Serviks kanserine karşı etkili silah: HPV aşısı ve tarama

Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Onkoloji Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Yüksel Ürün, "1-31 Ocak Serviks Kanseri Farkındalık Ayı" kapsamında yaptığı açıklamada, rahim ağzı kanserinin genellikle cinsel yolla bulaşan HPV enfeksiyonu nedeniyle geliştiğini vurguladı.

HPV'nin kadınlarda en sık görülen enfeksiyonlardan biri olduğunu, yaklaşık 100'den fazla türünün (genotipi) bulunduğunu ancak bu türlerin sadece bir kısmının kansere yol açabildiğini ifade eden Ürün, "HPV-16 ve HPV-18, rahim ağzı kanseri vakalarının yaklaşık yüzde 70'inden sorumludur." şeklinde konuştu.

Prof. Dr. Yüksel Ürün, serviks kanserinin özellikle 30-50 yaş arasındaki kadınlarda daha yaygın olduğunu belirterek, bu konuda şu bilgileri verdi:

"Ortalama tanı yaşı 50'dir. Risk daha erken yaşlarda başlar ve menopoz sonrası da devam edebilir​. Serviks kanseri riskini artıran başlıca faktörler ise HPV enfeksiyonu, sigara kullanımı, bağışıklık sistemi zayıflığı, doğum kontrol haplarının uzun süreli kullanımı ve düzenli tarama yaptırmamak.

Bu nedenle, 30 yaşından itibaren tarama yapılması önerilir. 30-65 yaş arası kadınlar için de HPV-DNA ve 'PAP-Smear' testi 5 yılda bir önerilir. Eğer sadece PAP-Smear yapılacaksa, bu testin 3 yılda bir tekrarlanması yeterlidir. 65 yaş sonrası düzenli taramalarda anormal bir bulgu çıkmayan kadınlarda tarama sonlandırılabilir. Ancak, risk faktörleri olan kadınlarda tarama devam etmelidir."

"İmmünoterapiler ilerlemiş kanser vakalarında umut vadediyor"

Serviks kanserine karşı en etkili yöntemin önlemek ve hastalığı erken aşamada tespit etmek olduğuna vurgu yapan Ürün, "HPV aşısı, kansere yol açan en yaygın virüs tiplerini hedef alır ve serviks kanserini çok büyük oranda önler. Aşı, cinsel aktivite başlamadan önce yapıldığında en etkili sonuçları sağlar. Hem erkek hem kız çocuklarına aşı yapılması önerilmektedir. HPV-DNA testi ve PAP-Smear ile hastalık erken evrede tespit edilebilir. Bu testler, hastalığın tedavi edilebilir bir aşamada yakalanmasını sağlayarak hayat kurtarır." açıklamasında bulundu.

Prof. Dr. Ürün, serviks kanseri tedavisindeki yeni yöntemlere ilişkin de "İmmünoterapiler, bağışıklık sistemini güçlendirerek kanser hücrelerini etkili bir şekilde hedef alır ve ilerlemiş kanser vakalarında umut vadeder. Hedefe yönelik tedaviler, tümörlerin kan damarları aracılığıyla büyümesini engeller ve kemoterapi ile kullanıldığında etkinliğini artırır.

Ayrıca, radyoimmünoterapi gibi yenilikçi yaklaşımlar, radyoterapi ve immünoterapinin birleştirilmesiyle ileri evre hastalarda önemli sonuçlar elde etmeyi amaçlar." bilgisini verdi.

"Düzenli tarama yaptırmayan kadınlar için risk devam etmektedir"

Serviks kanseri tedavisinde son yıllarda elde edilen ilerlemelerin, özellikle ileri evre hastalarda yaşam süresini uzatmak ve yaşam kalitesini artırmak açısından önemli bir umut kaynağı olduğunu belirten Ürün, şunları ekledi:

"En etkili yaklaşım, hastalığı oluşmadan önlemek veya erken evrede tespit etmektir. HPV aşısı ve düzenli tarama programları, serviks kanseriyle mücadelede en güçlü silahlarımızdır. Yeni tedavi yöntemlerindeki ilerlemeler, bilim dünyasının hastalığı kontrol altına alma konusundaki kararlılığını göstermektedir.

Serviks kanseri, erken teşhis ve modern tedavi yöntemleriyle önlenebilir ve yönetilebilir bir hastalıktır. Bu yüzden taramaya katılım ve aşı farkındalığı, her kadının hayatında öncelikli bir yere sahip olmalıdır.

Düzenli tarama yaptırmayan kadınlar için risk devam etmektedir ve tarama ile ilgili halen bazı önemli sorunlar vardır. Bunun nedenleri, tarama programlarından haberdar olunmaması ve tarama testleri hakkındaki yanlış inanışlar.

Düzenli tarama yaptırmayan kadınlar, serviks kanserinin erken teşhis şansını kaçırabilir ve hastalık ilerlemiş evrede tespit edildiğinde tedavi zorlaşabilir ve başarılı olma olasılığı azalır."