ETE ZAM KAPIDA

Yem fiyatlarının son bir yılda yüzde 300’e yakın zamlanması ve besicilik yapan üreticilerin yarısından fazlasının üretimden çekilerek hayvanlarını kesime göndermesi ile birlikte uzun süredir yatay seyreden et fiyatlarının artması bekleniyor.

İneklerin kesilmesi ile birlikte yatay seyreden karkas et kesim fiyatları, geçtiğimiz hafta yüzde 15 zamlandı. Uzmanlar bu şekilde devam ederse yılbaşından itibaren kırmızı et fiyatlarının katlanarak artacağını belirtiyor.

Maliyetlerle baş edemeyen süt üreticilerinin ineklerini kesime göndermesiyle birlikte yatay bir seyir izleyen et fiyatları, kesilecek dana bulunamaması nedeniyle yeniden yükselişe geçti. Ulusal Kırmızı Et Konseyi’nin verilerine göre, karkas et fiyatlarına yüzde 15 zam geldi. Eğer sorun çözülmezse et fiyatlarının, yılbaşından sonra tıpkı süt ürünlerinde olduğu gibi katlanarak artması bekleniyor.

Konu ile ilgili açıklamalarda bulunan Kasaplardan Murat Çelik, yaklaşık bir ay önce 95-100 lira bandında olan karkas et kesim fiyatlarının 115-120 lira bandına yükseldiğini belirterek;

“Açıklanan karkas et kesim fiyatları beklentilerin oldukça altında kaldı. Sürdürülebilir bir üretim için en az 130 lira bandında olmalıydı. Ülkemizde kesilecek dana bulma sorunu başladı. Yılbaşı sonrasında kırmızı et fiyatları da aynı süt ürünleri gibi yükselişe geçecek” dedi.

Bir buzağının yıllık maliyeti yaklaşık 50 bin lira

Artan maliyetler yüzünden besicilerin sürekli zarar ettiğini belirten Çelik;

“Son bir yılda dana kuşbaşının fiyatı 98 liradan 180 liraya, kıymanın kilosu da 85 liradan 170 liraya kadar çıktı. Buna karşılık karkas et kesim fiyatları 115-120 lira aralığında seyrediyor. Üretim maliyetlerinin artması ile birlikte birçok üretici hayvanlarını kesime gönderdi. Yılbaşından sonra hayvanların azalması ile birlikte fiyatlar katlanarak artacak.

Şu anda 15-200 kiloluk bir buzağının fiyatı 25 bin lira. Yıllık yem maliyetinin 25 bin lira olduğu göz önüne alındığında fiyat 50 bin liraya çıkıyor. Bu fiyatlar besiciyi kurtarmıyor.

Bir dananın kesime uygun hale gelmesi için geçen süre yaklaşık 13-14 ay. Ortalama aylık 3000 bin lira masrafı olur. İyi beslenen bir danadan ortalama yüzde 60 et çıkar. Yani 500 kiloluk bir danadan 300-350 kilo arasında kırmızı et elde edilir. 400 kilo çıkması imkansızdır, ama çıktığını varsayalım. 400 kilodan kesim ücreti ile birlikte üreticinin elde edeceği gelir 46 bin lira. Ama bir dana 50 bin liraya mal oluyor. Yani üretici her danada en az 4-5 bin lira içeri girmek zorunda kalıyor.

Ben besici değilim, şunu da tüm samimiyetimle belirteyim, örneğin devletimiz bana 10 tane buzağı bedava verse yinede almam. Bu maliyetlerle benim o buzağıyı beslemem yetiştirmem mümkün değil. Çare ithal et gibi görünüyor şu an, onun da masrafı çok daha yüksek. Zaten yüksek olan et fiyatları daha da artacak. Olan da vatandaşlarımıza ve kasaplara olacak.

Sürdürülebilir bir üretim için acilen yem fiyatlarının düşürülmesi gerekiyor. Maliyetlerde ki artışla başa çıkmak mümkün değil. Geçtiğimiz yıl gelen elektrik faturasının 2 katını ödüyoruz bu yıl. İşler neredeyse durma noktasına geldi.

Üreticilerin üretimden vazgeçmemesi için, daha uygun fiyatlara tüketicilerin bu ürünlere ulaşabilmesi için üreticilere verilen yem desteklerinin arttırılması gerekiyor. Gelinen noktada verilen destekler artan yem fiyatlarının yanında çok etkisiz kalıyor dememek elde değil ama bunların acilen düzeltilmesi gerekiyor, aksi takdirde kırmız et piyasası ciddi bir krizle karşı karşıya” şeklinde konuştu