Konyalı profesörden tepki çeken makale

Necmettin Erbakan Üniversitesi (NEÜ) Tıp Fakültesi öğretim görevlilerinden Prof. Hüsnü Çaksen’in multipl skleroz (MS)
hastalığına ilişkin makalesi Alman tıp ve bilim yayıncısı Thieme'de yayınlandı.

Prof. Dr. Çaksen’in makaledeki “Pek çok MS hastasının hastalıklarının sebebini, dünyadaki pek çok kültürdeki dini bağlamla doğaüstü nedenlere bağladığını vurgulamak isteriz... bu her ne kadar bilimsel olarak kanıtlanamasa da bazı MS hastalarındaki hastalığın temel sebebinin Allah’tan gelen bir ödül, sınav ya da ceza gibi doğaüstü sebepler olduğuna güçlü bir şekilde inanıyoruz” ifadeleri dikkat çekti. Çaksen’in sosyal medyada gündem olan açıklamalarına tepki yağarken, makale Türk bilim dünyasında da bomba etkisi yarattı.

“HASTALIĞIN TEMEL SEBEBİ ALLAH’TAN GELEN ÖDÜL, SINAV YA DA CEZA”
Çaksen'in Türk bilim insanları tarafından büyük tepki gören makalesinde bahsi geçen cümlelerinin tamamı şu şekilde:

* Sonuç olarak, pek çok MS hastasının hastalıklarının sebebini, dünyadaki pek çok kültürdeki dini bağlamla doğaüstü nedenlere bağladığını vurgulamak isteriz. Tepkilerinden korktukları için bu inancı sağlık profesyonelleriyle paylaşmadılar.

* İkinci olarak, bu her ne kadar bilimsel olarak kanıtlanamasa da bazı MS hastalarındaki hastalığın temel sebebinin Allah’tan gelen bir ödül, sınav ya da ceza gibi doğaüstü sebepler olduğuna güçlü bir şekilde inanıyoruz.

* Üçüncü olarak, kader, Allah’ın isteği ve Allah’tan gelen bir ödül ya da test gibi doğaüstü sebeplere inanan pek çok MS hastası psikososyal, zihinsel ve manevi olarak huzur ve rahatlık buldu.

* Dolayısıyla, sağlık profesyonellerinin dini bağlamlı doğaüstü sebepler konusunda eğitilmesi ve MS hastalarının doğaüstü inançlarını sağlık hizmetleri profesyonelleriyle konuşma konusunda cesaretlendirilmesi gerektiğine inanıyoruz.

ÜNİVERSİTE AÇIKLAMA YAPTI
Necmettin Erbakan Üniversitesi’nden tepkiler üzerine yapılan yazılı açıklamada makalenin kurumdan bağımsız yayınlandığı vurgulandı.
Açıklamada şu ifadelere yer verildi:

“04 Ocak 2024 (dün) itibarıyla sosyal medya başta olmak üzere bazı medya organlarında gündeme gelen Üniversitemiz Tıp Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hüseyin Çaksen’in bilimsel bir dergide yayımlanan makalesinden bir kesitle ilgili kamuoyuna açıklama yapma ihtiyacı doğmuştur.

Uluslararası indeksli bir dergide editoryal çalışma olarak yayımlanan makalesinde; Multiple Skleroz (MS)hastalığının farklı kültür, coğrafya ve inançlarda algılanma biçimine yönelik ele aldığı ve özellikle sağlık profesyonellerinin bu tarz hasta gruplarını değerlendirirken göz önünde bulundurması gereken hususlara dikkat çekmeyi amaçladığı ifadelerinin, kamuoyunda tartışmalara sebebiyet verdiği anlaşılmıştır.

Bilimsel dergilerde bilimsel araştırmaların yayımlanma süreci, dergilerin bağımsız editoryal ve hakem değerlendirmeleri sonucunda ortaya çıkan, araştırmacının kimliğinden ve kurumundan bağımsız olarak yürütülen bir süreçtir. Bilimsel bir makalenin, yine aynı bağımsız süreçlerle her türlü bilimsel eleştiriye açık olduğu bilinen bir gerçektir.

Tıp Fakültesi Hastanemiz bünyesinde, bütün sağlık hizmetlerinde olduğu gibi MS hastalığının tanı ve tedavisinde, alanında otör bilim insanlarımız ve hekimlerimiz tarafından; en güncel bilgi ve yöntemlerin kullanıldığı sağlık hizmetleri sunmanın sorumluluğu ile hareket ediyoruz.

Bilimsel araştırmaların temelinde yer alan eleştiri kültürünün bilimin ilerlemesine katkı sunan doğal bir süreç olduğunun bilincinde olarak, alanında yürüttüğü çalışmalarla bilime önemli katkılar sunan Prof. Dr. Hüseyin Çaksen’in makalesinde yer verdiği ifadelere yönelik eleştirilerin söz konusu yayına yapılacak itiraz metinleri ile kendi mecrasında tartışılması daha yerinde olacaktır.

Bilimsel çalışmaların tamamının ya da bir kesitinin medyada tartışma konusu haline gelmesini doğal karşılamakla birlikte, konunun bilim dünyasını, Üniversitemizi ve ismini taşımaktan onur duyduğumuz Merhum Başbakanımız Prof. Dr. Necmettin Erbakan’ı ve temsil ettiği değerleri hedef alan sistematik dezenformasyon faaliyetleri üzerinden değerlendirilmemesi gerektiğini, kamuoyunun takdirlerine sunuyoruz.”

MS HASTALIĞI NEDİR?
MS (Multiple Skleroz) hastalığı; kas güçsüzlüğü, dengede bozukluk, yürüme ve konuşma aksaklığı ile kendini belli eden ve merkezi sinir sistemini etkileyen bir hastalıktır. Merkezi sinir sisteminde etkilenen bölgeye ve etkilenme derecesine göre, bu kronik hastalığın türü ve şiddeti de kişiden kişiye değişebilmektedir.