Yem fiyatları üreticiyi eziyor

Sarayönü'nde büyükbaş hayvan üreticileri yem fiyatlarına üst üste gelen zamların altına eziliyor. Yerli üretici, ülke ekonomisine katkı sağlamaya çalışırken, girdi maliyetlerinde de her geçen gün artış yaşanıyor. Hayvancılıkta en önemli girdi kalemini oluşturan yem fiyatları bu girdi maliyetlerinin en önemli kalemini oluşturuyor. Yemin ana hammaddesi olan soya Türkiye'de yeteri kadar üretilemediği için sanayi kuruluşlarının büyük bölümü ithalata başvuruyor. Bu durumda doların tırmanışı yem fiyatlarını da tırmandırıyor. Yılbaşında 53-54 lira bandında olan süt yeminin torba fiyatının 70 lirayı geçtiğini kaydeden Süt Üreticileri Birliği Başkanı Mustafa Erdoğdu, yeme tavan fiyat uygulaması getirilmesini istedi. Üreticiler ise yem fiyatlarına bir düzenleme getirilmezse hayvanlarını kestirme yoluna gideceklerini söyledi. Yem satıcıları da mevcut durumdan şikayet ederken, sanayicilerin piyasayı istediği gibi yönettiğini, dolar yükselince zam yapıldığını fakat dolar düştüğünde bunun yem fiyatlarına yansımadığını dile getirdi.

Sarayönü'nde büyükbaş hayvan üretimi gerçekleştiren üreticiler, yılbaşından buyana durmadan yükselen yem fiyatlarından şikayetçi. Altı ay içerisinde yüzde 40 zamlanan süt yemi, üreticilerin zarar etmesine neden olurken, girdi maliyetlerinin yüksekliği, üreticiyi hayvanlarını kestirmeye yönlendiriyor.

Yeme tavan fiyat getirilsin

Sarayönü Süt Üreticileri Birliği Başkanı Mustafa Erdoğdu, sanayicinin ve yem fiyatlarının üreticiye göz açtırmadığını anlatarak, yaptığı açıklamada, "Hayvancılık yapan tüm üreticilerimiz gerçekten mağdur. Bankalara borçlu olan üreticilerimiz var. Süte 10 kuruş zam verilirken yem alıp başını gidiyor. Süt yemi yılbaşında 53-54 liraya satılıyordu. Bugün 70 lirayı geçti. Nerede bunda istikrar. Süt desteklemeleri 2016-2017 sezonunda 80 kuruştan 40 kuruşa çekilmişti. Destek sanayiciye veriliyordu. Şimdi devlet ben desteği üreticiye verim bunu 120 kuruşa çıkardı ama bu para üreticinin cebine girmeden yem parası olarak gitti. Sanayici yemlere yaptığı afaki zamlarla bu desteği ortadan kaldırdı. Devletin üreticinin yanında olmasını istediğimiz bu günlerde sanayicilere ve yem fiyatlarına müdahale edilmesi gerekiyor. Yem fiyatlarına tavan fiyat uygulaması getirilmeli." dedi.

Daha kendi yemimizi üretemiyoruz

Türkiye'nin daha kendi hayvan yemini yapamamasını eleştiren Erdoğdu, "Sanayicinin gözü bizim cebimizde üreticiye göz açtırmıyorlar. Sanayiciye bir şey sorsak hemen dolar diyor ama biz sütümüzü dolarla satmıyoruz. Biz daha kendi yemimizi üretemiyoruz. Yemlerin ham maddesi olan soya dışarıdan ithal geliyor. Biz daha ülkemizde yemi yapacak soyayı üretemiyoruz. İthal olduğu için de doların yükselmesi yem fiyatlarını yükseltiyor. Bizim önce kendi yemimizi üretmemiz lazım." şeklinde konuştu.

Değer bulmayan süt, toz oluyor

Para etmeyen sütü, süt tozu yaptırdıklarını ve kaymağını da kendileri satmaya çalıştıklarını anlatan Erdoğdu, şunları söyledi: "Üreticinin sütü para etmiyor. Bu yüzden süt tozu yaptırıyoruz. Devletle anlaşmasını yağmış olduğumuz ikinci dönem süt tozu anlaşmamız kapsamında günlük 15 ton sütten süt tozu üretiyoruz. Süt tozunu devlet alıyor kreması ise bize kalıyor. Krema da para etmiyor. Konya'da günlük bin ton süt tozu üretiliyor. Bu yüzden arz fazlası olan kaymak iç piyasada talep görmüyor. Sanayici almadığı için bizde Sarayönü'ne getirerek üreticilerimize ve vatandaşlarımıza maliyetine satıyoruz. Dışarıda 27-28 liraya satılan kaymağı biz 20 liradan satışa sunuyoruz. Bu süt tozu üretimi de 90 gün sürecek. Bunun 45 günü tamamlandı."

Millet iyice şaşırdı

Üretici Mansur Uçar ise yem fiyatlarının üreticiyi köşeye sıkıştırdığını ifade ederek, "Yılbaşında yemi 54 liraya alıyordum. Şimdi 70 lirayı geçti. Altı alda yüzde 40 zam geldi. Sürekli zarar yapıyor. Elimdeki hayvanı azaltacağım. Pazarlığını yaptım en yakın zamanda elimden çıkacağım. Süre verdikleri zam sadece 10 kuruş ama yeme durmadan zam geliyor. Millet şaşkınlığından iş yokluğundan yapıyor zaten. Hele krediyle alanın işi daha da kötü. Bende artık hobi olsun diye yapıyorum. Bir taraftan da acaba düzelir mi diye umut ediyoruz ama daha da kötüye gidecek gibi görünüyor." dedi.

Mantık işi değil

Yem satıcısı Veyis Alakuzu yem fiyatları hakkında yaptığı değerlendirmede, "yemi satmanın da almanın da hiçbir mantığı yok.. Hayvancıyı unuttular. Çiftçiyi unuttular. Yemin fiyatı doların hızlı dalgalanmasından dolayı artıyor diyorlar. 55 liraya yem sattık yazdık yemin bugün bize gelişi 66 lira. Böyle giderse herkes hayvanını kestirir. Kimse bu şekilde devam edemez. Hayvancı şimdilik veresiye alıp diyor, yazdırıyor. Sonu nasıl gelecek bilmiyoruz. Hiç bir bakan çeken yok. Buna bir düzen getirilmesi gerekiyor. Dolar artınca zam geliyor da düşünce neden fiyatlar ucuzlamıyor. Yem satmak bugün için akıl işi değil. Üretici de mağdur bizde mağduruz. Sanayiciler piyasaya istediği gibi yön veriyor. Devlet buna bir hal çare düşünmesi lazım yoksa sanayici hem bizim hem de üreticinin dumanını çıkaracak. Ben aynı zamanda üreticiyim de. Şu anda ben zarar ediyorum. Ben zarar ediyorsam demek ki diğer üreticilerde zarar ediyor. 40-50 hayvanı olan bir üreticinin şu son gelen 4-5 liralık zamla bir aylık zararı 1.500 liradan fazla." şeklinde konuştu.

Eti değil yemi kontrol edin

Yine üretici olan Ramazan Dikmen, Halil Topal ve Mehmet Koçak ise tarım politikalarını eleştirerek şunları söyledi: "Biz hayvanlarımızı devlete satmak istiyoruz. Ana paramızı versin devlet hayvanlarımızı alsınlar. Et fiyatını indireceğiz, süt fiyatını indireceğiz diyorlar yemin çuvalı olmuş 70 lira et ucuzlar mı? Daha bunun balyası var, silajı var, kepeği var. Et fiyatlarını kontrol edeceklerine, yem fiyatlarını kontrol etsinler. Yani mümkün olsa da yem yemeyecek bir mahlukat beslesek. İki oluğa 70 lirayı döküyoruz, hayvanlar üfleyip geçiyor. Hayvancılık yapmak artık akıl işi değil. En önce işten anlayan bir tarım bakanı istiyoruz. Doktordan tarım bakanı olursa tarım hayvancılıkta böyle olur. Sütü oyuncak ettiler. Süt para etmiyor. Bu işin içinden çıkılmaz. Anca yandım türküsü çalıyoruz. Devlet et fiyatını, süt fiyatını, yem fiyatını düşürmek istiyorsa önce soyayı çiftçisine üretirsinde dışarıya bağımlı olmasın. O zaman fiyatlar düşer belki. Lafa gelince tarım ülkesiyiz ama her şey dışarıdan geliyor."