Sarayönü'nde büyükbaş hayvan üreticileri, yem fiyatlarına gelen zamların altına eziliyor. Üretici, ayakla kalmanın yollarını ararken, girdi maliyetleri her geçen gün daha da artıyor. Yem fiyatları bu girdi maliyetlerinin en önemli kalemini oluşturuyor. Geçtiğimiz yıl dolar kurundaki artıştan dolayı 50 liradan 70 liraya çıkan yem, doların sabitlenmesine rağmen bir yıl içinde 70 liradan 100 liraya çıktı. Üreticiler yem fiyatlarından dolayı hayvanlarını kestirerek azalttıklarını belirtirken, yeme bir düzenleme getirilmezse hayvancılığı bırakacaklarını söylüyor. Sanayicilerin piyasayı istediği gibi yönettiğini ifade eden üreticiler, dolara bakmaksızın yem fiyatlarının sürekli yükseldiğini belirtiyor.
Sarayönü'nde büyükbaş hayvan üretimi gerçekleştiren üreticiler, durmadan yükselen yem fiyatlarından şikayetçi. Bir buçuk yıl içerisinde 50 liradan 100 liraya kadar çıkan yem fiyatları, üreticilerin zarar etmesine neden olurken, girdi maliyetlerinin yüksekliği, üreticiyi hayvanlarını kestirmeye yönlendiriyor.
Yemin hakkından gelemiyoruz
Üretici Bekir Öcal, iki ay içerisinde yeme 17 lira zam geldiğini belirterek, "çuval bazında bu kadar zam akıl işi değil. Fiyatlar 100 lira bandında geziyor. Hammadde problemi var deniyor. Hammaddenin yüzde 80 dışarıdan geldiğini söylüyorlar. Bu kadar olmaması lazımdı. Önceden yemciler rekabet yapardı. Şimdi hepsi aynı masada oturuyor. Üreticiler bunun hakkından gelemez. işletmelerdeki hayvan sayıları çok aşağıya düştü. Üretici hayvanının yüzde 40'ını kestirdi. Böyle devam ederse hayvancılığın sonu olacak. Damızlık hayvanlar kesildiği için süt üretimi de düşüyor. Sağmal hayvan sayısında ciddi bir düşüş var. 5 aylık dişi hayvan 2 bin lira şu anda. Para etmiyor. Dişi hayvanın yüzüne bakan yok. 21 protein yem 104 lira şu anda. Süte 30 kuruş zam veriliyor yeme 50 kuruş zam geliyor. Bu sorunlar çözülmez. Çünkü danışıklı dövüş." dedi.
Fırsatçılık yapılıyor
Sanayicilerin ve esnafların fırsatçılık yaptığını dile getirerek üreticilere ellerinden geldiğince destek olmaya çalıştıklarını ifade eden Ladik Tarımsal Kalkınma Kooperatifi Başkanı Mustafa Çoban, "Üreticilerimize destek olmak için gelen zamları olabildiğince geç yansıtmaya çalışıyoruz. Bizim işimiz üreticilere destek olmak. Piyasada 95-100 liraya yem satan esnaf çok. Bu esnaflar birazda fırsatçılık yapıyor. Bizde iki çeşit 19 protein süt yemi var. Biri 83 lira, biri 85 lira. Besi yemleri de 76-78 lira arasında değişiyor. Bizi 83-85 liraya kurtaran yem onları da kurtarabilir. Bazı kredi kartlarına üç ay vade ile yem veriyoruz. Üreticilerimiz için tüm kolaylıkları sağlamaya çalışıyoruz. Yem fiyatları bu şekildeyken üreticilerimiz zor ayakta duruyor. Hayvanına 100 liraya yem yediren üretici ayakta kalamaz. Son tüketiciyi de düşünmek lazım. Süte zam istemekten ziyade yem fiyatlarının düşürülmesi gerekiyor. Girdi maliyetleri çok yüksek." şeklinde konuştu.
Üreticiye destek olmaya çalışıyoruz
Sarayönü Süt Üreticileri Birliği Başkanı Mustafa Erdoğdu, sanayicinin ve yem fiyatlarının üreticiye göz açtırmadığını anlatarak, yaptığı açıklamada, "Hayvancılık yapan tüm üreticilerimiz gerçekten mağdur. Bankalara borçlu olan üreticilerimiz var. Yem alıp başını gidiyor. Süt yemi geçen yıl 53-54 liraya satılıyordu. Bugün piyasada 100 liraya dayandı. Nerede bunda istikrar. Sanayici yemlere yaptığı afaki zamlarla üreticiye nefes aldırmıyor. Üreticilerimize destek olmak için yem fiyatlarını olabildiğince alt sınırdan satmaya çalışıyoruz. 19 protein yemi peşin 81, üç ay vadeli 86 liraya satıyoruz. Besi yemi peşin 71 lira, üç ay vadeli 78 lira. Devletin üreticinin yanında olmasını istediğimiz bu günlerde sanayicilere ve yem fiyatlarına müdahale edilmesi gerekiyor. Yem fiyatlarına tavan fiyat uygulaması getirilmeli." dedi.
Damızlıkları kurbanlık yaptık
Hayvanlıklarını kurbanlık olarak satacağını anlatan üretici Mehmet Topal, "Ortalama 25 kilo süt veren bir ineğe 14 kilo yem vermek gerekiyor. Bunun silajı, küspesi, veterineri, çobanı, elektrik gideri falan derken anca başa baş çıkarsa iyi. Şu anda süt inekçiliği batakta. Ben süt ineklerimi besiye çektim. Kurbansa satmayı düşünüyorum. Elimizdeki buzağılarda para etmiyor. Bu şekilde giderse üretici perişan. Yem ile süt aynı fiyat. Ette de dışa bağımlı olmaya başladık. Bu şekilde devam edip üretim iyice azalırsa tamamen dışa bağımlı hale geleceğiz. Çünkü millet zarar edip işini terk ediyor." şeklinde konuştu.
Ağlanacak halimize gülüyoruz
Üretici Mehmet Koçak, devletin yem fiyatlarına karşı ilgisiz kalmasını eleştirerek, şunları söyledi: "yem fiyatları çok fazla. Ne Tarım Bakanı, ne de Cumhurbaşkanı yem fiyatlarıyla ilgilenmiyor. Ucuz et, ucuz süt diyorlar ama yeme hiç bakan yok. 90-100 liraya yem satılıyor. Kim neye tutturursa. Yüzümüz gülüyor ama mutluluktan değil. Gülünmeyecek şeylere gülmek sinirlerin yıpranmasından. Artık ağlanacak halimize gülüyoruz. Yeni nesil hayvancılıkta yapmıyor zaten. Yakında kesip yedirecek hayvanda kalmayacak."
Şimdi ayakta kalma zamanı
Para kazanmaktan ziyade ayakta kalmaya çalıştıklarını anlatan üretici Hüseyin Eskin, şunlası dile getirdi: "en son 95 liraya yem aldım. Durum iyice bozuldu. Geçen sene 10 bin lira olan mal, bu sene 6 bin lira. Olan bitenin hepsi zenginlerin oyun onamasından başka bir şey değil. Yem zamlanıyor, markette yoğurt, peynir zamlanıyor, süt aynı para. Artık yapan yapmayan belli olacak. Kar falan yok. Çobanın parasını cebimizden veriyoruz. Şimdi ayakta kalma zamanı. Ayakta kalabilirsek ne ala. Türkiye'de denge kurulmaz. Zengin gidiyor, yurtdışından malı getirip burada köşeyi dönüyor. Normal vatandaş bunu nasıl yapacak. Zenginin karnı ne zaman doyarsa o zaman bu işler rayına oturur."