Hilesiz süt ve yoğurdu nasıl anlarsınız?

Gıda sanayisinde sıkça karşılaşılan hileler, özellikle süt ve süt ürünlerine olan güveni sarsmaktadır. Piyasada satılan süt ve yoğurtların gerçekten doğal olup olmadığı, tüketicilerin en büyük endişelerinden biri haline gelmiştir. Uzmanlar, süt ve süt ürünlerindeki hilelerin, laboratuvar testleriyle tespit edilebildiğini ancak bazı basit fiziksel testlerle de anlaşılabileceğini ifade ediyor.

Üsküdar Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu Gıda Teknolojisi Bölümünden Dr. Öğr. Üyesi Öznur Eyilcim, süt ve süt ürünlerinde yapılan hileleri ve bunları anlamanın pratik yollarını detaylı bir şekilde anlattı.

Süte Su Katıldığı Nasıl Anlaşılır?

Süte su katılması, süt miktarını artırmak ve maliyeti düşürmek amacıyla yapılan yaygın bir hile olup, hem sütün besin kalitesini hem de sağlık açısından ciddi sorunları beraberinde getirebilir. Dr. Eyilcim, bu durumu anlamanın basit yollarını şöyle açıklıyor:

“Doğal süt, mat ve temiz bir beyazlıkta olup, rengi hafif mavimsi olan su katılmış sütlerden ayrılır. Sütün yoğunluğu da bu tür hileleri tespit etmede etkilidir. Saf sütün yoğunluğu, suyun yoğunluğundan fazla olup, bu nedenle yoğun bir kıvama sahiptir. Su katılmış sütler daha hızlı akar ve iz bırakmadan yayılırken, saf süt yavaşça akar ve iz bırakır.” Ayrıca, saf süt suya damlatıldığında dibe çökerken, su katılmış süt hemen suyla karışıp bulanık bir renk alır.

Kaymak Oluşumu ve Hile İlişkisi

Bir diğer önemli test ise süt kaynatıldığında oluşan kaymaktır. Dr. Eyilcim, su katılmış sütlerin kaynatıldığında çok az ya da hiç kaymak oluşturmadığını belirtiyor. "Saf süt kaynatıldığında yoğun bir kaymak tabakası meydana gelir. Su katılmış sütte ise bu durum ya çok az kaymak oluşmasıyla ya da hiç kaymak oluşmamasıyla sonuçlanır. Ayrıca, sütün içeriğindeki tat da su katıldığında daha sulu ve hafif bir hale gelir," dedi.

Süt Asidik Reaksiyonu ve Hile

Süt, doğal olarak hafif asidik özellik taşır. Dr. Eyilcim, süte karbonat eklenmesi durumunda köpürme olduğunu, ancak su katıldığında köpürmenin olmayabileceğini söylüyor. "Yeni sağılmış süt, doğal asidik reaksiyon gösterir. Ancak su katılması durumunda asidik denge bozulur ve köpürme görülmeyebilir. Bu, sütün saflığının bozulduğuna işaret eder," diyor.

Piyasada Satılan Süt ve Yoğurtları Seçerken Dikkat Edilmesi Gerekenler

Süt ve yoğurt ürünlerini alırken dikkat edilmesi gereken bazı önemli faktörler vardır. Dr. Eyilcim, güvenilir markaların tercih edilmesi gerektiğini vurguluyor: "Öncelikle, güvenilir markaların tercih edilmesi çok önemlidir. Ürünün taze olup olmadığını kontrol etmek için son kullanma tarihine bakılmalı, içeriğinde katkı maddesi, koruyucu ya da yapay tatlandırıcı bulunmamalıdır."

Ayrıca, pastörize edilmemiş sütlerin sağlık riski taşıdığına dikkat çeken Dr. Eyilcim, ürünlerin ambalajının sağlam ve hijyenik olmasının da önemli olduğunu belirtiyor.

Organik ve Yerel Ürünler Güvenli Mi?

Organik ve yerel ürünler genellikle daha güvenli kabul edilse de, Dr. Eyilcim bunun tamamen güvenli olduğu anlamına gelmediğini ifade ediyor. "Organik ya da yerel ürünlerin kaynağını ve üreticisini dikkatle incelemek çok önemlidir. Yerel üreticiler bazen küçük ölçeklerde çalıştıkları için denetim süreçleri büyük ölçekli üreticilere göre farklı olabilir. Bu nedenle, organik ya da yerel ürünler alırken, sertifikalara, üretim süreçlerine ve tedarikçi güvenilirliğine dikkat edilmelidir," diyor.

Dr. Eyilcim, tüketicilerin daha güvenli bir seçim yapabilmesi için ürünlerin kaynağını, sertifikalarını ve üretim koşullarını dikkatle incelemeleri gerektiğini belirtiyor. Sonuç olarak, süt ve süt ürünlerinde yapılan hileleri anlamanın yolu, bilinçli tüketicilikten geçiyor.