Ekran bağımlılığına karşı 'Üç 20' kuralı!

Son yıllarda özellikle pandemi sonrası ekran kullanımının artması, çocukların ve yetişkinlerin göz sağlığını ciddi şekilde tehdit eder hale geldi. Konuyla ilgili açıklamalarda bulunan Göz Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Mustafa Ataş, ekran kullanımının göz sağlığı üzerindeki olumsuz etkilerini detaylı bir şekilde ele aldı. Ataş, uzun süreli ekran kullanımı sonucu ortaya çıkan sağlık sorunlarına dikkat çekerek, bu problemleri önlemek için alınması gereken tedbirleri sıraladı.

Ekran Kullanımı Artık Günde 7,5 Saat!

Prof. Dr. Mustafa Ataş, ekran kullanımının özellikle pandemi sürecinden sonra hızla arttığını ve günümüzde ortalama bir yetişkin ile çocukların günde 7,5 saatlerini ekran başında geçirdiğini belirtti. Ataş, bu durumu ciddi bir sağlık riski olarak değerlendirerek, "Ekran kullanımı son yıllarda hızla arttı. Pandemiyle birlikte uzaktan çalışma modelinin yaygınlaşması, tablet, bilgisayar ve telefon kullanımını artırdı. Bu, hem çocukların hem de yetişkinlerin sağlıklarını etkileyen büyük bir sorun haline geldi" dedi.

Çocuklarda Fiziksel ve Sosyal Sorunlar

Ataş, çocukların uzun süre ekran başında kalmasının fiziksel ve psikolojik sorunlara yol açtığını belirterek, bu durumun dikkat eksikliği, kilo alımı, sosyal ilişkilerde bozulmalar gibi etkiler yaratabileceğine dikkat çekti. Çocukların sürekli ekran başında olmaları nedeniyle fiziksel aktivitelerinin azaldığını ve bu durumun yalnızca göz sağlığı değil, genel sağlıklarını da olumsuz etkilediğini vurguladı. Ayrıca, ekranda izledikleri içeriklerin de şiddete meyilli olması durumunda ciddi psikolojik sorunlar oluşabileceğini ifade etti.

Miyopi Riskinin Artışı

Uzun süreli ekran kullanımının en büyük etkilerinden birinin miyopi artışı olduğunu belirten Ataş, "3 saatten fazla ekran kullanımı miyopi riskini yaklaşık 4 kat artırmaktadır. Pandeminin ardından bu konuda ciddi bir miyopi salgınıyla karşı karşıya kalmamız olası. Bu, toplum sağlığı için büyük bir tehdit" şeklinde konuştu.

Dijital Göz Yorgunluğu ve Diğer Sorunlar

Ekran başında geçirilen uzun saatler, dijital göz yorgunluğuna da yol açabiliyor. Prof. Dr. Ataş, "Bilgisayara bakma sendromu" veya "dijital göz yorgunluğu" olarak bilinen durumu şu şekilde açıkladı: "Bu sendromda, ekrana uzun süre bakan kişilerde ciddi baş ağrıları, gözlerde kızarma, batma, bulanık görme gibi sorunlar yaşanabiliyor. Bu durum, yaşam kalitesini ciddi şekilde etkileyebilir. Aynı zamanda göz kuruluğu da önemli bir sorun. Uzun süre ekran başında kalan çocuklar ve yetişkinler, gözlerini yeterince kırpmadıkları için göz kuruluğu yaşıyorlar. Bu da batma, kızarma ve ağrı gibi sorunlara yol açabiliyor."

Akomodasyon Sorunları ve Baş Ağrıları

Prof. Dr. Ataş, ekran başında sürekli yakın odaklanmanın göz kaslarını zorladığını ve akomodasyon (odaklama) problemlerine yol açabileceğini belirterek, "Sürekli yakın odaklanma nedeniyle göz kasları kasılı kalır ve bu da baş ağrılarına, gözde spazmlara yol açabilir" dedi.

Ekran Kullanımı İçin 20-20-20 Kuralı

Ekran kullanımının zararlarını en aza indirgemek için çeşitli koruyucu önlemler alınabileceğini söyleyen Prof. Dr. Ataş, "Ekrana bakarken 20-20-20 kuralına dikkat edilmesi gerektiğini öneriyorum. Bu kural, her 20 dakikalık ekran kullanımından sonra 20 saniye ara verilmesini ve 20 feet (yaklaşık 6 metre) uzağa bakılmasını öneriyor. Bu, göz kaslarının rahatlamasına yardımcı olacaktır. Ayrıca, ekran başında geçirilen süre 40-45 dakikayı geçmemelidir" diye konuştu.

Yaş Gruplarına Göre Ekran Kullanım Süreleri

Prof. Dr. Ataş, ekran kullanım süresinin yaşa göre sınırlanması gerektiğini vurguladı. 2 yaş altındaki çocukların kesinlikle ekrana bakmamaları gerektiğini belirten Ataş, 3-5 yaş arasındaki çocuklar için ekran süresinin günde 60 dakika ile sınırlı olması gerektiğini söyledi. 5-17 yaş arasındaki çocukların ise günde en fazla 2 saat ekran başında zaman geçirmeleri gerektiğini belirterek, "Dışarıda vakit geçirmeleri ve fiziksel aktiviteler yapmaları, göz sağlıkları için çok önemli" dedi.

Göz Kuruluğu ve Tedavi

Ekran kullanımının yarattığı göz kuruluğu gibi şikayetlere yönelik tedaviye de dikkat çeken Prof. Dr. Ataş, "Eğer göz kuruluğu yaşıyorsanız, suni göz yaşı kullanımı ve göz muayenesi ile tedavi edilmesi gerekir. Ayrıca, mavi ışığı engelleyen camlar ve ekranlarda koruyucu filtreler kullanarak gözlerinizi koruyabilirsiniz" dedi.

Düzenli Göz Muayenesi Önerisi

Prof. Dr. Ataş, göz sağlığının korunabilmesi için düzenli göz muayenelerinin önemine de değindi. "Altta yatan bir göz problemi varsa, bu durum dijital göz yorgunluğunu artırabilir. Bu nedenle, düzenli olarak göz muayenesi yapılmalı ve gerekirse gözlük gibi tedavi yöntemleri uygulanmalıdır" diye ekledi.

Ekran kullanımının göz sağlığı üzerindeki etkileri giderek daha fazla önem kazanırken, Prof. Dr. Ataş’ın önerdiği koruyucu tedbirler, bireylerin bu sorunlardan korunmasına yardımcı olabilir.