Esnaf acil destek bekliyor

Sarayönü’nde Koronavirüsün ekonomi üzerindeki olumsuz etkisi, her geçen gün artıyor. Çoğu işveren ve esnaf, işletme ve dükkânları kapalı olduğu için 1 aydan uzun bir süredir iş yapamaz halde günlerini geçiriyor. İşletmesi ve dükkânı açık olanların ise iş kaybı yüzde 100'ü buldu.

İşveren ile birlikte işçiler de çok zorlu günlerden geçiyor. Koronadan dolayı işsiz kalan işçi sayısında da gözle görülür bir artış yaşanıyor.

Hem esnaf hem de işçi, hükümetten daha fazla destek bekliyor.

Açıklanan ekonomi paketini yeterli görmeyen esnaflar, küçük esnafın bu süreçte düşünülmediğini belirterek, sürecin sonunda birçok esnafın kepenk kapatmasından endişe ettiklerini dile getiriyorlar.

İşyerini kapatmak zorunda kalan veya tedbirler ve tedirginlikler dolayı işleri dip yapan esnafların ekonomik sıkıntıların içerisinde nasıl çıkacağı henüz belirsizliğini koruyor.

Sarayönü’nde koronavirüs tedbirleri kapsamında faaliyetleri durdurulan işyeri sahipleri sıkıntılı günler yaşıyor. Yaklaşık 1 aydır işyeri kapalı olan esnafların yaşadığı mağduriyetin yanı sıra esnafların yanında çalıştırdığı elemanlar da gelirsiz kaldı.

Salgın sonrası adeta boş günler yaşayan çarşı esnafı, içerisinde bulundukları zorlu durumu anlattı.

Bir aydır işyeri kapalı olan berber Taner Atay, bu sıkıntılı süreçte hiçbir devlet desteği görmediklerini dile getirerek; “Esnaflar olarak cebimizde 50 lira varsa 25-25 bölüşüp birbirimize destek olmaya çalışıyoruz. 22 Mart’tan beri dükkanlarımız kapalı. Kredi kartı borcumuzu erteletelim dedik, faizle erteleriz dediler. 25 bin liralık destek kredisinden faydalanalım dedik onu da faizle veriyorlar. Bu dönemde bile para satmanın derdinde bankalar.” diye konuştu.

Kaderimize terk edildik

Gerçekten zor durumda olduklarının altını çizen Atay, şöyle devam etti: “Yanıma beş kişi çalışıyordu. Ben şu anda kendime para bulamıyorum ki onlara nasıl vereyim. Şimdilik kredi kartlarını takla attırarak gidiyoruz. Bugüne kadar sadece Büyükşehir Belediyesi’nin 500 liralık bir gıda yardımını gördük. Başka hiç bir şey yok. Benimle birlikte 6 kişi kendisini, hanesini nasıl geçindirecek. Evde kal çoluk çocuk taşın kökünü yesin! İhtiyacı olmayan kişilere yardım çıktığını, 1000’er lira dağıtıldığını duyuyoruz. Bizi de kaderimize terk ettiler. Bari faizsiz kredi verseler işe başladığımızda peyderpey öderdik.”

Devlet bizi de görsün

Sarayönü esnaflarından Ferhat Çetinkaya devletin küçük esnafı da görmesi gerektiğine dikkat çekti.

“Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan tarafından açıklanan destek paketinde küçük esnafa yönelik bir madde göremedik” diyen Çetinkaya “Devletimiz virüs salgını için mücadele veriyor ancak, bizlerin işlerinde düşüşler meydana geldi. Esnaflar olarak oldukça düşünceliyiz. Hükümetimizden esnaflara özel olarak ciddi destek bekliyoruz” ifadelerini kullandı.

Paket gözden geçirilmeli

Açıklanan ekonomik destek paketinin yeniden gözden geçirilerek, küçük esnafa da destek verilmesi gerektiğine dikkat çeken Mehmet Yüzkat “Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan tarafından açıklanan ekonomi paketinden küçük esnafın yararlanacağı bir durum söz konusu değil. Hükümetimizin küçük esnaflara da yardımcı olması lazım. Devletimiz çalışanlarımızın sigorta primlerini erteledi ama ödeme demedi. 6 ay sonra tekrar o prim ödenecek. Bir işletme üç ay iş yapmadığı zaman, 6 ay sonra bu işletmenin 9 aylık prim borcu olacak. Bizler ekonomik paketin yeniden gözden geçirilerek küçük esnafa da destekler verilmesini istiyoruz” diye konuştu.

Durumumuz içler acısı

Çarşı merkezinde çay salonu işleten Mustafa Kaya ise bir ayı geçen işsizliği nedeniyle büyük sıkıntılar yaşadığını söyledi.

İşyeri kapatılan esnaflarının durumunu içler acısı olarak nitelendiren Kaya, “Herhangi bir gelirim olmadığı için zor durumda kaldık. Bunun suçlusunu devlet olarak görmek istemiyorum ama yapılabilecek birkaç şey olduğunu da düşünüyorum. Bazı destek çalışmaları oldu ama ne yazık ki yeterli gelmedi. Şu anda geçim sağlayamıyoruz.

Yanımda iki kişi çalışıyordu. Benim gibi şimdi onlarda mağdur. Devlet dükkanını kapattığı esnaflara bu süreçte asgari geçimini sağlayabileceği kadar bir sabit gelir bağlamalıydı. Hibe olarak da değil. İşe başladığımızda geri öderdik. Öğrenim kredisi gibi bir sistem oluşturulabilirdi” dedi.

Büyük sıkıntı var

Sarayönü Esnaf ve Sanatkarlar Odası Başkanı Hasan Koçaş, virüsün Türkiye'de görüldüğü ilk gün yani 11 Mart'tan bu yana esnafın alınan önlem ve tedbirlere uyma konusunda büyük bir hassasiyet gösterdiğini belirterek şunları söyledi:

“Virüsle mücadelede sürecinde fedakar esnaflarımıza dükkânını kapatıp, evde kalma görevi düştü. Esnafımız da denilenlere harfiyen uydu. Ancak işyeri kapanan kardeşlerimiz büyük sıkıntı çekiyor. Özellikle berberlerimiz, serviscilerimiz, pazarcılarımız, pastanelerimiz, minibüscülerimiz, lokantalarımız, kahvehanelerimiz, kafelerimiz, kantinlerimiz ve benzeri işletmelerimiz hem işletme anlamında, hem de istihdamı koruma anlamında büyük sıkıntı içerisine girdiler.

Şuan itibari ile her türlü sıkıntıyı esnafımız çekiyor. Bu bağlamda hükümetin önemli destek paketleri ortaya koyması gerekiyor. Esnafların nakit paraya ihtiyacı var. Özellikle kapalı, kısıtlamalı ve evde kal çağrılarıyla kimsenin olmamasında kaynaklı sebeple iş yapılamayan bu aylara ait Bağ-Kur, SGK primlerinin devletimiz tarafından karşılanması önemli.”