İnşaat Mühendisleri Odası (İMO) Konya Şube Başkanı Hasan Özgür Yetiştirici, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Konya'da 2004 yılında Zümrüt Apartmanı ve 24 Ocak 2025'te Taşoluk Apartmanı'nın çökme olaylarını hatırlattı.
Zümrüt Apartmanı'nın daha yeni bir bina olmasına rağmen Kurban Bayramı'nın ikinci günü akşam saatlerinde yıkıldığını anlatan Yetiştirici, "Orada yapılan modellemeler sonucu, üniversitelerden alınmış teknik raporlar vardı. Bilirkişi marifetiyle de raporlar çıktı. Orada taşıyıcı sisteme müdahale olduğunu görüyoruz." şeklinde konuştu.
Yetiştirici, bir binanın taşıyıcı sisteminin yanı sıra birçok faktörün de etkili olduğunu, inşaat aşamasında betonun yeterince sulanmamasından demirin pas paylarının kaybolmasına kadar pek çok etkenin rol oynadığını belirtti.
Zümrüt Apartmanı'nda ise zayıf kat yapısının olduğunu ve zemin kat üzerinde bir asma kat oluşturulduğunu ifade etti.
"6 Şubat'tan sonra odamıza çok başvuru geldi ama sonrası kesildi"
Yetiştirici, Konya'da yapı denetim sistemlerinin kötü bir şekilde uygulanmadığını, ancak yeterli olmadığını belirterek, sözlerine şu şekilde devam etti:
"Bizim yapılarımızın mutlaka envanter çalışmasının yapılması lazım ve düzenli olarak statik rölövelerinin alınıp, taşıyıcı sistemlerine müdahale olup olmadığının yerinde incelenmesi lazım. Yaşanan her felaket bizim için ders, bedelleri çok ağır oluyor. Kartalkaya'daki otel yangını gibi.
Yangın yönetmeliklerini bir daha konuşmaya başladık. Bu Taşoluk Apartmanı'ndan sonra binaların statiklerinin neden ayakta duramadığını veya hangi müdahaleler sonucu böyle bir felaketin yaşanacağını konuşuyoruz. Çabuk unutmayalım. 6 Şubat, devrin felaketini yaşadık ama çabuk unuttuk. O dönem odamıza çok başvuru geldi ama sonrası kesildi.
Bunun inisiyatiflere bırakılmaması lazım. Kanun koyucular, kanun yapıcılar kanun yürütücüler ve bizler, kamu niteliğindeki meslek odaları olarak bizler bu görevlere hazırız."
Yetiştirici, araçlar ve asansörlerin periyodik olarak muayene edildiğini vurgulayarak, binaların da 3 ila 5 yılda bir denetimden geçmesi gerektiğini önerdi.
Bayram sevinci yarım kaldı
Zümrüt Apartmanı, 2 Şubat 2004'te Kurban Bayramı akşamı büyük bir gürültüyle çökmüş, bayram sevincini acıya dönüştürmüştü. O gece yaşanan felakette, itfaiye, arama kurtarma ekipleri ve vatandaşlar uzun süren çalışmalarla enkaz altındaki kişileri çıkarmaya çalıştı. 138 saat sonra kurtarılan Muhammet Kalem ve 157 saat sonra çıkarılan Yasemin Yaprakçı, "Zümrüt'ün mucizeleri" olarak hafızalarda kaldı.
Faciada hayatını kaybedenler için anıt veya yeşil alan yapılması önerilmiş, ancak yerine 2015'te 10 katlı bir bina inşa edilmiştir. Mağdur aileler ise acılarını unutmamak adına dairelerini ya satmış ya da kiraya vermiştir.
Adli süreç
Türkiye'yi derinden sarsan Zümrüt Apartmanı faciasının ardından, yaklaşık 9 gün süren enkaz kaldırma çalışmalarının ardından yasal süreç başlatılmıştı. Başta müteahhit olmak üzere diğer sorumlular mahkemeye çıkarılmıştı.
2007 yılında Konya 3. Ağır Ceza Mahkemesi'nde görülen davada, tutuksuz yargılanan sanıklara ceza verilmişti. Müteahhit Ali Vedat Kaya 5 yıl, taşeron İsmail Hakkı Canlıer 4 yıl, proje sorumlusu Halil İbrahim Elliiki 2 yıl, 3 belediye görevlisi ise 2'şer yıl hapis cezasına çarptırılmıştı.