Aşı reddi: Toplum sağlığını tehdit ediyor!

Dünya genelinde enfeksiyon hastalıklarının önlenmesinde en etkili yöntemlerden biri olarak kabul edilen aşılar, yalnızca bireyleri değil, aynı zamanda toplumu da koruyan kritik bir sağlık aracı olarak öne çıkmaktadır.

Uzmanlar, aşılamanın salgın hastalıkların yayılmasını engellemeye ve ciddi sağlık problemlerinin önüne geçmeye yardımcı olduğuna dikkat çekerken, halk sağlığının korunabilmesi için doğumdan itibaren aşıların düzenli olarak yapılmasının büyük bir önem taşıdığını vurgulamaktadır.

Aşıların insan ve toplum sağlığı için öneminden bahseden Necmettin Erbakan Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ahmet Osman Kılıç, “20. yüzyılda dünya nüfusu yaklaşık olarak 2 milyar civarıydı. 100 yıl içerisinde bu rakam 7 milyara çıktı. Bu nüfus artışını 1800 ve 1900’lü yıllar arasında görmüyoruz. 2 büyük cihan harbi yaşanmasına rağmen bu hızlı nüfus artışının en önemli sebepleri arasında; Temiz su kaynaklarına erişim, antibiyotik üretimi ve aşılamalar yer almaktadır.

Tıbbi tedaviler ve koruyucu tedbirler insanoğlunun ortalama insan ömrünü uzattı ve dünyadaki insan popülasyonunu artırdı. Aşılar, çocukluk çağında yapıldığında çocukların bağışıklık sistemi daha henüz tam gelişmeden, bulaşıcı hastalıklara karşı koruyan bir kalkan vazifesi görüyor. Aşılama, tıpkı bir ordunun sürekli tatbikatlar yaparak harbe hazır olması gibi bağışıklık sisteminin tatbikatlarla mikroorganizmalara mücadele etme pratiğini geliştirmektedir.

Doğum anında ve doğumdan sonraki süreçte bebeğin doğru şekilde büyüdüğünü ve geliştiğini takip ederken eş zamanlı olarak bağışıklık sistemini kuvvetlendirmek ve bulaşıcı hastalıklara karşı korumak amacıyla aşılamalar yapılmaktadır. Bu sayede de enfeksiyon hastalıkları kaynaklı sakat kalma ve can kaybı ihtimali çok düşüyor” şeklinde konuştu.

Türkiye’de 13 Hastalığa Karşı Bağışıklama Aşılamaları Gerçekleştiriliyor

Türkiye’de doğan her bebeğin Türk vatandaşı olup olmadığına bakılmaksızın Sağlık Bakanlığı’nın Çocukluk Çağı Aşılama Programı’na dahil edildiğini ve aşıların ücretsiz şekilde yapıldığını belirten Doç. Dr. Kılıç, “Sağlık Bakanlığı’nın Genişletilmiş Bağışıklama Programı çerçevesinde bebeklere doğar doğmaz Hepatit B, 2 aylık olduğunda tüberküloz ve karma aşılar, 4’üncü ve 6’ncı aylarda bu aşılamaların devamı, 12,18, 24 ve 48’inci aylarda da farklı türden aşılar çocuklara yapılıyor.

Türkiye’de 13 hastalığa karşı bağışıklama aşılamaları gerçekleştiriyoruz. Aşılama programı devletimiz için ciddi bir mali yük gibi görünebilir. Ancak bu aşılamalar gerçekleştirilmezse yaşayacağımız maddi ve manevi yük bunun kat kat üstünde olacaktır.

Her geçen yıl kapsamlı, geniş ölçekli aşılama programları uygulamak için Sağlık Bakanlığımız ve üniversitelerimiz bilim kurulları ile bilimsel gerçeklikler doğrultusunda aşı programında güncellemeler yapmakta ve yenilikler ortaya koymaktadır.

Mikroorganizmalarda yaşanan değişiklikleri ve memleketimizde görünen enfeksiyon hastalıklarını yakından takip ederek aşılama programımızı güncelliyoruz” ifadelerini kullandı.

Bebeklerde K Vitamini İhmal Edilmemeli

Son dönemlerde K vitamini enjeksiyonu da dahil olmak üzere doğumdan sonra çocukların tıbbi bir müdahale görmesini istemeyen ailelerin sayısının giderek arttığını belirten Doç. Dr. Kılıç, “Türkiye’de doğan her bebeğe henüz hastaneden ayrılmadan K vitamini enjeksiyonu uygulanmaktadır. K vitamini yapılan çocukların kanama ile ilgili hastalık geçirme ihtimalleri oldukça düşük seviyededir.

Aşılar gibi K vitamini enjeksiyonunun reddi de çocuklarımızın sağlıklarını riske sokan, hatta hayati risk oluşturan bir durumdur. Yakın zamanda hastanemize doğumdan sonra herhangi sağlıkla ilgili müdahale yapılmasını istemeyen bir ailenin bebeği getirildi. Hastamızın doğumu evde gerçekleşmiş. K vitamini ve doğum sonrası yapılması gereken aşılar bebeğe ailenin kararı ile yapılmamış.

Çocuk hastanemize getirildiğinde aşırı kusma şikâyeti ve genel durumunda bozukluk vardı. Hikayesinde evde doğduğunu ve K vitamini almadığını öğrendiğimizde bebekte beyin kanaması olabileceğinden kuvvetle şüphelendik. Yapılan tetkiklerle ne yazık ki hastamızda beyin kanaması tespit edildi.

Beyin kanaması tespit edildiği için hastamız yoğun bakıma alındı ve takibi gerçekleştirildi. Yaşanan bu problemlerin sebebinin K vitamini enjeksiyonu yapılmaması olduğunu aileye ifade etmemize rağmen bir direnç ile karşılaştık. Uzun uğraşlar sonucunda aile tedaviye ikna oldu ve bebeğin kanaması durdu. Genel hali düzeldi. Hayati bulguları istediğimiz seviyeye geldi ve taburcu oldu.

Toplumumuzda bu hususlarla ilgili bir kaygı ve tedirginlik olduğunda sağlık profesyonellerinden her daim bilgi alma imkanı mevcuttur. Sağlık Bakanlığı’nın aşılarla ilgili tereddütlerin tamamını giderecek doygun içerikli web sitesi vardır. Tüm anne babaların bu internet sitesini incelemesini tavsiye ediyorum” dedi.

Aşı Reddi Sadece Bireysel Değil, Toplumsal Bir Tehdit

Aşı reddinin sağlıksız nesillerin ortaya çıkmasına yol açabileceğini belirten Doç. Dr. Kılıç, şu ifadeleri kullandı:

“Bütün olumsuz haberlere, aşırı reddi ve kararsızlıklarına rağmen ülkemizde aşılama oranları halen yüksek. Bu bizi mutlu ediyor. Ancak aşı reddi ve kararsızlığı bu hızıyla memleketimizde devam edecek olursa aşısız çocuklar toplumumuzun tamamı için çok ciddi risk oluşturma potansiyeline sahip. Aşı reddi sadece bireysel değil, toplumsal bir tehdittir.

Dünyaya gözlerini yeni açmış savunmasız çocuklarımızın ebeveyn olarak bizlerin sorumluluğunda olduğu hiçbir zaman unutulmamalı. Her çocuğun aşılama kampanyaları ve Genişletilmiş Aşılama Programı ile korunmasının temel bir hakkı olduğuna inanıyorum.”