2024 yılına ait "Çocuk Sağlığı ve Yoksunluğu Modülü" çalışması, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından gerçekleştirildi ve Avrupa Birliği (AB) ülkeleriyle aynı dönemde yapıldı. Bu modülün amacı, Türkiye'deki 15 yaş ve altındaki çocukların sağlık durumu ve yoksunluk durumlarını tespit etmekti. Çalışmada, hanelerdeki çocukların sağlık, beslenme, eğitim olanakları ve sosyal imkanlara erişim gibi birçok yönü ele alındı.
Çocukların Sağlık Durumu:
Çocukların genel sağlık durumu değerlendirildiğinde:
- Yüzde 94,5'i sağlık durumunun "İyi" veya "Çok İyi" olduğunu belirtirken,
- Yüzde 4,6'sı sağlık durumunun "Orta" olduğunu,
- Yüzde 0,9'u ise sağlık durumunun "Kötü" veya "Çok Kötü" olduğunu ifade etti.
Sağlık durumu, çocukların yaş gruplarına göre farklılıklar gösterdi:
- 0-5 yaş grubundaki çocukların yüzde 95,1'i sağlıklı,
- 6-11 yaş grubundaki çocukların yüzde 94,7'si sağlıklı,
- 12-15 yaş grubundaki çocukların ise yüzde 93,5'i sağlıklıydı.
Kötü sağlık durumu yaşayan çocuklar arasında:
- 0-5 yaş grubundaki çocukların yüzde 0,7'si,
- 6-11 yaş grubundaki çocukların yüzde 0,9'u,
- 12-15 yaş grubundaki çocukların ise yüzde 1,0'ı sağlık durumu açısından olumsuzdu.
Sağlık Durumu Kötü Olan Çocuklar:
Sağlık durumu kötü olan çocukların yüzde 53,7'sinin, yaşadıkları sağlık sorunları nedeniyle günlük aktiviteleri büyük ölçüde kısıtlanmıştı. Diğer taraftan:
- Yüzde 40,9'unun faaliyetleri sınırlandırılmıştı,
- Yüzde 5,4'ü ise herhangi bir sınırlama yaşamamıştı.
Maddi Yetersizlik ve Yoksunluk:
Yeni Giysi:
Hanehalklarının yüzde 9,2'sinin, çocuklarına maddi yetersizlik nedeniyle yeni giysi almadığı belirtildi.
- Yüzde 88,6'lık bir kesim ise çocuklarına yeni giysi alabiliyor.
Meyve ve Sebze Tüketimi:
Günde en az bir kez taze meyve ve sebze tüketebilen çocukların oranı:
- Yüzde 86,7'di. Ancak, maddi yetersizlik nedeniyle, çocuklarının taze meyve ve sebze tüketemeyen hanelerin oranı:
- Yüzde 10 olarak tespit edildi. Yüzde 3,3'ü ise başka nedenlerle çocuklarına bu gıdaları temin edemedi.
Tatiller:
Evden uzak bir haftalık tatil masraflarını karşılayabilen hanelerin oranı yüzde 51,2'ydi. Fakat, tatil masraflarını karşılayamayan hanelerin oranı:
- Yüzde 22,2 maddi yetersizlik nedeniyle,
- Yüzde 26,6 ise başka nedenlerle bu imkâna sahip olamıyordu.
Eğitim ve Sosyal Olanaklar:
Ders Çalışma Alanı:
Çocukların, evde ders çalışabilecek veya ödev yapabilecek uygun bir alanı olmayan hanelerin yüzde 80,8'inin, ebeveynlerinin eğitim seviyesi lise altı düzeydeydi. Bu durum, çocukların eğitim olanakları üzerinde önemli bir etkiye sahipti.
Oyuncak ve Kitap:
Evde oyuncak olmayan çocukların oranı yüzde 81'di, ayrıca yaşlarına uygun kitap olmayan çocukların oranı da yüzde 81,1'di. Bu durum, özellikle düşük gelirli ailelerin çocuklarının sosyal gelişimleri ve eğitsel imkanları üzerinde ciddi etkiler yaratıyordu.
Ebeveyn Eğitim Durumu ve Çocukların Yaşam Koşulları:
Ebeveynlerin eğitim düzeyi, çocukların yaşam kalitesini belirleyen önemli bir faktördü. Maddi yetersizlik nedeniyle:
- Evde oyuncak bulunmayan çocukların yüzde 81'inin ebeveynleri lise altı eğitim seviyesinde.
- Aynı şekilde, yaşlarına uygun kitap bulunmayan çocukların yüzde 81,1'inin ebeveynlerinin eğitim düzeyi düşük.
Sonuç ve Genel Değerlendirme:
TÜİK’in açıkladığı bu veriler, Türkiye’deki çocukların sağlığı, beslenmesi, eğitim imkanları ve maddi yetersizlikler ile ilgili önemli sorunları gözler önüne seriyor. Özellikle düşük gelirli ailelerin çocukları, eğitim ve sosyal olanaklar açısından ciddi sıkıntılarla karşı karşıya kalıyor. Bu durum, toplumsal eşitsizliklerin çocuklar üzerindeki uzun vadeli etkilerini artırma riski taşıyor.