Yoğurdun içine bir kaşık koyun yaza incecik girin

Son yılların adından sıkça söz edilen bitkisi chia tohumu sayısız faydasıyla mutfakların baş tacı olurken, yaza formda girmek isteyenlerin de bir numaralı kurtarıcısı haline geliyor.

Salba chia ya da Mexican chia olarak bilinen Chia tohumları, nane ailesine ait çiçekli bir bitkinin yenilebilir tohumlarıdır ve Meksika ile Guatemala'ya has bir geçmişe sahiptir. Chia tohumları bugün Meksika, Guatemala, Peru, Arjantin, Avustralya ve ABD dahil olmak üzere birçok ülkede ticari olarak yetiştirilmektedir ve sağlıklı diyetlerde besleyici bir katkı olarak kullanılmaktadır.

Anayurdu Güney Amerika olan chia tohumu, Maya dilinde güç anlamına geliyor. Genellikle siyah veya beyaz renge sahip bu bitki, mineral, vitamin, omega-3 yağları ve protein bakımında çok zengin ve ayrıca güçlü bir lif ve antioksidan kaynağı.

Antik Aztek ve Mezoamerika kültürlerinde temel bir gıda olan bu tohumlar, tıbbi amaçlar için de kullanılmış ve insan beslenmesinin önemli bir parçasını oluşturmuştur. Günümüzde ise sağlık yararları sayesinde dünya çapında popülerlik kazanmıştır.

En iyi Omega-3 kaynağı olarak bilinen somon ve keten tohumundan daha fazla Omega-3 içeren chia tohumu, beyin ve kalp sağlığı için çok önemli olduğu kadar, yaza formda girmek isteyenlerin de diyet listelerinde yer alıyor.

FAYDALARI SAYMAKLA BİTMİYOR
İşte chia tohumlarının faydaları...

• Kalp sağlığını destekler: Antioksidanlar içerir ve yüksek tansiyonu düşürmeye yardımcı olabilir.

• Kan şekeri seviyelerini düzenler: Lif içeriği sayesinde insülin direncini azaltabilir ve kan şekeri düzeylerini iyileştirebilir.

• İnflamasyonu azaltır: Antioksidanlar, vücuttaki inflamasyonla mücadele edebilir.

• Kilo kontrolüne yardımcı olur: Yüksek lif içeriği, tokluk hissini artırarak kilo kontrolüne katkıda bulunur.

• Kemik sağlığını iyileştirir: Kalsiyum, magnezyum ve fosfor gibi mineraller içerir.

Chia tohumları, sıvı ile karıştırıldığında jelimsi bir kıvama dönüşür ve bu özellikleri nedeniyle pudinglerde, smoothielerde ve diğer yiyeceklerde kullanılabilir.

Ayrıca, chia tohumları gluten içermez ve çoğu diyet için uygundur.

BU SORUNLARI OLANLAR KULLANMASIN
Ancak, chia tohumlarını tüketirken dikkatli olmak önemlidir. Yüksek lif içeriği bazı sindirim sorunlarına yol açabilir ve kuru chia tohumları boğazda sıkışma riski taşıyabilir. Bu nedenle, tohumları kullanmadan önce ıslatmak ve küçük porsiyonlarla başlamak önerilir.

Ayrıca, chia tohumları bazı ilaçlarla etkileşime girebilir ve nadiren alerjik reaksiyonlara neden olabilir. Herhangi bir sağlık durumu veya ilaç kullanımı söz konusuysa, chia tohumlarını diyetinize eklemek için doktorunuza danışmanız iyi bir fikir olacaktır.

Düzenli ve bilinçli tüketilen bazı gıdalar, kan şekerinizdeki dalgalanmalarla başa çıkmanızı kolaylaştırabilir. Dünya genelinde sevilen ve aynı zamanda sizin için de şifa kaynağı olabilecek bir besin.

Chia tohumları, aşağıdakiler dahil olmak üzere bir dizi temel besin maddesi sağlar:
• Kalsiyum
• Manganez
• Magnezyum
• Selenyum
• Bakır
• Demir
• Fosfor

Ayrıca, chia tohumları, omega-6 ve omega-3 yağ asitleri arasındaki oranı destekleyen, omega-3 yağ asidi olan alfa-linolenik asit (ALA) açısından zengindir.

KRONİK HASTALIKLARDA RİSKİ AZALTIYOR
Daha düşük oranlar, kalp hastalığı, kanser ve inflamatuar durumlar gibi kronik rahatsızlıkların riskini azaltma ile ilişkilendirilmiştir.

Chia tohumlarının içeriğindeki antioksidanlar, vücuttaki serbest radikallerle savaşarak oksidatif stres ve hücre hasarına karşı koruma sağlayabilir.
Antioksidan bakımından zengin gıdalar tüketmek, kalp hastalığı, bilişsel fonksiyonlarda azalma ve bazı kanser türleri gibi serbest radikallerle ilişkili sağlık sorunlarının riskini azaltabilir.

Bu antioksidanlar arasında şunlar bulunur:
• Kafeik asit
• Klorojenik asit
• Kaempferol
• Kuersetin

KALP SAĞLIĞINA DESTEK
Chia tohumları, kalp hastalığı riskini azaltabilecek quercetin adlı bir antioksidan içerir.

Tohumlar, yüksek tansiyonu düşürmeye ve böylece kalp hastalığı riskini azaltmaya yardımcı olabilecek lif bakımından da zengindir.

KAN ŞEKERİNİ DÜZENLİYOR
Chia tohumları yüksek lif içeriğine sahiptir. Yapılan çalışmalar, lifin insülin direncini azaltmaya ve kan şekeri seviyelerini düzenlemeye yardımcı olabileceğini, böylece metabolik sendrom ve tip 2 diyabet riskini azaltabileceğini göstermektedir.

Araştırmalar, chia tohumu içeren ekmeğin, geleneksel ekmeğe kıyasla daha düşük kan şekeri tepkisi oluşturduğunu ve bu durumun yüksek kan şekeri seviyelerinin önlenmesine yardımcı olabileceğini ortaya koymuştur.

VÜCUTTAKİ İNFLAMASYONLA SAVAŞIYOR
Kronik inflamasyon, kalp hastalığı ve kanser gibi sağlık sorunlarına yol açabilir. Chia tohumlarında bulunan kafeik asit, vücuttaki inflamasyonla mücadele edebilir.
Düzenli chia tohumu tüketimi, inflamasyon göstergelerinin azalmasına yardımcı olabilir.

KİLO KONTROLÜNE KATKI SAĞLIYOR
30 gram chia tohumu, önerilen günlük lif miktarının yüzde 35'ini içerir.

Çözünebilir lifin suyu emmesi ve midede genişlemesi, tokluk hissini artırır ve bu da kilo kontrolüne yardımcı olabilir.

30 gram chia tohumu, önerilen günlük lif miktarının yüzde 35'ini içerir. Çözünebilir lifin suyu emmesi ve midede genişlemesi, tokluk hissini artırır ve bu da kilo kontrolüne yardımcı olabilir.

KEMİK SAĞLIĞI İÇİN
Chia tohumları, kemik sağlığı için önemli olan magnezyum ve fosfor gibi besin maddelerini içerir.
30 gram chia, günlük önerilen kalsiyum miktarının %14'ünü sağlar ve süt ürünlerine kıyasla daha fazla kalsiyum içerir.

CİLT DOSTU
Yapılan bir çalışmada, chia tohumu ekstraktının cilt fonksiyonunu ve hidrasyonunu iyileştirebilecek yüksek düzeyde F vitamini içerdiği bulunmuştur.
Başka bir çalışma, chia tohumlarının yaşlanmayla ilgili bazı enzimlere karşı koruma sağlayarak genel cilt sağlığını iyileştirebileceğini göstermiştir.

DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER
Chia tohumlarının sağlık yararlarına rağmen, aşırı tüketimi komplikasyonlara neden olabilir.

• Sindirim sorunları: Yüksek lif içeriği nedeniyle fazla chia tohumu tüketimi kabızlık, ishal, şişkinlik ve gaza yol açabilir. Chia tohumları, iltihaplı bağırsak hastalıklarında alevlenmelere neden olabilir.

• Boğulma riski: Kuru chia tohumları suyu emerek şişebilir ve yapışkan hale gelebilir, bu da boğazda sıkışma ve boğulma riski oluşturabilir. Bu riski azaltmak için tohumları kullanmadan önce ıslatın.

• İlaç etkileşimleri: Chia tohumları kan şekerini ve tansiyonu düşürebilir. Diyabet veya hipertansiyon ilaçları kullanıyorsanız, fazla chia tohumu tüketimi kan şekeri ve tansiyon seviyelerinde ciddi düşüşlere yol açabilir.

• Alerjiler: Chia tohumlarına karşı alerji nadir görülse de, kusma, ishal ve kaşıntı gibi belirtiler gözlemlenebilir. Şiddetli alerjiler anafilaksiye neden olabilir.

Günlük Chia Tohumu Tüketimi
Chia tohumları bazı sorunlara yol açabileceğinden, küçük porsiyonlarla başlamak ve doğru hazırlamak önemlidir. İlk olarak 1 yemek kaşığı ile deneyin.
Özellikle yoğurtla karıştırıldığında lezzetli ve besleyici bir seçenek olabilir ve hem kalsiyum, magnezyum gibi vitamin ve mineral desteği sağlar hem de kan şekeri dengesine katkıda bulunur.

KULLANIM ALANLARI
Chia tohumları, çok yönlü kullanımıyla bilinen bir süper gıdadır.

İşte chia tohumlarının kullanım alanlarından bazıları:

• Gıda ve İçecekler: Chia tohumları, yoğurt, puding, salatalar, smoothie'ler ve meyve karışımlarına eklenerek tüketilebilir.

Ayrıca, çiğ olarak baharat gibi farklı yemeklere eklenerek veya çorba ve sosların üzerine serpilerek kullanılabilir.

• Besleyici Katkı: Chia tohumları, hamur işlerine eklenerek besleyici özellikleri artırılabilir.

• Kıvam Verici: Chia tohumları, sıvı ile temas ettiğinde jel benzeri bir yapıya dönüşür ve bu nedenle kıvam verici olarak kullanılabilir.

• Cilt Bakımı: Chia tohumları, cilt bakım maskeleri olarak da kullanılabilir.

Bu kullanım alanları, chia tohumlarının besin değeri ve sağlık yararları nedeniyle popülerliğini artırmaktadır. Lif, protein, omega-3 yağ asitleri, vitamin ve mineral bakımından zengin içeriğiyle, chia tohumları hem beslenme hem de güzellik ve bakım açısından tercih edilen bir seçenektir.