değişikliklerin Anadolu Basını’na Etkisi” konusunda görüşlerini anlatan TGK Genel Başkanı Nuri Kolaylı, pandemi döneminde zor bir süreçten geçen yerel basının, desteklenmesi gerekirken, söz konusu değişiklik ile yıllık yaklaşık 50 milyon TL gelir kaybına uğrayacağına dikkat çekti.
BİK sistemi ile verilen resmi ilanların özellikle yerel basın için yaşamsal önem taşıdığına dikkat çeken Kolaylı, halkın haber alma özgürlüğünün gerçekleşmesi, yerel demokrasinin hayata geçmesi, eğitim ve diğer kamu görevlerinin yerine getirilmesini sağlayan basının, tüm gelişmiş demokratik ülkelerde çeşitli şekillerde desteklendiğini söyledi. TGK Genel Başkanı Nuri Kolaylı açıklamalarına şöyle devam etti;
“Son yıllarda ilanların birleştirilmesi, işlerin bölünerek ilan sınırları dışına çıkması, doğrudan alım ve acil alım yöntemlerine sıklıkla başvurulması, kooperatif ve dernek ilanları ile özel eğitim kurumu ilanlarının yayın zorunluluğunun kaldırılması gibi nedenlerle resmi ilanlarda ciddi oranda daralma meydana geldi. Sektördeki girdilerin kâğıt başta olmak üzere dövize dayalı olması, dünya piyasalarında Çin’in gazete kağıdı toplaması gibi nedenlerle de, maliyetlerde olağanüstü artışlar oldu.
Bunların üzerine Korona virüs pandemisinin olumsuz etkileri de eklenince, basınımızın özel ilan gelirleri nerede ise yok denecek kadar azaldı.
Kısa çalışma ödeneği gibi tedbirler ile Basın İlan Kurumu yönetimince pandemi sürecinde alınan tedbirler, özellikle yerel basın kuruluşları için can suyu oldu ve bugüne kadar kapanmadan faaliyetlerini sürdürmelerini sağladı.
Ancak; 1 Ekim’de Meclis Plan Bütçe Komisyonu’na sunulan ve kabul edilen Vergi Usul Kanununda ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi, Maliye Bakanlığı’nca verilen bazı resmi ilanların artık gazetelere verilmemesi anlamına gelecektir. Öte yandan, benzer sonuçlara yol açacak bir çalışmanın Adalet Bakanlığı’nca hazırlıklarının yürütüldüğü duyumlarını aldık.
Bu çalışmalar kesinleşir ve TBMM’de de kabul edilirse, basınımız yaklaşık 50 milyon liralık gelir kaybına uğrayacak. Bu durumda ne yazık ki birçok yerel gazete kapanacak ve binlerce meslektaşımız işsiz kalacak.”
Görüşmelerde; yerel gazetelerin basın ilan yoluyla elde ettikleri gelirin çeşitli yollarla devlete geri döndüğüne dikkat çeken Basın İlan Kurumu Genel Kurul Üyesi Anadolu Gazete Sahipleri temsilcisi Mustafa Arslan da, şu bilgileri verdi;
“Gazetelere verilen resmi ilan ücretlerin tamamına yakını, Katma Değer Vergisi, Kurumlar Vergisi, Gelir Vergisi, BİK komisyonu, Sosyal Güvenlik Kurumu pirimi vb. yollarla kamuya geri dönmektedir. Geçmiş yıllarda yapılmış bir çalışmayı örnek vererek konuya biraz daha açıklık getirmek gerekirse;
Eylül 2018’de Ordu Tribün Gazetesi katma değer vergisi dâhil 8 bin 791 liralık resmi ilan almıştır. Net aldığı ilan geliri ise 6 bin 332,5 liradır. Gazete asgari kadrosunda bulundurmak zorunda olduğu fikir işçileri için 3 bin 848,92 lira sigorta ödemiştir. Muhtasar vergisi olarak da 2 bin 749,75 lira harcamıştır. Bu iki gider kaleminin toplamı 6 bin 598,67 liradır ve aldığı net resmi ilan gelirinden fazladır.
Gazete kadrosunda zorunlu olarak bulundurmak durumunda olduğu fikir işçilerine 11 bin 232 lira maaş ödemek durumumdadır. İşletme masrafları ile baskı masrafları da bu giderlere ilave edilmek zorundadır. Gelir ve kurumlar vergisi de buna eklenmek durumundadır. Dolayısı ile özelde vergi dairesi ve yargı ilanlarını, genelde resmi ilanları yük gibi gösteren bürokratik anlayış konuyu tek boyutlu takdim ederek yanlış bir sonuca varmaktadır.”
Yerel gazetelerin istihdam sağladığını ve kamu görevi icra ettiğine işaret eden Basın İlan Kurumu Yönetim Kurulu Üyesi Şevket Erzen ise, “Gazetecilik, milli güvenlik, milli eğitim, ulaştırma gibi bir kamu görev alanıdır. Pandeminin ekonomimize, işletmelerimize ve sosyal hayatımıza getirdiği olumsuzlukların ortadan kaldırılmaya çalışıldığı sırada böylesi bir değişik, çeşitli sorunları da beraberinde getirecektir. Anılan değişikliklerin yasalaşması demek; ‘Bir kamu görev alanının hayatiyetini ortadan kaldırmak, işsizliği arttırmak, kamunun vergi ve sigorta gelirlerinden mahrum kalmasına neden olmak gibi olumsuzlukları beraberinde getirecektir” dedi.
Türkiye genelinde 8 gazeteciler federasyonu ile bu federasyonlara üye 84 gazeteciler cemiyetini temsil eden Türkiye Gazeteciler Konfederasyonu’nun teşkilatlanmadan sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Sefa Özdemir de, ülke genelinde fedakârca görev yapan basın çalışanlarının, yeni düzenleme ile işsiz kalma riski yaşayacağını söyledi.
TGK Genel Başkan Yardımcısı Özdemir, “Anadolu’yu şehir şehir geziyor ve meslektaşlarımızın zor koşullarda, düşük ücretlerle çalıştığına tanık oluyoruz. Bu yasa değişikliği teklifi, arkadaşlarımızın kurumlarının kapanarak işsiz kalmaları sonucunu doğurabilir. Yanlıştan dönülmesi en büyük beklentimiz” diye konuştu.
Türkiye Gazeteciler Konfederasyonu ve Basın İlan Kurumu Anadolu Gazete Sahipleri temsilcilerinden oluşan heyet, TBMM’de görüştükleri siyasetçilerden, Plan ve Bütçe Komisyonunda görüşülerek onaylanan değişikliğin yerel basın lehine iyileştirilmesini veya geri çekilmesini istediler.