TARIMSAL EĞİTİMDE BAŞHÜYÜK 4K KLUPLERİ (YIL 1957)

4-K’nın kendine ait bir sembolü vardır. Bu sembol iyi şansı ifade eden dört yapraklı yoncadır. 4-K’nın parolası, “İyiyi daha iyi yapmak ve her gün en az bir kişiye yardım etmek” şeklinde belirlenmiştir.

4-K’nın açılımı

Kafa (düşünmek, muhakeme etmek, planlamak),

Kalp (asalet, doğruluk, mertlik,şefkat, sadakat),

Kol (faydalı, maharetli olmak ve yardım etmek) ve

Kuvvet (hastalıklara karşı koymak, hayattan ve çalışmaktan zevk almak) olarak yapılmıştır (Üngüren; Kaçmaz, 2016: 585)

Bu kelimelerin baş harfi olan “K” lar beyaz renkte olup yoncanın her bir yaprağı üzerine konur. 4-K’nın renkleri saflığı simgeleyen beyaz ve canlılık ve gençliği simgeleyen yeşildir. 4-K teşkilatının kendine ait bir de andı bulunmaktadır. Bu and ise şöyledir; Kolumda kuvvet, kafamda bilgi, canımda sağlık,kalbimde sevgi, Vatanımın milletimin yükselmesi için çalışır, Allah’a şükrederim (Kokol ve Bozoğlu,1960: 42-43).

Gruba dâhil olan çocuklar kendi aralarından başkan, başkan yardımcısı, sekreter, eğlence lideri ve haber sekreteri seçecekler ve toplantıları kendileri idare edeceklerdir. Ziraat teşkilatı elemanları ve grup liderleri bu çalışmaları takip ve kontrol edeceklerdir. Ziraat teşkilatının esas vazifelerinden biri grup ve proje liderlerini yetiştirmektir. Her çocuk alacağı projenin masraf ve gelirini özel proje defterine işleyecek ve böylece kendi kendine iş yapma kabiliyetini kazanacaktır. Bu işte esas gaye, çocukları toplu olarak çalışmaya alıştırmak, mal edinme ve para kazanma hevesini uyandırmak, arkadaşlık hissini kuvvetlendirmek, hayatı müddetince çalışma ve eğlence arasındaki dengeyi kurmasını sağlamaktır. Ayrıca sağlıklı olmayı, iş organize etmeyi, idare ve konuşma yeteneği kazanmayı öğreneceklerdir. Amaç iyiyi daha iyi yapmaktır (Yeni Konya, 1957a: 1-2; Yeni Meram, 1957a: 1) .

Konya’da ilk 4-K grubu 1957 yılında Kadınhanı’nın Başhüyük köyünde 89 üye ile oluşturulmuş ve faaliyete geçmiştir. 8-18 yaş arasındaki 89 üyenin 42’si kız, 47’si erkek üyeden oluşmuştur. 42 kız üye dikiş projesi, 27 üye tavuk projesi, 12 üye sebze projesi ve 8 üye de arıcılık projesi almışlardır. Oluşturulan gruba üyelerin isteği ile “Başol” adı verilmiştir. Grubun mahalli liderliğini köyün 36 senelik başöğretmeni olan Kazım Karça yapmıştır. Dikiş projesinin liderliğini Fahriye Tavlan, t avuk projesinin liderliğini Ziya Batırbek, arıcılık projesinin liderliğini Süleyman Ersoy ve sebzecilik projesinin liderliğini ise Yakup Derin yapmayı kabul etmiştir. Grup oluşturulduktan sonra üyeler arasından idare heyeti başkanı, başkan yardımcısı, sekreter, eğlence lideri ve haber sekreteri seçilmiştir. Kız ve erkek üyeler toplantıyı bir arada yapmayı kabul etmişlerdir. Oy birliği ile idare heyeti başkanlığına Kadriye Ceter seçilmiştir. Her üyeye aldıkları konulara ait kitaplar ve proje defterleri dağıtılarak ilk grup toplantısı yapılmıştır. Toplantıyı takiben 4-K andı tekrar edilmiş, ikinci toplantının yapılması kararlaştırılarak toplantıya son verilmiştir (Yeni Meram, 1957b: 1).

Çiftçi çocuklarını proje esasına göre yetiştirmek amacı ile kurulan Başhüyük köyündeki 4-K grubunun aylık toplantısı 16 Nisan 1957’de gerçekleştirilmiştir. Teknik Ziraat Müdürü Hamza Tanyaş ve ev ekonomisi uzmanlarının da k atıldığı toplantıda, ö nceki toplantıda yapılan işler görüşülmüş ve 4 -K üyelerine çeşitli konularda filmler izlettirilmiştir. Ayrıca Teknik Ziraat Müdürlüğü uzmanları proje liderleri ile görüşmüş, o zamana kadar yapılan proje faaliyetleri incelenmiş ve yeni yapılacak işler hakkında gerekli bilgi verilmiştir (Yeni Konya, 1957d: 1).

Başhüyük köyünün “Başol” isimli 4-K grubunun toplantısı üye çocuklarla beraber velilerinin katılımıyla ilkokul salonunda açılmıştır.

İstiklal Marşı’nın okunması ve Teknik Ziraat Müdürü Hamza Tanyaş’ın 4-K teşkilatının mahiyet ve önemini belirten konuşmasından sonra önceki toplantıya ait raporlar, grubun 12 yaşındaki sekreteri tarafından okunmuş; arıcılık, sebzecilik, tavukçuluk ve dikiş kollarının mahalli liderlerinin kendi faaliyetlerine ait açıklamaları dinlenmiştir. Özelikle çocukların tavukçuluk konusundaki faaliyetleri ile bu gruba üye çocukların sorularına ve çalışmalarına dair konuşmaları toplantıda bulunanların takdirini toplamıştır. Son olarak 4-K andı tekrar edilerek çeşitli konularda zirai filmler izlettirilmiş ve toplantıya son verilmiştir. Başhüyük’ten Yeniyayla köyüne geçen Teknik Ziraat Müdürü ve beraberindeki diğer görevliler “Yayla” isimli 4-K grubunun toplantısını da yapmışlardır. Ardından çocukların hazırladıkları tavuk kümesleri, sebze sahaları, arı kovanları ve dikiş projeleri incelenmiş, son olarak uzmanlar tarafından çocuklara uygulamalar gösterilmiştir (Yeni Meram, 1957d: 1-2).

Amerikalı uzmanlar, Başhüyük köyündeki 4- K Başol Grubu’nun çalışmalarını ve küçük çiftçi çocuklarının akordiyon eşliğinde oynadıkları “Şeyh Şamil, Kazazka ve Milli” oyunlarını filme almışlardır. Tavukçuluk uzmanı Mr. Onfford “Atatürk sağ olup şu 4-K grubunun bu şekliylegörmüş olsaydı derecesiz memnun olurdu. Fakat ruhu muhakkak ki bizimle beraberdir ve sevinç içindedir.” Sözleri 4-K gruplarının faaliyetlerinden duyduğu memnuniyeti dile getirmiştir. Bu arada Amerikalı uzmanlar bir köy evini de görmek istemişler, Yakup Derinbay’ın evini giderek orada ayran içmişlerdir. Amerikalı uzmanlar Ramazan Derinbay adında beş yaşında çocuk ile ilgilenmişler ve çocuğun söylediği 23 Nisan şarkısını ilgi ile dinlemişlerdir. Amerikalılar ve teknik ziraat müdürü, ev ekonomisi uzmanı ve baş lider olan 36 yıllık başöğretmen Musa Kazım Karça’yı gösterdiği başarıdan dolayı tebrik etmişlerdir (Yeni Konya, 1957i: 1-2).

4-K gruplarından 1957 yılındaki çalışmalarını başarılı bir şekilde yerine getirerek derece alanlar Ziraat Bankası, Buğday Bankası, Ticaret Odası, Zahire Borsası ve bazı tüccarlar tarafından hediyeler ile ödüllendirilmiştir. Çalışmaları sonucunda derece alan 4-K üyeleri şunlardır:

Başhüyük köyünde

Dikiş alanında 1. Dilber Karça, 2. Samahat Tavlan, 3. Gülşen Çora;

Arıcılık alanında 1. Behlül Malkondu,2. Erten Ersoy, 3. Doğan Teke;

Tavukçuluk alanında 1. Erdoğan Tavbatır, 2.Erdoğan Karaçorça,3. Sacit Ersoy;

Sebzecilik alanında 1. İrfan Akyürek, 2 . Mirzamek Çağır olmuştur.

4-K gruplarında projelerini başarı ile tamamlayan üyeler için başarı günleri düzenlenerek ödüller verilmiştir. Böylelikle proje alan çiftçi çocukları arasında bir rekabetin gerçekleştiğini söylemek mümkündür. 1957 yılında Başhüyük köyünde kurulmuş olan Başol 4-K grubunun başarı günü ziraat vekil temsilcileri, Amerikalı müşavir, Konya ve ilçelerinin erkânının katılımları ile kutlanmıştır.

Yapılan gösteriler Bakanlık çalışanları tarafından filme alınmıştır. Başarı gününde projelerini başarı ile tamamlayan çiftçi çocuklarının sertifikaları ile tavukçuluk, arıcılık, sebzecilik ve dikiş kollarında derece alan üyelerin ödülleri de verilmiştir. Ayrıca bir traktör bakımı ve merinos yetiştirme yarışması yapılmış, iyi derece alanlara da çeşitli ödüller verilmiştir.

Konya’da kurulmuş 4-K gruplarından biri olan Başhüyük köyü Başol 4-K Grubu Haziran ayı toplantısını 14 Haziran 1958 günü proje liderleri, veliler ve vilayet 4-K liderlerinin katılımları ile yapmıştır. Toplantının ardından her üyenin zirai çalışması yerinde incelenmiş ve kendilerine sonraki çalışmalarında gerekli olacak bilgiler verilmiştir. Gece ise Teknik Ziraat Müdürlüğü Enfermasyon Servisi tarafından açık havada zirai ve kültürel filmler gösterilmiş, bu filmleri 500’ü aşkın kişi takip etmiştir (Yeni Konya, 1958g: 1; Yeni Meram, 1958ı: 1).