Konya Ovası'nda kuraklık barajları ve göletleri zorluyor

Konya Ovası, sonbahar ve kış mevsiminde yaşanan yağış kıtlığı nedeniyle ciddi su kaynakları problemleriyle karşı karşıya kalıyor. Bölgede, yer altı su seviyelerindeki düşüş de hız kesmeden devam ediyor. Yapılan su seviye ölçümleri, özellikle baraj, gölet ve göllerin su hacminde geçen yıla göre ciddi azalmalar olduğunu ortaya koyuyor.

Özellikle Türkiye'nin en büyük tatlı su kaynağı olan Beyşehir Gölü'nde su seviyesi yüzde 11 oranında gerilemişken, kent için önemli içme suyu kaynağı olan Altınapa Barajı'nda su hacmi yüzde 83 azaldı. Bunun yanı sıra, Çumra’daki Apa Barajı’nda yüzde 68, Halkapınar’daki İvriz Barajı’nda yüzde 22 ve Ilgın’daki Çavuşçu Gölü’nde yüzde 13 oranında su kaybı yaşandı. Diğer kaynaklarda ise, Bozkır Barajı yüzde 5, Bağbaşı Barajı yüzde 17, Beyşehir Gölü yüzde 60, Altınapa Barajı yüzde 10, Çavuşçu Gölü yüzde 14, İvriz Barajı yüzde 27, Apa Barajı ise yüzde 4 doluluk oranına sahip.

Bunun yanı sıra, May Barajı gibi tamamen kuruyan su kaynakları da bulunuyor. Bu ciddi durum karşısında, Konya Büyükşehir Belediyesi, şehrin reklam panolarında su tasarrufu çağrısında bulunarak, su kaynaklarının korunması gerektiğine dikkat çekiyor. Bu süreçte, bölge halkının su tüketiminde daha dikkatli olmaları gerektiği vurgulanıyor.

"Barajların doluluk oranları şu anda tehlikeli seviyede"

Konya Teknik Üniversitesi (KTÜN) Jeoloji Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Fetullah Arık, AA muhabirine yaptığı açıklamada, 2020 yılından bu yana kentteki kar yağışlarının sadece bir yıl boyunca etkili olduğunu belirtti.

Kış mevsimlerinin, geçmişteki normal sıcaklıklarının oldukça üzerinde geçtiğini vurgulayan Arık, şunları söyledi:

"Yıllık ortalama, metrekareye 400 milimetre yağış düşerken, bu yıl sadece 80 milimetre civarında yağış düşmüş durumda. Bu da ciddi bir kuraklık yaşandığını gösteriyor. Bazı barajlarımızda doluluk oranlarımız yüzde 4-5 civarında. Beyşehir Gölü'ndeki hacimsel daralma çok ciddi. Beyşehir Gölü'nün beslediği barajlar var. Bunlarda da suların çekildiğini görüyoruz. Barajların doluluk oranları şu anda tehlikeli seviyede. Yüzey sularımız önemli oranda çekiliyor. Bu yer altı sularımız da etkiliyor."

"Çiftçilerimiz suyu az tüketen bitkilere yönelirse ilave destek alacak"

Selçuk Üniversitesi (SÜ) Ziraat Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Süleyman Soylu, Türkiye'nin en önemli tarım alanlarından biri olan Konya Ovası'nda yıllık yağış miktarının, üretim miktarını doğrudan etkilediğini belirtti.

Bu yılın, geçmiş yıllara göre çok daha kurak geçtiğini ifade eden Soylu, sözlerine şu şekilde devam etti:

"Tarımsal açıdan topraktaki nem rezervi, önümüzdeki aylar için yetersiz. Baharlık ürünlerde de sulama şart. Su kaynaklarının kış döneminde yeterince beslenememesi nedeniyle sürece biraz sıkıntılı bakıyoruz.

Bakanlıkça, Konya'daki 19 ilçe su kısıdı bölge ilan edildi. Buralarda, çiftçilerimiz suyu az tüketen bitkilere yönelirse ilave destek alacak. Konya kapalı havzasının kapasitesi belli. Bunun üzerinde yer altından su çektiğimizde su seviyeleri düşüyor.

Kış yağışları yetersiz olunca bu çekilme daha da hızlanıyor. Yer üstü kaynaklarımızın seviyeleri de şu anda istenen durumda değil. Geçtiğimiz hafta ülkenin çoğu bölgesi ciddi kar yağışı aldı ama Konya ve çevresi bundan faydalanamadı."

"Tüm sektörlerdeki su tüketicilerine büyük sorumluluklar düşüyor"

SÜ Tarım ve İklim Değişiklikleri Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Kubilay Kurtuluş Baştaş, 2024 yılında Türkiye'nin son 53 yılın en sıcak nisan, haziran ve temmuz aylarını yaşadığını ve bu dönemde kuraklık ile su krizinin en yüksek seviyeye ulaştığını belirtti.

Sıcak ve yağışsız bir kış geçirmenin 2025 yılı açısından da tedirgin ettiğini belirten Baştaş, "Sadece bölgesel değil, ülkesel düzeyde de tarımda, sanayide ve şehirlerde tüketilen suyun doğru ve etkin kullanması için acil eylem planına ihtiyaç var. Düşen yağışların, su kaynaklarının korunması ve idaresi noktasında, tüm sektörlerdeki su tüketicilerine büyük sorumluluklar düşüyor." şeklinde konuştu.