İnşaat sektöründe çıkmaz yaşanıyor

TÜİK'e göre, inşaat maliyetleri haziranda aylık bazda yüzde 4,43, yıllık bazda yüzde 49,32 arttı. Aylık bazda malzeme endeksi yüzde 5,81, işçilik endeksi yüzde 0,86 arttı. Yıllık bazda malzeme endeksi yüzde 35,67, işçilik endeksi yüzde 105,11 artış gösterdi.

Mart 2022’de 16 bin TL olan inşaat demirinin tonu, Temmuz 2023 yüzde 40 oranında artarak 20 bin 500 TL’ye yükseldi. Çimentonun torbası 70 liradan yüzde 85 oranında artarak 130 liraya, betonun metreküpü 800 liradan yüzde 50 artışla 1200 liraya, alüminyumun kilosu 95 liradan yüzde 50 artışla 135  liraya ve düz camın metrekaresi 290 liradan yüzde 40 artışla 400 liraya çıktı.

İnşaat sektörü temsilcileri, orta sınıfın konut almasının giderek zorlaştığını belirtirken, firmaların azalan arzdan dolayı gelen zamları konut fiyatlarına yansıtacağını söyledi. Sektör temsilcileri yerli üretimde ihracata kısıtlama getirilmesi gerektiğini de sözlerine ekledi.

İNŞAAT MALZEME FİYATLARI TAVAN YAPTI

1 yılda çimento ton fiyatının 1000 liradan 1650 liraya yükseldiğini aktaran Saray Yapı Marketin sahibi Zeki Turan, “Fiyatlar daha da artacak görünüyor. Eskiden arz yüksekken üretici bu fiyat artışlarını bir şekilde dengeleyebiliyordu. Şimdi öyle bir durum yok.

Şimdi bizde betonun, çimentonun, demirin maliyeti arttıkça bu bedelleri satışlara eklemek zorundayız. Ancak çok proje yapılırsa, arz fazlalaşacak ki zamlar daha az yansıtılsın.

Büyük üreticiler, demir alüminyum, cam, PVC gibi birçok yerli üretimde ihracata yöneldi, dolayısıyla iç piyasalarda dengesiz bir fiyat artışı oldu. İhracata mutlaka kısıtlama gelmeli” dedi.

Turan “Enerji fiyatlarında devam eden yükseliş, savaşın ne kadar süreceğinin belirsiz olması ve döviz kuru üzerindeki baskılar maliyetlerde ki artışın devam etmesi beklentisine sebep olarak sektörde endişeleri artırmaktadır. Zamlar daha nerelere gider bilmiyoruz.” dedi.

Malzeme fiyatlarında ki artışa rağmen işlerin çok yoğun olduğunu da belirten Turan, yeni konut yapımında piyasanın durgun olduğunu ama mevcut konut tadilat işlerinin yoğun olduğunu belirtti. Turan şu anda sektörün en büyük sıkıntısının malzeme fiyatlarından ziyade usta problemi olduğunu, çalıştıracak usta bulunamadığını belirtti.

PİYASALARA İSTİKRAR GELMESİ LAZIM

İnşaat sektörünün önemli iş kollarından biri olan PVS kapı-pencere imalatçı Saraypen işletme sahibi Mehmet Yıldırım ise “Malzeme fiyatlarına durmadan zam gelmesi, piyasaları istikrarsız hale getiriyor. 6 ay önce 2000-3000 liraya yaptığımız kapıları şimdi 4000-5000 lira arasında ancak yapabiliyoruz. Cam da durum aynı. 290 liraya mal ettiğimiz camın şu an ki fiyatı 400 lira. Aralık ayı ile şu an arasında inanılmaz bir fark var.

Hal böyle olunca aslında iş yaptırmak isteyen müşterilerimiz de erteliyor. Yalnız şöyle bir durum var, biz imalatçı olduğumuz halde bu fiyatlara yapabiliyoruz. İmalatçı olmayan firmalarda bu rakamlar çok daha yüksek. Müşterilerimiz fiyatlar düşer umudu ile erteliyorlar ama yaz mevsiminin gelmesi ve dolar kurunun yeniden artmaya başlamadı ile fiyatların düşmesi şu anda söz konusu değil.  Önümüzde ki dönemde daha da artış yaşanacak.

Bu sıkıntıların çözümü için piyasaların bu fiyatlarda olsa bile dengelenmesi lazım.  Şu anda sadece bizim sektörümüzde değil, tüm sektörlerde fiyatlar yüksek ama en azından sabitlenebilirse ya da dengede tutulabilirse piyasalara o güven yeniden gelir. Özellikle inşaat sektöründe fiyat dengesi çok önemli.  Birçok müteahhit sırf bu yüzden projelerini askıya almak zorunda kalıyor” şeklinde konuştu.

Haber: Serhat ÇETİNKAYA