Çiftçi çıkış yolu arıyor

Sarayönü'nde ekim dönemi başlamasına rağmen çiftçiler ekim mesaisine başlayamadı. Henüz geçtiğimiz yılın borcunu kapatamayan birçok çiftçi, tarlalarını yeniden nasıl ekeceğini düşünüyor. Doların yükselişinden dolayı tohum, mazot ve gübre fiyatları zirve yaparken çiftçilerin çoğu tarlalarının ancak yarısını ekebileceğini söylüyor. Tüm çiftçilerin kullandığı ortak cümle ise "bir çıkış yolu arıyoruz." Çiftçilerin tamamına yakını tarlalarının yarısını ya da yarısından daha azını ekebileceğini dile getiriyor. Böyle olması durumunda gelecek harman döneminde ciddi bir ürün kaybı yaşanması bekleniyor. Ülke genelinde çiftçilerin bu şekilde bir tasarrufta bulunması durumunda ise tek çare yine ithalat olarak görüşüyor.

Önemli tarım merkezlerinden olan Sarayönü'nde çiftçiler henüz ekim için hazırlıklara başlayamadı. Birçok çiftçinin tek gelir kaynağı olması ve yılda sadece bir defa ürün alınması nedeniyle ekim zamanının iyi belirlenmesi büyük önem arz ediyor. Büyük bir sermaye sıkıntısı yaşayan çiftçiler ne yapacağını kara kara düşünüyor.

Masraflar çok ağırlaştı

Girdi maliyetleri nedeniyle bir hayli zorlandığını anlatan çiftçi Nadir Ünal, "Tarlaları bu zamana kadar ekmemiz lazımdı ama daha toprağı bile sürüp hazırlamadık. Gübre, mazot, tohum alınacak. Daha eski borçlarımızı ödemedik. Yenisinin hakkından nasıl geleceğimi bilmiyorum. Şimdi yeni ekim için nereden para bulacağız. Çıkış yolu arıyoruz. Eksem mi ekmesem mi diye düşünüyorum. Ekmesek ertelenmiş borç var, eksek işin içinden çıkamıyoruz. Masraflar çok ağırlaştı. Ekin ekmek için bin litre mazot almam lazım. Bin litre mazot 6 bin 500 lira. Daha buna gübre atılacak. Ekerken dönüme en az 30 kilo gübre atmam lazım. Tahlillere bakılırsa 50 kilo atmak lazım. 10 bin lira da gübreye lazım. 7 bin lira da tohum. Ekeceğim tarlayı yarıya düşürdüm. Daha bahar gübresini, ilacı hesaba katmıyorum. Şimdi birde enflasyon oyunu oynayıp mahsule düşük fiyat verecekler. Ne yapacağımızı kara kara düşünüyoruz." dedi.

Borcumu kapatabilirsen ekeceğim

Eski borcunu kapatabilirse tarlalarını yeniden ekebileceğini kaydeden çiftçi Sami Kaya, "Mazot çok pahalı. Gübreyi, tohumu alamadık. Kuraklıkta cabası. İstediğimiz yağış yok. Tarım Kredi Kooperatifi'ne borcumuz var. Ödeyebilirsek yeniden kredi çekip tohum, mazot, gübre alacağız. Alamazsak bahara kalacak. Harmanda kaldırdığımız borçların bir bölümüne gitti zaten. Yağmur beklediğimiz kadar yağsaydı toprak yumuşardı. Toprak yumuşayınca mazot gideri yarıya düşer. Kasım'ın ortalarına kadar zamanımız var ama daha tarlaları da hazırlayamadık. Eksek de harmana mahsul para eder mi bilmiyorum. Çiftçi harmanda çıkan ürünü satıp borcunu ödemek zorunda olduğu için istedikleri düşük fiyattan yine ürünümüzü elimizden alırlar." şeklinde konuştu.

Maliyetler aldı başını gitti

Mazot ve gübre giderlerine yetişemediklerini dile getiren Hasan Arslan ise şunları söyledi: "Şimdi bütün çiftçilerin tarlada olacağı zaman ama gitsek baksak 3-5 kişi anca vardır. Mazot almış başını gitmiş. Gübre almış başını gitmiş. Sabah 2 bin liralık mazot alıyoruz akşama bitiyor. Asgari ücret 1600 lira. Biz bu hesabın içinden nasıl çıkalım. Tarlaların hepsi diken içinde duruyor. Tarlasını süren bile yok. Gübrede yüzde 15 indirim yapıyoruz diyorlar, yüzde 15 bindiriyorlar. Zaten piyasada gübre de yok. Kara borsaya düştü. Elimizdeki tarlaları gücümüz yettiği kadar ekebileceğiz. Çiftçiler borç üzerine borç ile ekin ekmeye çalışıyor."

Yiyeceğimiz kadar ekeceğiz

Tarlalarının tamamını ekmeye gücünün yetmeyeceğini belirten Rıfkı Koçak, "Her şey çok pahalı. Mazot, gübre, tohum aldı başını gidiyor. Gübre 3 bin lirayı geçmiş, mazot 6,5 lira. İşin içinden nasıl çıkacağımız düşünüyorum. Hepsini ekemem bu sene. Yetişebildiğimiz kadarını ekeceğiz. Yiyeceğimiz kadarını kaldırabilirsek şükredeceğiz. Tarlaların yarısından azını ekebilirim bu sene. Hepsini ekmeye ne para yeter ne güç yeter. Geçen seneden de Tarım Kredi'ye borcumuz var. Önce onu kapatmam gerekiyor. 800 liraya arpa satıyoruz. 1500 liraya tohum alıyoruz. Zaten sertifikalı tohumda alamayacağız. Kendi buğdayımızı çalkayıp ekeceğiz." dedi.

Tarlalarımı ekmeyeceğim

Tarlalarını ekmeyi düşünmediğini söyleyen Süleyman Doğan ise "Para yok, mazot yok, gübre yok, tohum yok. Bu yıl tarlalarımı ekmeyeceğim. Tarım kredi kooperatifine borcumuz da var. Olmazsa tarlanın 10 dönümünü satıp borcumuzu ödeyeceğiz. Mazota güç yetmiyor. Depoyu dolduruyoruz ikindiye bitiyor. Gemilere verdikleri gibi çiftçilere de ucuz mazot versinler. Tohum 1500, 1600 lira. Birisi çıksın bize bir akıl versin. Ne yapacağımızı şaşırdık. Zaten borçluyuz. Bir daha mı borca girelim. Zaten tarım kredi eski borcu ödemeden de yeni borç açmaz." ifadelerini kullandı.