İzmir Körfezi’ne ‘nefes’ olacak eylem planı yarın açıklanıyor

İzmir Körfezi'nde yaşanan toplu balık ölümleri ve yaygın kirliliğin ardından Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, bölgede inceleme başlatmıştı. Bakan Murat Kurum’un talimatlarıyla önce İzmir Körfezi Koordinasyon Kurulu ardından 35 akademisyenden oluşan İzmir Körfezi Bilim Kurulu oluşturulmuştu.

İzmir Körfezi’nde, atık su arıtma tesislerinde ve derelerde inceleme yapan Bilim Kurulu üyeleri ‘İzmir Körfezi Acil ve Kısa Vadeli Eylem Planı’nı hazırladı. Kirliliğe bağlı oksijen yetersizliği nedeniyle canlı ekosisteminin durma noktasına geldiği Körfez’e nefes aldıracak ‘acil ve kısa vadede yapılacakları’ içeren 14 maddelik eylem planı yerel yöneticilere yol gösterecek.

Eylem planı yarın açıklanacak
Bilim Kurulu üyelerinin araştırmaları sonucu kirlilik kaynaklarının önlenmesi öncelik olarak belirlendi. Bilim kurulunca belirlenen teknik ve bilimsel çalışmaları, Bakanlık ve İzmir Büyükşehir Belediyesi başta olmak üzere ilgili kurum ve kuruluşlar hayata geçirecek.

Eylem planında yerel yöneticilerin acil yapmaları gerekenler tek tek anlatıldı. Eylem planı 7 Ekim Pazartesi günü 14.00’te Bilim Kurulu’nca, İzmir İktisat Kongresi binasında gerçekleştirilecek basın toplantısıyla kamuoyuna duyurulacak. Bakanlık, hazırlık çalışmaları devam eden ‘orta ve uzun vadeli eylem planını’ da gelecek aylarda açıklayacak.

Belediye başkanları da davet edildi
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakan Yardımcısı Fatma Varank ile Çevre Yönetimi Genel Müdürü Fatih Turan’ın katılımıyla yapılacak toplantıya Bilim Kurulu üyelerinin yanı sıra İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Cemil Tugay, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, Tarım ve Orman Bakanlığı, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı, İzmir Bölge Liman Başkanlığı, Ulusal Deniz Emniyeti Başkanlığı, Seyir Hidrografi ve Oşinografi Dairesi Başkanlığı, Balıkçılık ve Su Ürünleri Genel Müdürlüğü ve Deniz Temiz Derneği yetkilileri davet edildi.

Körfez balık ölümleriyle alarm verdi
Bakanlık ekipleri, 22 ve 23 Ağustos’ta balık ölümlerinin gerçekleştiği bölge ve Körfez açıklarından deniz suyu numuneleri almıştı. Ayrıca Körfez’e deşarj olan 7 dereyle atık su kaynaklarında denetimler gerçekleştirilmişti.
Amonyak miktarı 50 kat fazla çıktı
İncelemeler sonucunda İç Körfez’de deniz suyu hareketliliği ve sirkülasyonunun neredeyse durma noktasına geldiği belirlendi. Denizdeki atık su kaynaklı amonyak miktarının, olması gerekenden tam 50 kat daha fazla olduğu tespit edildi. İzmir Körfezi'ndeki oksijen seviyesinin 6 miligram/litre olması gerekirken, 1,8'e, yer yer sıfıra kadar düştüğü raporlara yansıdı.

“İzmir Körfezi can çekişiyor”
5 Eylül’de Bilim Kurulu üyeleriyle birlikte TÜBİTAK Gemisi ile İzmir Körfezi’ne açılan Bakan Kurum, Büyük Kanal Projesi ve Çiğli Atıksu Arıtma Tesisi’nin bölgedeki kirliliğe sebep olan en önemli iki faktör olduğunun altını çizdi.

Bakan Kurum, “İzmir Körfezi can çekişiyor. Denizde oksijen kalmamıştır. Şu anda Körfezimizin bazı noktalarında yaşam kalmamıştır. Balıklarımız, oksijensiz kaldıkları için ölmüştür. Bugün derelerdeki su, ‘organik kirlilik’ açısından tarihin en kötü durumundadır. İzmir Körfezi’nin ekosistemi artık tamamen durma noktasına gelmiştir; Körfez ölmektedir. İzmir Körfezi, bugün yapıldığı gibi, kaderine terk edilemez” şeklinde konuştu.

Bakan Kurum, Bilim Kurulu üyelerinin yapacağı incelemeler sonucu acil, kısa, orta ve uzun vadeli eylem planlarının hayata geçirileceğini açıkladı.

Çalışma grupları oluşturuldu
İzmir Körfezi Bilim Kurulu ise “İklim Değişikliği Modelleme Çözümleri Çalışma Grubu”, “Atıksu Altyapısı ve Dereler Çalışma Grubu” ve “Deniz Ekosisteminin Değerlendirilmesi ve İyileştirilmesi Çalışma Grubu” olarak 3 çalışma grubu oluşturdu.

Bilim Kurulu’nun çalışma grubu ilk toplantıları 17-18 Eylül’de İzmir’de Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakan Yardımcısı Fatma Varank'ın başkanlığında gerçekleşti.

Üyeler ayrıca, Çiğli Atık Su Arıtma Tesisi, Atatürk Organize Sanayi Bölgesi Atık Su Arıtma Tesisi ve Körfez'e akan derelerde ve deniz alanında incelemelerde bulundu. Eylem planı bu araştırmalar sonrası hazırlandı.