Konya Aydınlar Ocağı'nda Şakir Tuncay Uyaroğlu'ndan Türkçe Sohbeti

Selçuklu Salı Sohbetleri'nde Konya Aydınlar Ocağı'nın düzenlediği programda, açılış konuşmasını yapan Başkan Dr. Mustafa Güçlü, kültürel etkinliklere olan ilginin azaldığına dikkat çekerek, “Konya Aydınlar Ocağı olarak otuz yıldır her Salı günü düzenlediğimiz toplantılarımızı istikrarlı bir şekilde sürdürüyoruz” dedi.

Güçlü, dilin önemine de vurgu yaparak, Şakir Tuncay Uyaroğlu’nun Türkçe üzerine yaptığı çalışmalara ve eserlerine değindi ve “Hocamız, öğrencileri tarafından çok sevilen bir Konya çelebisidir” dedi.

Kürsüye çıkan Şakir Tuncay Uyaroğlu, meslek hayatı boyunca öğrencilerine her zaman güler yüzle ders verdiğini belirterek, “Kırk yıl boyunca Türk Dili ve Edebiyatı bölümünde görev yaptım ve yetmiş binin üzerinde öğrencim oldu. İçişleri Bakanlığı Eğitim Dairesi Başkanlığı’nın eğitimlerinde de dersler verdim. Dilimizle ilgili birçok ayrıntılı çalışmam ve kitabım bulunuyor” dedi.

Uyaroğlu, Türkçeyi yanlış kullananların sayısının arttığına dikkat çekerek, “Memleket gazetesinde köşe yazıları yazarken, bu konudaki tespitlerimi ve önerilerimi dile getirdim. TRT Okul kanalında dilimizi anlatan programlar yaptım” diye konuştu.

Şapka kullanımına da değinen Uyaroğlu, örnek vererek, “Bekâr kelimesi nüfus cüzdanlarında şapkasız yazılıyordu ve bunu düzeltmek en büyük hayalimdi. Şapkasız yazılan 'bekar' kelimesi müzik terimidir. Nüfus İşleri Genel Müdürü ile bu farkı anlatıp, şapkanın kullanımını sağladım” dedi.

Medyanın dil konusuna yaklaşımını eleştiren Uyaroğlu, bir gazetenin “Sanki tek eksiğimiz buydu” şeklindeki manşetini ve televizyon yöneticisinin “Bu programın maddi getirisi yok, Hint dizileri daha kârlı” yorumunu hatırlattı.

Dilimizi doğru kullanan yazarları örnek veren Uyaroğlu, Necip Fazıl Kısakürek, Yavuz Bülent Bakiler, Abdurrahim Karakoç ve Cahit Zarifoğlu gibi isimlerin eserlerini okumayı tavsiye etti. Türk Dil Kurumu’nun en son baskıdaki imla kılavuzunun çalışma masasında bulunması gerektiğini söyledi.

Türkçede yaklaşık bir milyon kelime bulunduğuna dikkat çeken Uyaroğlu, “Ancak biz bu deniz içinde deryayı fark etmiyoruz. Türkçe asla yetersiz bir dil değil. Batı dillerinden aldığımız kelimelere de zarafet katmışız. Geçmişten gelen çok güzel kelimeler ve deyimlerimiz var” dedi.

Yanlış kelime ve deyim kullanımına da örnekler veren Uyaroğlu, “Saat beş gibi buluşalım” demenin yanlış olduğunu, doğrusu “beş sularında buluşalım” olması gerektiğini ifade etti. Davetiyelerde “şölene teşrif edilmez” yerine “şöleni teşriflerinizi” kullanılmasının doğru olduğunu söyledi.

Ayrıca, “saç kavurma”nın doğrusu “sac kavurması” olduğunu ve “artı”nın bağlaç olarak yanlış kullanıldığını belirtti. Uyaroğlu, resmi geçit ifadesinin de yanlış olduğunu ve doğru kullanımın “geçit resmi” veya “geçit töreni” olduğunu söyledi. Şarkılardaki yanlış deyimlere de değinerek, “Bu dünya ne sana ne bana kalmaz” ve “Kelâm Allah’ı” gibi örneklerle yanlışların düzeltilmesi gerektiğini vurguladı.

Programın sonunda Dr. Mustafa Güçlü, Şakir Tuncay Uyaroğlu’na teşekkür ederek, günün anısına kitap takdim etti.