HAK-İŞ Konfederasyonu Başkanı Mahmut Arslan, Asgari Ücret Tespit Komisyonu'nun 1970'li yılların mevzuatına göre hazırlandığını belirterek mevcut asgari ücret tespit komisyonunun yetersiz kaydığını, Türkiye’nin güncel gerçeklerini yansıtmadığını ve yeni bir komisyon kurulması gerektiğini söyledi.
HAK-İŞ Konfederasyonu ile Ankara Sosyal Bilimler Üniversitesi işbirliğiyle düzenlenen "Hukuki, Ekonomik ve Sosyal Boyutuyla Asgari Ücret" sempozyumunda konuşan Arslan, asgari ücretin artık geniş kitleleri etkileyen yaşamsal bir konu haline geldiğini, bu nedenle daha demokratik, katılımcı ve çağın gereklerine uygun bir yapıya kavuşması gerektiğini kaydetti.
Sempozyumun açılış konuşmasını yapan HAK-İŞ Genel Başkanı Mahmut Arslan, Türkiye’de asgari ücretin artık sadece düşük gelir gruplarını değil, geniş bir çalışan kitlesini ilgilendirdiğini belirtti. Avrupa’da asgari ücretin istisnai bir uygulama olduğunu hatırlatan Arslan, Türkiye’de ise asgari ücretin büyük bir kesimin temel maaşı haline geldiğini hatırlattı.
"Asgari ücret, gelişmiş ülkelerde çok az bir kesimi ilgilendirirken, Türkiye’de neredeyse genel ücret haline gelmiş durumda. Bu da gösteriyor ki, konu artık daha geniş çapta ele alınmalı ve çözüme kavuşturulmalıdır" diyen Arslan, mevcut sistemin sürdürülebilir olmaktan çıktığını vurguladı.
“GERÇEK TABLO RAKAMLARDAN DAHA AĞIR”
Türkiye’de çalışan nüfusun önemli bir bölümünün asgari ücretle geçindiğine dikkat çeken Arslan, TÜİK ve Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın farklı rakamlar sunduğunu ancak gerçek tablonun çok daha ağır olduğunu ifade etti.
Arslan, "Bütün verileri incelediğimizde, asgari ücretle çalışanların toplam çalışanlara oranı yüzde 50 seviyelerine ulaşmış durumda. Türkiye’de asgari ücret, istisnai bir uygulama olmaktan çıkıp milyonlarca çalışanın temel geçim ücreti haline geldi. Bu yüzden asgari ücret tartışmaları, ülkenin en büyük toplu iş sözleşmesi niteliğini taşıyor" dedi.
“ASGARİ ÜCRETTE EN BÜYÜK SORUN KOMİSYON YAPISI”
Arslan, asgari ücretin belirlenme sürecinde en büyük sorunun komisyon yapısı olduğunu belirterek, mevcut sistemin günümüz ihtiyaçlarına cevap vermediğini ifade eden Arslan, "1970’li yılların mevzuatına göre oluşturulmuş bir sistemle günümüz Türkiye’sinin sorunlarını çözmemiz mümkün değil.
Cumhuriyet’in ikinci yüzyılında bu dar kapsamlı yapının Türkiye’yi temsil etmediği ortada. Daha katılımcı, demokratik ve geniş kesimleri temsil eden bir yapı oluşturulmalı" diyerek yeni bir komisyon sistemine duyulan ihtiyacı vurguladı.
Uluslararası Çalışma Örgütü’nün (ILO) asgari ücretle ilgili imzaladığı 131 sayılı sözleşmeye de değinen Arslan, Türkiye’nin bu sözleşmeyi henüz imzalamadığını ancak içeriğindeki bazı prensiplerin uygulanması gerektiğini söyledi.
"ILO’nun 131 sayılı sözleşmesine göre, asgari ücret belirlenirken sadece işçinin değil, ailesinin de geçim şartları dikkate alınmalıdır. Bunun yanında bağımsız danışmanların katkı sunduğu bir sistem oluşturulmalı. Türkiye'de bu hususlar göz ardı ediliyor. Asgari ücretin belirlenme kriterleri yeniden düzenlenmeli" diye konuştu.
“YENİ BİR MODEL ÜZERİNDE DÜŞÜNMEK ZORUNDAYIZ”
2024 yılı asgari ücret görüşmelerinde yaşanan gelişmelere de değinen Arslan, işçi kesiminin temsil sorunu nedeniyle 2025 yılında bazı sendikaların görüşmelere katılmayacağını duyurduğunu hatırlattı.
"Şu anki asgari ücret tespit komisyonu yapısıyla süreç sürdürülebilir olmaktan çıkmıştır. 2025 yılı için yapılacak görüşmelerde işçi temsilcilerinin bir kısmının yer almayacağını görüyoruz. Bu nedenle bugünden yeni bir model üzerinde düşünmek zorundayız" ifadelerini kullandı.
“ÇALIŞANIN TALEPLERİ KARŞILANMIYOR”
Asgari ücretin belirlenme sürecinde çalışan kesimin beklentilerinin karşılanmadığını belirten Arslan, mevcut komisyonun işçilerin gerçek taleplerine cevap veremediğini söyledi.
Arslan, şöyle devam etti: "HAK-İŞ olarak bizim talebimiz, daha adil ve çalışanların yaşam standartlarını göz önünde bulunduran bir asgari ücret belirleme sürecinin oluşturulmasıdır. Bugünkü komisyon yapısı, ne Türkiye’nin gerçeklerine ne de emekçilerin ihtiyaçlarına uygun. Yeni bir model geliştirilmezse, milyonlarca çalışan için asgari ücret tartışmaları her yıl daha büyük bir sorun olarak karşımıza çıkacaktır."