Çocuklar için 'uzun Kovid' uyarısı

Uzun Kovid geçiren yani koronavirüse yakalandıktan sonra uzun süre sağlığına kavuşamayan hastalarla ilgili araştırmalar yürüten bilim insanları çocukların da bu durumdan etkilendiğine yönelik kanıtlar buldu. Uzmanlar çocuklardaki en yaygın 4 belirtiyi açıkladı...

Dünya genelinde 200 milyonda fazla kişiye bulaşan koronavirüs (Kovid-19) 4 milyonun üzerinde insanın canına mal oldu. Virüs dünyanın bir numaralı ortak gündemi olmaya devam ederken, her gün yeni gelişmeler ile karşımıza çıkıyor.

Son dönemde ortaya çıkan varyantlar ile virüs yeniden tabiri caizse pek çok bölgede kabus yaşatıyor. Özellikle Delta varyantı nedeniyle pek çok ülkede vaka sayıları dramatik bir şekilde yükseliyor.

Ancak varyantlardan daha korkutucu bir koronavirüs çeşidi mevcut. Uzmanların 'Uzun Kovid' olarak adlandırdığı bu durum hastaların aylarca koronavirüsü atlatamamalarına neden oluyor.

Uzun Kovid geçiren yani koronavirüse yakalandıktan sonra uzun süre sağlığına kavuşamayan hastalarla ilgili araştırmalar yürüten bilim insanları, şimdi de çocuklar için uyarılarda bulundu.

ÇOCUKLAR İÇİN UYARI

Zira İngiliz medyasında yer alan haberlere göre, son bir yıldır yaklaşık 400 bin yetişkin uzun süreli Kovid ile boğuşuyor. Ancak ülkede yapılan son araştırma aynı durumdan çocukların da etkilendiğini ortaya koyan ilk kanıtlar bulundu.

Ulusal İstatistik Ofisi tarafından yürütülen bir ankete göre, uzun süreli Kovid'in 2-11 yaş arası 11 bin çocuğu ve 12-16 yaş arası 23 bin çocuğu etkilediğine inanılıyor.

BU 4 BELİRTİYE DİKKAT

Aynı çalışma kapsamında bilim insanları uzun süreli Kovid'li küçük çocuklarda dört yaygın semptomun hakim olduğunu buldu. İşte uzun Kovid geçiren çocuklarda görülen en yaygın 4 belirti...

Ülkenin önde gelen eğitim kurumlarından King's College'da görev alan araştırmacılar tarafından yürütülen çalışmada, Zoe Covid Study uygulamasına giriş yapan beş ila 17 yaş arasındaki 1.734 çocuktan alınan veriler kullanıldı.

Araştırmacılar, yüzde 84'ünün yorgunluk, yüzde 78'inin baş ağrısı, yüzde 78'inin koku kaybı ve yüzde 74'ünün boğaz ağrısı yaşadığını gözlemledi.

Sekiz haftaya kadar semptom yaşayan 25 çocuk arasında en yaygın semptomlar koku kaybı (yüzde 84), baş ağrısı (yüzde 80), boğaz ağrısı (yüzde 80) ve yorgunluk (yüzde 76) idi.

GİZEMİ AYLAR SONRA ÇÖZÜLDÜ

Bilim insanları uzun Kovid'in gizemini çözmek için uzun süredir araştırmalar yapıyor. Uzmanlar 'uzun Kovid' ile Epstein-Barr virüsü arasında bir bağlantı keşfetti.

İngiltere'de yapılan araştırmaya göre, 'uzun Kovid' ile yeniden aktif hale gelen EBV (küresel nüfusun yaklaşık yüzde 90'ını enfekte ettiği düşünülen bir virüs) arasında güçlü bir ilişki buldu.

Araştırmaya imza atan bilim insanları koronavirüsün aktif olmayan veya 'gizli' virüsleri yeniden etkinleştirebileceğine inanıyor. Bu da bazı insanların neden koronavirüsü 18 ay boyunca atlatamadığını sorusuna cevap veriyor.

Başka bir deyişle 'uzun Kovid'in nedeni vücutta yeniden aktive olan virüsler. Araştırmanın baş yazar Jeffrey Gold, 'Test ettiğimiz uzun süreli Covid hastalarının üçte ikisinin EBV reaktivasyonu için pozitif olduğunu bulduk. Dolaşımdaki EBV DNA'sını saptamak için bir PCR testi eklediğimizde, birkaç hastada daha EBV reaktivasyonu saptadık' dedi.

YETİŞKİNLERDE BU BELİRTİLERİ GÖSTERİYOR

Peki 'uzun Kovid'in yetkişkilerdeki belirtileri neler? İşte en çok görülen semptpmlar...

Lancet's E Clinical Medicine'de yayınlanan araştırmaya göre, 'Uzun Kovid' ile ilgili cilt soyulması ve sindirim sorunlarından kas spazmlarına, işitme kaybı ve kulak çınlamasına kadar toplam 203 farklı semptom belirlendi.

56 ülkeden yaklaşık 4 bin kişinin mercek altına alınması ile gerçekleştirilen çalışma kapsamında yorgunluk ve beyin bulanıklığı ise en yaygın semptomlar olarak tanımladı.

HER 2 KİŞİDEN 1'i BUNDAN ŞİKAYETÇİ

Araştırmaya katılanların neredeyse yarısı (%45) hastalıkları nedeniyle çalışma programlarını azaltmak zorunda kaldıklarını, yaklaşık beşte biri ise (%22) hiç çalışamadığını bildirdi.

University College London'da nörobilimci olan ve aynı zamanda çalışmanın kıdemli yazarı olan Dr. Athena Akrami, uzun süreli Kovid için solunum ve kardiyovasküler sorunlardan daha geniş bir semptom yelpazesini değerlendirmek için 'tıbbi kılavuzları genişletmeye yönelik açık bir ihtiyacı' bulunduğunun altını çizdi.

Mayıs ayında Birleşik Krallık hükümeti hastalara özel bakım sağlayacak 89 uzun Covid kliniği oluşturulacağını vadetmişti. Kurallara göre bu kliniklerin doktor gözetiminde olması ve hastalarda Covid-19 tedavileri için hastaneye yatmış olma şartı aramaması gerekiyordu.

Ne var ki BBC'nin Panorama araştırma programı açılan bazı kliniklerde doktor bulunmadığını ve dördünün de sadece Covid nedeniyle hastaneye yatmış hastaları aldığını tespit etti.

Açılan kliniklerin 10 tanesine yatabilmek için hastaların 100 günden fazla beklediği, hatta 6 aydan uzun süre tam 191 gün kliniğe yatmayı bekleyen olduğu da belirlendi.

'UZUN COVİD OLDUM, SONRA YİNE COVİD OLDUM'

Geçtiğimiz günlerde BBC'nin İskoçya muhabiri Lucy Adams yaşadıklarını kamuoyu ile paylaşmıştı. 44 yaşında sağlıklı ve sportif bir insan olan Lucy Adams pandeminin ilk aylarında 2020 Mart'ında Covid'e yakalandığını, 11 ay belirtilerin bir türlü son bulmadığını belirtmişti.

Nefes darlığı, baş ağrısı, kas ağrıları, görüş bozukluğu aylarca devam eden ve en küçük bir çabadan sonra yatağa düşen Adams, en kötüsünün de kimsenin uzun Covid ile ilgili bir bilgisinin olmaması olduğunun altını çizmişti.

Ona hastalığında en çok yardımcı olan şey ise, bu rahatsızlığı çeken tek kişinin kendisi olmadığını keşfetmesi olmuş. 11 ay sonra uzatmalı Covid'i atlatmayı beklerken Lucy Adams yeniden Covid'e yakalanıyor. Adams, uzatmalı Covid'in kalıcı olmadığını sonunda iyileşebilen bir hastalık olduğunu da vurguluyor.